ครูบาอินคำ อินทวัณโณ วัดพระพุทธเจดีย์ 9 ยอด
คอลัมน์ อริยะโลกที่ 6
ครูบาอินคำ อินทวัณโณ – “พระมงคลสิริ” หรือ “ครูบาอินคำ อินทวัณโณ” อดีตเจ้าอาวาสวัดไชยสถาน (พระพุทธเจดีย์ 9 ยอด) ต.ป่าบง อ.สารภี จ.เชียงใหม่ พระเกจิชื่อดัง พระนักพัฒนาและหมอยาแห่งล้านนา เป็นที่เคารพนับถือชาวบ้านหางดงและชาวเชียงใหม่ รักษาคุณงามความดีในการยึดถือหลักคำสอนของพระพุทธเจ้าและเผยแผ่ธรรมะ ดำเนินแบบแผนตามรอยธรรมครูบาอาจารย์
มีนามเดิม อินคำ สมผ่อง เกิดเมื่อวันอังคารที่ 19 เดือนมี.ค.2471 ตรงกับวันแรม 10 ค่ำ เดือน 4 ปีมะโรง บิดา–มารดา ชื่อ นายอ้ายและนางเรือนแก้ว สมผ่อง เป็นบุตรคนสุดท้องของครอบครัว มีพี่สาว 2 คน
ในช่วงเยาว์วัย ท่านเป็นเด็กเรียบร้อย ไม่ซุกซนเหมือนเด็กทั่วไป ว่านอนสอนง่าย ชอบเข้าไปเล่นและสนทนากับพระภิกษุ–สามเณรภายในวัดใกล้บ้าน (วัดไชยสถาน) จึงมีความผูกพันกับวัดแห่งนี้มาตั้งแต่เด็ก
ครั้นเมื่ออายุถึงเกณฑ์เข้าเรียน เข้าศึกษาที่โรงเรียนประชาบาลจนจบชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 และไม่ได้เรียนต่อเนื่องจากครอบครัวมีฐานะยากจน
สนใจศึกษาพระธรรมคำสอนของพระพุทธเจ้าเป็นทุนเดิม จึงขออนุญาตครอบครัวบวชสามเณร เมื่ออายุได้ 17 ปี เมื่อวันที่ 1 มิ.ย.2488 โดยมีพระครูสิทธิวรกุล วัดศรีคำชมภูเป็นพระอุปัชฌาย์ จำพรรษาอยู่ที่วัดไชยสถาน เป็นลูกศิษย์ของครูบาคันธวงศ์ คันธวังโส เจ้าอาวาสวัดไชยสถาน เรียนรู้วิธีการรักษาโรคด้วยยาสมุนไพร
อายุครบ 21 ปี เข้าพิธีอุปสมบท เมื่อวันที่ 8 พ.ค.2492 ศึกษาพระธรรมวินัยและตำรายาสมุนไพรจนมีความเชี่ยวชาญ
ต่อมาในปี พ.ศ.2492 ครูบาคันธวงศ์ มรณภาพลง ท่านจึงขึ้นเป็นผู้รักษาการ เจ้าอาวาสวัดไชยสถาน ซึ่งท่านทำหน้าที่ในตำแหน่งนี้ได้เป็นอย่างดี จนกระทั่งได้รับตราตั้งเป็นเจ้าอาวาสวัดไชยสถานอย่างสมบูรณ์ เมื่อปี พ.ศ.2496
ในห้วงเวลานั้น หลวงปู่แหวน สุจิณโณ วัดดอยแม่ปั๋ง อ.พร้าว จ.เชียงใหม่ ได้รับความเคารพและกล่าวขานไปทั่วประเทศ เมื่อปี พ.ศ.2516 ครูบาอินคำ มีความตั้งใจไปกราบนมัสการหลวงปู่แหวน จึงให้คนรถและลูกศิษย์ ขับพาท่านไปยังวัดดอยแม่ปั๋ง เชียงใหม่ ด้วยในขณะนั้นถนนหนทางยังไม่สะดวกสบายเหมือนในปัจจุบัน กว่าจะไปถึงวัดดอยแม่ปั๋งก็ลำบากยากเข็ญ
แต่พอไปถึงหลวงปู่แหวน เห็นถึงความตั้งใจ จึงรับเป็นศิษย์และสอนวิชาวิปัสสนากัมมัฏฐานให้
ครูบาอินคำ อยู่ปรนนิบัติหลวงปู่แหวนระยะหนึ่ง ก่อนขอตัวกลับไปดูแลวัดไชยสถาน นำความรู้ด้านวิปัสสนาจากหลวงปู่แหวน ปฏิบัติและสั่งสอนแก่ญาติโยม
ครูบาอินคำ เป็นพระนักพัฒนา ศึกษาหาความรู้ทั้งทางโลกและทางธรรม ทางธรรมท่านเป็นนักธรรมชั้นเอก ทั้งยังเป็นครูสอนพระปริยัติธรรม และกรรมการตรวจข้อสอบที่วัดพระสิงห์วรมหาวิหาร
ส่วนทางโลกท่านเข้าอบรมครูที่วัดสามพระยา กรุงเทพฯ มา 4 สมัย ด้านเวชศาสตร์มีภูมิความรู้ จนสามารถผลิตและปรุงยา รักษาให้ผู้ตกทุกข์ได้ยากหายจากโรคภัยอยู่เสมอ ไม่ว่าคนป่วยจะรวยหรือยากจน ท่านรักษาให้อย่างเท่าเทียมกัน
พัฒนาวัดไชยสถาน รวมทั้งถาวรสถานที่สร้างความเจริญให้แก่วัดและชุมชน
ทั้งยังเป็นพระนักคิด นักพัฒนา เผยแผ่พระพุทธศาสนาทั้งในและต่างประเทศ เช่น สิงคโปร์ มาเลเซีย ฮ่องกง จีน หรือ สหรัฐอเมริกา ทำให้มีลูกศิษย์มากมายนิมนต์ท่านไปเทศนายังประเทศต่างๆ
นอกจากนี้ ยังเป็นพระเกจิ วัตถุมงคลที่สร้างไว้ ได้รับความนิยมเป็นอย่างมาก
พ.ศ.2523 ได้รับพระราชทานสมณศักดิ์ เป็นพระครูสัญญาบัตร ในราชทินนามที่ พระครูวรวรรณาภรณ์
พ.ศ.2559 ได้รับพระราชทานเลื่อนสมณศักดิ์ เป็นพระราชาคณะชั้นสามัญ ในราชทินนามที่ พระมงคลสิริ
ละสังขารลง เมื่อกลางดึกคืนวันที่ 25 พ.ย.2561 สิริอายุ 91 ปี พรรษา 71