“แทน ท่าพระจันทร์”
สวัสดีครับท่านผู้อ่านที่รักทุกท่าน เครื่องรางของขลังเป็นเรื่องของศรัทธาและความเชื่อ โดยเฉพาะเครื่องรางของขลังนั้นมีความเชื่อด้วยกันเกือบทุกประเทศในโลก เพียงแต่ในบางประเทศอาจจะไม่ค่อยได้พูดถึงกันหรืออาจจะเหลือน้อยลง แต่ความจริงก็มีด้วยกันทั้งนั้น
วันนี้ผมจะพูดถึงเครื่องรางของขลังที่มีแหล่งกำเนิดจากประเทศเพื่อนบ้านเรา แม้กระทั่งในประเทศเราเองทางตอนเหนือที่มีเขตแดนติดต่อกันกับประเทศเพื่อนบ้าน ซึ่งมีชาติพันธุ์ที่หลากหลายอาศัยอยู่ในประเทศไทย
เครื่องรางของขลังที่ผมจะพูดถึงก็คือแมลงภู่ ครับบางท่านอาจจะงงๆ อยู่ เมื่อหลายปีก่อนผมได้พบกับเครื่องรางชนิดหนึ่งทำจากไม้แกะเป็นรูปแมลงภู่ ซึ่งแกะได้สวยงามมากและดูแล้วมีความเก่า ก็สนใจ จึงสอบถามเจ้าของว่าคืออะไร เจ้าของก็บอกว่าเป็นเครื่องรางทางล้านนา ไว้คุ้มครองป้องกันตัว เขาก็บอกได้เพียงเท่านี้
ผมเกิดความสนใจจึงค้นหาเรื่องราวเกี่ยวกับเครื่องรางแมลงภู่จนได้เขียนไปสอบถามท่านอาจารย์ วิลักษณ์ ศรีป่าซาง ท่านก็กรุณาบอกเล่าถึงเรื่องราวอย่างละเอียด ผมก็ยิ่งสนใจมากขึ้นและก็หาเก็บไว้เช่นกัน
เครื่องรางรูปแมลงภู่คนทางเหนือมักเรียกว่าแมงภู่ บ้างก็ออกเสียงเป็นแมงปู้ หรือแมงภู่คำบ้าง ครับก็คือชนิดเดียวกัน จากความรู้ที่ได้จากท่านอาจารย์วิลักษณ์ ศรีป่าซาง ก็พอจะเล่าต่อได้ว่า แมงภู่เป็นเครื่องรางที่ชาวไทใหญ่นิยมมีติดตัวติดเรือนไว้คุ้มครองป้องกันภัย หรือแม้กระทั่งการ ทำมาค้าขายให้โชคลาภ ส่วนมากชาว ไทใหญ่จะเชื่อถือกันมาก นอกจากนี้ชาวกะเหรี่ยง และชาวมอญก็ยังเชื่อถือเช่นกัน
เด็กชาวไทใหญ่พ่อแม่ก็จะผูกแมงภู่ห้อยคอเด็กไว้คุ้มครอง พ่อค้าแม่ขายก็มักนำแมงภู่ พกติดตัวติดร้านค้าไว้เพื่อช่วยให้ค้าขายดี ท่านอาจารย์วิลักษณ์ ศรีป่าซาง เล่าว่า ยังเคยเห็นชาวไทใหญ่ ชาวกะเหรี่ยง และทหารว้าแดงบางคนก็ห้อยแมงภู่ติดตัว เท่าที่สอบถามท่านอาจารย์วิลักษณ์ ศรีป่าซาง
ซึ่งท่านมีความรู้ความเชี่ยวชาญเรื่องราวต่างๆ พร้อมขนบธรรมเนียมและวัฒนธรรมทางล้านนา ได้เล่าให้ฟังว่า การสร้างแมงภู่นั้นผู้สร้างมักจะเป็นพระภิกษุผู้เรืองเวท หรือพ่อครูฆราวาสผู้ขมังเวท
ส่วนมากจะสร้างจากไม้ประดู่ดุมเกวียน หรือลูกสะบ้า ที่แกะจากงานั้นพบน้อย ภายในตัวแมงภู่จะบรรจุปรอท หรือเข็ม มีฤทธิ์ทางป้องกัน การเตือนภัย ไล่สิ่งชั่วร้าย ทำให้คนที่คิดร้ายกลับใจ บ้านเรือนของชาวไทใหญ่จะนำแมงภู่ตั้งไว้บนหิ้งเพื่อคุ้มครองป้องกันบ้านเรือนจากภัยต่างๆ ตลอดจนโจรผู้ร้าย ส่วนที่พกติดตัวไว้เพื่อคุ้มครองป้องกันตัว และมีโชคลาภ ทำมาค้าขายคล่อง
ครับเครื่องรางของขลังแมงภู่นี้ในเมืองไทยเราแถบถิ่นล้านนาก็เชื่อถือและมีการสร้างอยู่บ้างเช่นกัน ส่วนแมงภู่เก่าที่มีขายกันอยู่ทางเชียงรายแถบแม่สายก็มีอยู่เหมือนกัน แต่ก็เป็นของที่นำมาจากทางประเทศพม่าบ้าง ทำในเมืองไทยบ้าง มีทั้งมีพิธีกรรมปลุกเสกบ้าง ไม่มีบ้าง เวลาจะเช่าหาก็ต้องพิจารณาอย่างถี่ถ้วนหน่อย เพราะบางทีก็เก่าไม่จริง ทำเป็นเก่าก็มีครับ
ผมเองก็ได้แมงภู่เก่าจากเพื่อนคนหนึ่ง มีที่เป็นงาแกะ และเป็นไม้แกะอย่างละหนึ่งตัว ส่วนที่เป็นของใหม่ที่มีพิธีกรรมปลุกเสกแน่ๆ ก็มีไว้บ้าง คือของครูบาเลิศ วัดทุ่ง ม่านใต้ ครูบาบุญยัง วัดห้วยน้ำอุ่น และของครูบาอู่วิจายะ ซึ่งท่านเป็นพระสงฆ์ชาว ไทใหญ่อยู่ที่เชียงตุง
ทั้ง 3 พระอาจารย์เป็นของที่สร้างใหม่นะครับ แต่ก็มีพิธีกรรม ปลุกเสกแน่นอน ศิลปะการแกะสวยงามมากครับ เหมือนตัวแมงภู่จริงๆ เลย น่ารักดีครับ
ก็เล่าเรื่องเครื่องรางของขลังของทาง ล้านนาตามประสาคนชอบเรื่องเครื่องรางของขลังให้อ่านกันเล่นๆ นะครับ
ในวันนี้ผมขอนำรูปแมงภู่ ซึ่งเป็นของเก่าจากหนังสือ คง เข้ม ข่าม ขลัง เครื่องรางล้านนา ของอาจารย์วิลักษณ์ ศรีป่าซาง มาให้ชมครับ
ด้วยความจริงใจ
