พระพิจิตรเม็ดน้อยหน่า

ชมรมพระเครื่อง

โดย…แทน ท่าพระจันทร์

พระพิจิตรเม็ดน้อยหน่า – สวัสดีครับ ท่านผู้อ่านที่รักทุกท่าน ในสมัยโบราณการเลี่ยมพระห้อยคอนั้นยังไม่ค่อยมีร้านทำมากนัก ใครจะเลี่ยมพระก็ต้องไปร้านทองเลี่ยม เกาะขอบด้วยทองคำบ้าง เงินบ้าง นากบ้าง แต่ก็ต้องใช้เงินมากหน่อย

ส่วนคนที่เบี้ยน้อยหอยน้อยก็จะนำพระมาถักเชือกบ้าง ถักลวดทองแดงบ้างหุ้มองค์พระไว้ ห่อไว้ในผ้าบ้างหรือเวลาจะไปไหนก็อมพระไว้ในปากบ้าง พระที่นิยมอมไว้ในปากสมัยก่อนก็น่าจะเป็น “พระพิจิตรเม็ดน้อยหน่า” มากที่สุด

เนื่องจากเป็นพระเนื้อดินเผาขนาดเล็ก และพุทธคุณนั้นก็โดดเด่นมากทางด้านอยู่ยงคงกระพันชาตรี และแคล้วคลาด ผมได้รับการบอกเล่าจากคนรุ่นเก่าๆ มาหลายคนต่างก็ยกย่องให้พระพิจิตรเม็ดน้อยหน่าว่าสุดยอด

ในสมัยก่อนตอนเป็นวัยรุ่นก็พยายามหาพระพิจิตรเม็ดน้อยหน่าเช่นกัน ขอเขาดูบ้างว่าเป็นอย่างไร ลักษณะไหน ครูพักลักจำบ้าง ก็เสาะหาไปเรื่อยๆ ขอเขาบ้าง เช่าหาบ้าง แต่ก็ยังไม่เคยได้พระพิจิตรเม็ดน้อยหน่าแท้ๆ เลย เป็นพระปลอมบ้างพระสร้างใหม่ๆ บ้าง

แต่ก็ไม่ละความพยายาม ไปขอความรู้จากผู้ใหญ่ในสนามวัดมหาธาตุสนามหลวง ก็พอได้ดูพระแท้ๆ และผู้ใหญ่ท่านก็สอนให้จดจำทั้งพิมพ์และเนื้อพระ เอกลักษณ์ต่างๆ และยังได้รับความรู้เพิ่มอีกว่านอกจากพระพิจิตรเม็ดน้อยหน่าแล้วยังมีพระลักษณะคล้ายๆ กันอีก และก็เป็นพระกรุเดียวกันแต่พระพิมพ์นี้หายากกว่าเพราะพระที่พบในกรุจะมีพิมพ์นี้จำนวนน้อยกว่า พระที่ว่าคือ “พระพิจิตรเขี้ยวงู”

หมั่นไปหาผู้ใหญ่ในสนามพระบ่อยๆ ก็ได้ดูทั้ง “พระพิจิตรเม็ดน้อยหน่า” และ “พระพิจิตรเขี้ยวงู” ก็พอจะรู้ว่าพระทั้ง 2 แบบมีเนื้อแบบเดียวกัน ขนาดเดียวกัน แต่เป็นคนละพิมพ์กัน พระพิจิตรเขี้ยวงูจะมีองค์พระที่ผอมกว่าองค์พระมีลักษณะเรียวๆ กว่า พระเม็ดน้อยหน่านอกจากของจังหวัดพิจิตรแล้วก็ยังมีของจังหวัดกำแพงเพชรอีกด้วย

แต่พิมพ์และเนื้อพระจะต่างกัน ของจังหวัดพิจิตรเนื้อพระมักจะเป็นสีดำเกือบทั้งหมด มีที่เป็นสีออกแดงบ้างแต่ก็พบน้อยมาก ของจังหวัดกำแพงเพชรมักจะเป็นเนื้อสีออกแดงและเนื้อออกจะออกทางพระของกำแพงเพชร

พระพิจิตรเม็ดน้อยหน่าของพิจิตรเนื้อดินจะละเอียดหนึกนุ่ม พระที่ผ่านการใช้ส่วนใหญ่จะดำเงาเป็นมัน พิมพ์ของพระที่ตื้นๆ พระพิจิตรเขี้ยวงูก็เช่นกันเนื้อดินแบบเดียวกัน และพิมพ์พระก็จะตื้นๆ เช่นเดียวกัน ปัจจุบันพระทั้ง 2 พิมพ์หายากมาก ของปลอมเลียนแบบมีมากมายหลายฝีมือ และมีการปลอมกันมานานแล้ว แต่เนื้อพระจะทำไม่ได้เหมือนกัน แม้แต่พิมพ์ก็ถอดยาก เพราะพระแท้ๆ ก็มีพิมพ์ตื้นๆ จึงถอดยาก ถ้าแกะแม่พิมพ์ใหม่ยิ่งเพี้ยนใหญ่ เวลาจะเช่าหาก็ต้องพิจารณาดีๆ จดจำพิมพ์และเนื้อพระให้ได้เพราะเนื้อพระจะเป็นเอกลักษณ์ของพระกรุนี้

วันนี้ผมได้นำรูป “พระพิจิตรเม็ดน้อยหน่า” กรุท่าฉนวน จากหนังสือ อมตพระกรุอันล้ำค่าของไทย มาให้ชมครับ