พระสมเด็จปิลันทน์

คอลัมน์ ชมรมพระเครื่อง

พระสมเด็จปิลันทน์ – สวัสดีครับ ท่านผู้อ่านที่รักทุกท่าน ผู้นิยมพระเครื่องส่วนใหญ่ใครๆ ก็คงมีความปรารถนาที่จะมี พระสมเด็จที่ เจ้าประคุณสมเด็จพระพุฒาจารย์ (โต พรหมรังสี) ได้สร้างไว้ ด้วยความศรัทธาในองค์เจ้าประคุณสมเด็จฯ แต่พระสมเด็จแท้ๆ ไม่ว่าจะเป็นของวัดระฆังฯ กรุวัดบางขุนพรหม หรือของวัดเกษไชโยนั้นหายากมาก อีกทั้งสนนราคาก็สูงมาก

เช่น ถ้าองค์ที่สมบูรณ์ไม่หักซ่อม ถึงแม้ว่าจะสึกๆ ก็ยังมีมูลค่าเป็นล้านบาทขึ้นไปทุกองค์ ยิ่งสวยๆ ก็ยิ่งมากล้าน แล้วเราๆ ท่านๆ ที่มีทรัพย์ไม่มากจะมีโอกาสได้ห้อยบูชาไหม อย่าคิดว่าจะได้ฟลุกๆ ถูกๆ เลิกคิดได้เลยครับ โอกาสที่จะถูกหลอกลวงร้อยเปอร์เซ็นต์เลยครับ

มีเพื่อนๆ ผมสอบถามมาหลายคนว่าจะห้อยพระอะไรแทนได้บ้าง โดยส่วนตัวผมเองก็ตอบได้ว่าผมศรัทธาในพระสมเด็จปิลันทน์ และห้อยแทนได้เลยครับ เพราะอะไร เราก็มีมาดูว่า พระสมเด็จปิลันทน์นั้นมีความเป็นมาของการสร้างอย่างไร

พระสมเด็จปิลันทน์เป็นพระที่พระพุฒาจารย์ (หม่อมเจ้าทัด) ท่านได้สร้างไว้เมื่อครั้งดำรงสมณศักดิ์ที่พระพุทธุปบาทปิลันทน์ ท่านบวชเป็นสามเณรอยู่ที่วัดระฆังฯ และบวชพระที่วัดระฆังฯ อยู่กับเจ้าประคุณสมเด็จพระพุฒาจารย์ (โต) จนเจ้าประคุณสมเด็จฯ มรณภาพ อยู่ใกล้ชิดกับเจ้าประคุณ สมเด็จฯ มาตลอดมีส่วนช่วยเจ้าประคุณสมเด็จฯ สร้างพระสมเด็จ ด้วยในปีพ.ศ.2411 ท่านก็ได้สร้างพระเนื้อผงผสมใบลานเผา

โดยท่านได้ปรึกษาและขอให้เจ้าประคุณสมเด็จฯ ช่วยสร้าง โดยเฉพาะอย่างยิ่งได้ขอผงพุทธคุณของเจ้าประคุณสมเด็จฯ มาเป็นส่วนผสม พิมพ์ของพระสมเด็จปิลันทน์นั้นมีอยู่มากมายหลายพิมพ์เมื่อสร้างเสร็จเจ้าประคุณสมเด็จฯ ก็ได้ร่วมปลุกเสกด้วย พระบางส่วนได้มีการแจกไปเมื่อปลุกเสกเสร็จ และส่วนที่เหลือได้ถูกเก็บรักษาไว้

ต่อมาเมื่อเจ้าประคุณสมเด็จพระพุฒาจารย์ (โต) มรณภาพในปีพ.ศ.2415 สมเด็จพระพุฒาจารย์ (ทัด) ก็ได้นำพระทั้งหมดบรรจุไว้ในองค์พระเจดีย์ที่วัดระฆังฯ เพื่อเป็นการอุทิศส่วนกุศลถวายเจ้าประคุณสมเด็จพระพุฒาจารย์ (โต)

