พระปรุหนัง

คอลัมน์ ชมรมพระเครื่อง

พระปรุหนัง – สวัสดีครับท่านผู้อ่านที่รักทุกท่าน พระกรุเนื้อชินของอยุธยาที่มีชื่อเสียงโด่งดังชนิดหนึ่งก็คือพระปรุหนัง และปรุหนังก็เป็นพระชนิดหนึ่งที่หลวงพ่อกลั่นวัดพระญาติ ท่านเคยกล่าวกับลูกศิษย์ของท่านว่า เชื่อถือได้ ท่านเคยเห็นกับตามาแล้ว ปัจจุบันจะหาพระปรุหนังแท้ๆ ที่สมบูรณ์ยากมากครับ

พระปรุหนังเป็นพระที่พบแต่เนื้อชินเท่านั้น กรุที่พบก็มีอยู่ด้วยกันหลายกรุ เช่น กรุวัดมหาธาตุ กรุวัดราชบูรณะ กรุวัดพุทไธศวรรย์ กรุวัดพระศรีสรรเพชญ์ กรุวัดปราสาท เป็นต้น และพระทั้งหมดที่พบก็เป็นเนื้อชินเพียงอย่างเดียว

การที่ตั้งชื่อพระปรุหนังนั้นก็เนื่องจากองค์พระเป็นแบบเนื้อชินที่เทบางมาก และองค์พระจะโปร่งเป็นลายฉลุตามลวดลายสวยงาม ซึ่งองค์พระจะมีส่วนประกอบของซุ้ม และมีพระโมคคัลลาน์ และพระสารีบุตร ยืนอยู่ด้านข้างทั้งสองด้าน ระหว่างลวดลายต่างๆ จะทะลุโปร่งสวยงาม คล้ายการฉลุลายของหนัง ก็เลยเรียกกันว่า พระปรุหนัง

พระปรุหนังก็มีการพบอยู่หลายพิมพ์ พิมพ์ที่นิยมที่สุดก็คือพิมพ์บัวเบ็ด ที่ฐานบัวจะเป็นเส้นปลายโค้งคล้ายตะขอเบ็ด ส่วนอีกพิมพ์หนึ่งฐานบัวจะเป็นเพียงขีดเส้นเฉยๆ ก็เรียกกันว่าเป็นพิมพ์ก้างปลา ค่านิยมจะเป็นรองพิมพ์บัวเบ็ด

นอกจากนี้ก็ยังมีพิมพ์ขนมต้มที่พบของกรุวัดปราสาทอีกแต่ก็พบน้อย พิมพ์ปรุหนังเดียว คือจะมีเพียงองค์พระประธานเท่านั้น ไม่มีพระโมคคัลลาน์และพระสารีบุตร พระปรุหนังที่เป็นแบบปางลีลาก็มีแต่หายากมากพบเพียงไม่กี่องค์เท่านั้น

พระปรุหนังแม้จะพบอยู่หลายกรุก็ตาม แต่พระที่พบส่วนใหญ่จะชำรุดเสียหาย เนื่องจากผุพังด้วยสนิมกัดกินบ้าง หักเสียหายไปบ้างเนื่องจากองค์บางมาก และยังฉลุโปร่งอีกจึงทำให้พระชำรุดไปเสียมากตั้งแต่พบในกรุแล้ว

ส่วนที่นำมาใช้กันก็ทำให้พระชำรุดไปอีกก็มาก คนในสมัยก่อนคิดวิธีรักษาไม่ให้พระชำรุดเวลานำมาห้อยคอ ด้วยการนำไม้แผ่นมาเจาะลงไปให้เป็นรูปองค์พระ และนำมาติดฝังลงไปในไม้ที่แกะไว้ และยึดด้วยยางไม้ พบเห็นพระที่เจาะฝังในไม้ในภายหลังจากคนโบราณทำไว้ก็มี

พระปรุหนังเป็นพระที่มีศิลปะอู่ทองยุคปลายหรืออยุธยายุคต้น และเป็นพระที่โชว์ฝีมือการเทเนื้อโลหะชั้นสูงทีเดียว เนื่องจากเป็น การเทโลหะที่บางมาก และเป็นลวดลาย ฉลุโปร่งอีกด้วย ถ้าฝีมือไม่ถึงโลหะจะวิ่งไม่เต็มพิมพ์

ดังนั้นต้องใช้ฝีมือชั้นสูงในการเทโลหะ สำหรับพระปรุหนังแม้ว่าจะเป็นที่เทบางมาก แต่ก็มีรายละเอียดขององค์พระชัดเจนไม่ว่าจะเป็นรายละเอียดของพระพักตร์ เส้นจีวร เส้นซุ้ม ฐานบัว คมชัดเจนทุกสัดส่วน นับว่าเป็นพระที่มีศิลปะสวยงามฝีมือการเทโลหะชั้นเยี่ยมทีเดียวครับ

นอกจากศิลปะองค์พระจะสวยงามแล้ว พุทธคุณของพระปรุหนังนั้นก็ถือว่ายอดเยี่ยมเช่นกัน เด่นทางด้านอยู่ยงคงกระพัน ขนาดหลวงพ่อกลั่นวัดพระญาติออกมารับรองว่าเชื่อถือได้ ท่านเคยเห็นมากับตา ก็นับว่าไม่ธรรมดาแน่ครับ นอกจากนั้นประสบการณ์ต่างๆ ของผู้ที่เคยห้อยพระปรุหนังต่างก็ว่าสุดยอดเช่นกันครับ

ปัจจุบันพระปรุหนังแท้ๆ ที่สวยสมบูรณ์นั้นหายากมากครับ สนนราคาสูง ส่วนใหญ่มักชำรุดบ้างไม่มากก็น้อย วันนี้ผมนำรูปพระปรุหนังพิมพ์บัวเบ็ด จากหนังสือ อมตพระกรุอันล้ำค่าของไทยมาให้ชมครับ

ด้วยความจริงใจ

แทน ท่าพระจันทร์

ติดตามข่าวสด

ข่าวเด่นประจำวัน