หลวงพ่อจั่น จันทสโร พระเกจิดังวัดบางมอญ

คอลัมน์ อริยะโลกที่ 6

หลวงพ่อจั่น จันทสโร วัดบางมอญ อ.มหาราช จ.พระนครศรีอยุธยา พระเกจิอาจารย์ชื่อดังแห่งเมืองกรุงเก่า ที่ได้รับความเลื่อมใสศรัทธา

เกิดเมื่อวันจันทร์ เดือน 8 ปีกุน พ.ศ.2380 ที่ ต.บางมอญ อ.มหาราช จ.พระนครศรีอยุธยา บิดา-มารดา ชื่อ นายทบ และนางทรัพย์

เมื่อครั้งเยาว์วัยศึกษาเล่าเรียนเขียนอ่าน อยู่กับวัด สมัยก่อนโรงเรียนหายากจึงเล่าเรียนกับพระตามวัด จนกระทั่งอ่านออกเขียนได้ ทั้งภาษาไทยและอักษรขอม

อายุ 23 ปี (พ.ศ.2403) เข้าพิธีอุปสมบทที่วัดบางมอญ มีพระอธิการอินทร์ วัดตาลเอน เป็นพระอุปัชฌาย์, พระมหาต่าย วัดระฆัง เป็นพระกรรมวาจาจารย์ และพระอาจารย์จีน วัดบางมอญ เป็นพระอนุสาวนาจารย์

เป็นพระแบบโบราณ ถือเคร่งในธรรมวินัย ยึดถือคำสอนของพุทธองค์ตลอดมา ช่วยเหลืออนุเคราะห์ผู้ที่ตกทุกข์ได้ยาก ดังนั้น ที่วัดจึงมีสัตว์หลายชนิดมาอาศัยท่านอยู่เป็นจำนวนมาก

ต่อมาเมื่อพรรษาอายุความรู้ความสามารถเพียงพอ ได้รับหน้าที่เป็นเจ้าอธิการ เมื่อปี พ.ศ.2435 และต่อมาอีก 4 ปี ได้รับตราตั้ง ให้เป็นพระอุปัชฌาย์ ตรงกับปี พ.ศ.2439 และต่อมาอีก 5 ปี ได้เป็นพระปลัด

พระอุปัชฌาย์จั่น หรือหลวงพ่อจั่น เป็นพระอุปัชฌาย์บวชให้ชายหนุ่มในพื้นที่ ตั้งแต่พ่อ-ลูกถึงหลานก็ยังมี ดังนั้น จึงกล่าวได้โดยไม่ต้องสงสัยว่าชาวทุ่งมหาราชยุคก่อน ต้องเป็นศิษย์ของท่านแทบทั้งสิ้น

เป็นพระที่ศึกษาค้นคว้าวิทยาการความรู้ ตลอดจนเทิดทูนวิชาการทุกแขนงที่ได้ศึกษามา นอกจากนี้ ยังช่วยเหลืออนุชนรุ่นหลังได้มีตำราเก่าๆ ไว้ศึกษาหาความรู้ นับได้ว่าหลวงพ่อมองเห็นการณ์ไกล จึงรักษาสมบัติอันมีค่าถือเป็นแบบฉบับ (แม้ว่าท่านจะมรณภาพ มาเป็นนานกว่า 90 ปี แต่ตำรับตำราของ หลวงพ่อจั่น มอบให้เป็นสมบัติของวัดเป็นหลักฐานประการสำคัญ)

ด้วยความเป็นผู้มีเมตตาธรรม มีศีลาจารวัตรเคร่งครัดต่อพระธรรมวินัย จนเป็นที่เลื่อมใสศรัทธา พยายามอบรมบ่มนิสัยให้พระภิกษุ-สามเณรทุกรูปปฏิบัติตนให้อยู่วินัยอย่างเคร่งครัด โดยยกเอาอุทาหรณ์และคำสั่งสอนขององค์สัมมาสัมพุทธเจ้าเป็นที่ตั้ง พร้อมทั้งสั่งสอนประชาชนในแถบถิ่นใกล้-ไกลวัด ว่าให้ทุกคนประพฤติดี จะทำสิ่งใดอย่ามัวรีรอ

มีจิตใจมั่นคงในการทำนุบำรุงพระศาสนาด้วยความมุ่งมั่นเอาใจใส่ ดูแลวัดวาอารามของท่านด้วยความมุมานะ จึงทำให้วัดบางมอญในสมัยที่ท่านมีชีวิตอยู่ เจริญรุ่งเรืองมากวัดหนึ่ง ในแถบถิ่นตำบลบางนา เป็นวัดที่ใหญ่โต ทั้งกุฏิ ศาลาการเปรียญ โรงเรียน เป็นต้น

สร้างพระเครื่องวัตถุมงคลไว้มากมายหลายชนิด แต่ที่มีชื่อเสียงมาก คือ เหรียญหล่อรูปเหมือน

จัดสร้างในปี พ.ศ.2465 ท่านมหาทรัพย์ เฉลยวาเรส ศิษย์หลวงพ่อจั่นขออนุญาตหลวงพ่อจั่น สร้างรูปหล่อสัมฤทธิ์ขนาดเท่าองค์จริง เพื่อเอาไว้ประดิษฐานที่วัดบางมอญให้เป็นที่เคารพบูชา ในครั้งนี้ ท่านมหาทรัพย์ได้ขออนุญาตสร้างเหรียญหล่อรูปท่านด้วย เป็นเนื้อโลหะผสมแบบทองเหลืองหล่อ จำนวน 1,500 เหรียญ เพื่อออกให้แก่ศิษยานุศิษย์ผู้เคารพเลื่อมใสเช่าบูชา มีมูลค่าเหรียญละ 1 บาท พุทธคุณเด่นรอบด้าน มีคนทั่วไปนิยม และเป็นเหรียญหนึ่งที่ชาวเมืองกรุงเก่าภาคภูมิใจยิ่งว่าเป็นเหรียญขลังที่มีอันดับเหรียญหนึ่ง

กล่าวสำหรับวัดบางมอญ เป็นวัดเก่าแก่ตั้งแต่สมัยกรุงศรีอยุธยา ได้บูรณปฏิสังขรณ์สืบต่อกันมา และเหตุที่ได้ชื่อว่าวัดบางมอญ ก็เนื่องจากแถวย่านนี้เป็นที่อยู่อาศัยของชาวรามัญ ที่อพยพแต่ครั้งกรุงศรีอยุธยามาทำมาหากินในแถบนี้ ปัจจุบันวัดบางมอญได้เปลี่ยนชื่อเป็นทางการว่า “วัดบางสงบ” ตั้งอยู่ใน อ.มหาราช จ.พระนครศรีอยุธยา

กระทั่งถึงวันอาทิตย์แรม 3 ค่ำ เดือน 3 ปีเถาะ เวลาบ่าย 4 โมง ตรงกับวันที่ 12 ก.พ.2470 ท่านมรณภาพอย่างสงบ สิริอายุครบ 90 ปี พรรษา 67