ต่อมาในปีพ.ศ.2471 ได้มีคนร้ายเข้าไปลักลอบขุดองค์พระเจดีย์ที่บรรจุพระสมเด็จปิลันทน์ได้พระไปจำนวนหนึ่ง ทางวัดจึงได้เปิดกรุพบพระที่อยู่ในกรุเป็นจำนวนมาก มีมากมายหลายพิมพ์ มีทั้งพิมพ์ยืน พระสี่เหลี่ยมแบบพระสมเด็จฯ พระปิดตา และอื่นๆ พระเกือบทั้งหมดเป็นพระเนื้อผงผสมใบลาน มีเนื้อสีอกเทาๆ อมดำ ที่เป็นเนื้อสีขาวแบบพระเนื้อผงขาวก็มีบ้างแต่น้อยมากส่วนใหญ่จะเป็นพิมพ์แบบสี่เหลี่ยม หลังจากนั้นก็นำพระมาเก็บรักษาไว้และแจกจ่ายให้แก่ผู้ที่มาขอพระ

พระสมเด็จปิลันทน์ที่มีการแจกก่อนที่จะบรรจุกรุก็มีตามที่กล่าวมาแล้วจะไม่มีคราบไขเนื้อจัดแต่ก็มีจำนวนพระน้อย พระส่วนใหญ่จะถูกบรรจุอยู่ในกรุผิวของพระจะมีคราบไขขาวจับอยู่แน่นมากน้อยแล้วแต่องค์พระ

พระสมเด็จปิลันทน์คนในสมัยก่อนจะเรียกว่า พระสองสมเด็จฯ เนื่องจากรู้ว่าสร้างในสมัยที่ เจ้าพระคุณสมเด็จพุฒาจารย์ (โต) ยังมีชีวิตอยู่ และมีส่วนผสมของผงพุทธคุณของเจ้าคุณสมเด็จฯ ด้วย ต่อมาก็เรียกกันง่ายๆ ว่าพระสมเด็จปิลันทน์ เพื่อให้รู้และให้เป็นเกียรติแก่สมเด็จพระพุฒาจารย์ (ทัด) ซึ่งขณะที่สร้างดำรงสมณศักดิ์ที่พระพุทธุปบาทปิลันทน์

พระสมเด็จปิลันทน์ พิมพ์นิยม เช่น พิมพ์ซุ้มประตู พิมพ์ครอบแก้วใหญ่ พิมพ์พระปิดตา พิมพ์หยดแป้ง และพิมพ์สมเด็จบางพิมพ์จะมีสนนราคาสูงมาก อยู่ที่หลักแสน แต่พระบางพิมพ์ที่มีจำนวนพระมาก สนนราคาก็ถูกลงมา เช่น พิมพ์ครอบแก้วเล็ก และพิมพ์สมเด็จปรกโพธิ์กรอบกระจก หรือพิมพ์สมเด็จปรกโพธิ์กลางครอบแก้ว เป็นต้น สนนราคายังอยู่ที่หลักหมื่นแล้วแต่ความสวยสมบูรณ์

ครับก็นับว่ายังพอเช่าหาได้ในราคาที่ไม่สูงนักในบางพิมพ์ และยังได้บูชาพระที่มีผงพุทธคุณของสมเด็จพระพุฒาจารย์ (โต) และปลุกเสกโดยสองสมเด็จฯ อีกด้วย โดยส่วนตัวผมว่าน่าห้อยบูชามาก และพุทธคุณก็เฉกเช่นเดียวกับพระสมเด็จฯ เด่นทางเมตตามหานิยมแคล้วคลาด ปกป้องคุ้มครองป้องกันภัยครับ

ในการเช่าหาในปัจจุบันก็ต้องพิจารณาให้ดีๆ เนื่องมีการปลอมแปลงกันมานานแล้ว ยิ่งพระปลอมในสมัยปัจจุบันนั้นทำได้ใกล้เคียงมาก จะเช่าหาก็เช่าจากผู้ที่ไว้ใจได้หรือผู้ที่มีความชำนาญและมีการรับประกันจะปลอดภัยกว่าครับ

วันนี้ผมได้นำรูปพระสมเด็จปิลันทน์ พิมพ์ปรกโพธิ์กรอบกระจก และพระสมเด็จปรกโพธิ์กลางครอบแก้วมาให้ชมครับ

ด้วยความจริงใจ

แทน ท่าพระจันทร์