คอลัมน์ คติ-สัญลักษณ์
ชวพงศ์ ชำนิประศาสน์
พระมหาสถามปราปต์โพธิสัตว์ เป็นพระมหาธิโพธิสัตว์ของพระอมิตาภะพุทธเจ้า ผู้สถิตอยู่ ณ พุทธเกษตร สุขาวดี
พระมหาสถามปราปต์โพธิสัตว์มิได้เป็นพระชยานิโพธิสัตว์หรือพระโพธิ สัตว์ที่อุบัติขึ้นจากญาณของพระอาทิพุทธเจ้าอมิตาภะ เหมือนพระอวโล กิเตศวร
ในความหมายของพระมหาสถามปราปต์โพธิสัตว์ หมายถึง พระโพธิสัตว์ที่แสดงถึงพลาธิคุณ หรือหมายถึง ผู้มีกำลังจิตเข้มแข็ง
มหาสถามปราปต์ แปลว่า บรรลุอำนาจอันยิ่งใหญ่อำนาจนี้ในความหมายคือ อำนาจแห่งกำลังจิตที่บรรลุความจริงอันประเสริฐ
ในสำนักสุขาวดีเชื่อว่า พระมหาสถามปราปต์เป็นผู้คุ้มครองดวงจิตของผู้ที่จะไปอุบัติยังพุทธเกษตรสุขาวดีที่มีพระอมิตาภะพุทธเจ้าสถิตอยู่ อันดวงจิตของผู้ที่จะไปยังพุทธเกษตรสุขาวดีก็คือ ดวงจิตของผู้ที่ภาวนาถึงพระอมิตาภะพุทธเจ้าตลอดเวลา เช่นเดียวกับที่พระมหาสถามปราปต์ปฏิบัติอยู่ตลอดเวลา
ในการเชื่อมโยงคติความเชื่อของฝ่ายมหา ยานกับฝ่ายเถรวาทก็คือ พระโพธิสัตว์มหาสถามปราปต์สถิตอยู่เบื้องซ้ายของพระอมิตาภะพุทธเจ้า จึงหมายถึงพระโมคคัลลานะผู้เป็นอัครสาวกเบื้องซ้ายของพระพุทธเจ้าด้วย
ลักษณะทางพุทธศิลปะก็คือ มือ ซ้ายจะอยู่ในท่าประทาน มือขวายกสูงประมาณอก หงายมือออก นิ้วชี้จดนิ้วหัวแม่มือ ที่ภาษามือเรียกว่าอยู่ในท่านึกคิด นั่นคือคติหรือสัญลักษณ์ของการใช้อำนาจจิตในการจะบรรลุความจริง
