เพศสภาพ : แยกสีของเล่นละเมิดสิทธิเด็กไหม ผู้ปกครองชาวเกาหลีใต้เรียกร้องให้เลิก

เพศสภาพ : แยกสีของเล่นละเมิดสิทธิเด็กไหม – BBCไทย

เกาะติดข่าว กดติดตาม ข่าวสด

ผู้ปกครองชาวเกาหลีใต้เรียกร้องให้เลิกการแบ่งแยกประเภทของเล่นตามเพศสภาพเพราะเป็นการละเมิดสิทธิเด็ก

กลุ่มที่เรียกตัวเองว่า “คุณแม่สายการเมือง” ร่วมกันลงชื่อยื่นคำร้องต่อคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ ของเกาหลีใต้ เมื่อเดือน ม.ค. ที่ผ่านมาให้บริษัทผู้ผลิตของเล่นเลิกการแยกสีของเล่นตามกรอบของเพศสภาพ เพราะถือเป็นการพรากตัวเลือกไปจากเด็ก

แม้ท่าทีของคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนฯ อาจไม่มีผลบังคับตามกฎหมาย แต่การเคลื่อนไหวในครั้งนี้อาจส่งสัญญาณไปยังบริษัทผู้ผลิตของเล่นและร้านค้าได้

ชาง ฮานา แม่คนหนึ่งในกลุ่มดังกล่าวบอกว่า เธอตระหนักถึงความรุนแรงของปัญหานี้หลังจากมีลูกเป็นของตัวเอง

“ฉันไม่อยากจะเชื่อว่ายังมีเรื่องแบบนี้อยู่อีก ลูกอายุหกขวบถามฉันว่า เด็กผู้หญิงเล่นรถของเล่นได้รึเปล่า”

“แค่การเปลี่ยนแปลงกันเองภายในครอบครัวหรือระดับบุคคลมันไม่พอหรอกค่ะ เราต้องเปลี่ยนธุรกิจนี้เลย” ฮานาย้ำ เธอต้องการแสดงให้เห็นว่าของเล่นควรเป็นของเล่นเท่านั้น

ปีที่แล้วกลุ่ม “คุณแม่สายการเมือง” ร่วมกันกดดันจนทำให้ร้านของเล่นขนาดใหญ่แห่งหนึ่งในเกาหลีใต้นำป้ายแบ่งแยกเพศของเล่นระหว่างเด็กชายและเด็กหญิงออกไปจากตัวร้านได้สำเร็จ

นอกจากนี้ ข้อเรียกร้องเบื้องต้นยังได้รับการสนับสนุนจาก ยุนจองมี ช่างภาพในกรุงโซล อีกด้วย

“สำหรับบางคน การเคลื่อนไหวครั้งนี้อาจจะดูหัวรุนแรงไปนิด แต่นี่เป็นวิธีการที่พวกเขามองว่าจะนำไปสู่ความเปลี่ยนแปลงได้” จองมีกล่าว

ผลงานภาพถ่ายของเธอมีชื่อว่า “โครงการสีชมพูและสีฟ้า” ซึ่งแสดงให้เห็นภาพของเด็ก ๆ ที่อยู่ท่ามกลางของเล่นที่กำหนดกรอบเพศสภาพ

“ในฐานะพ่อแม่แล้ว พวกเรามีทางเลือกแค่สองทางเท่านั้นเวลาไปซื้อของให้ลูก ไม่สีชมพูก็สีฟ้า” จองมีกล่าว

เธอจำได้ว่าเคยเข้าร่วมงานฉลองวันเกิดของลูกสาวเพื่อนที่มีแต่สิ่งของสีชมพูเต็มโต๊ะไปหมด

ภาพถ่ายของเธอได้รับคำชื่นชมอย่างล้นหลามว่าเป็นการสะท้อนถึงการเมืองและเพศสภาพได้อย่างดี รวมถึงผลกระทบมากมายที่ลัทธิบริโภคนิยมมีต่อเยาวชน

“แม่บางคนที่ฉันคุยด้วยระหว่างทำโปรเจคภาพถ่ายเล่าว่า ลูกสาวของพวกเธอมีของสีชมพูไม่เยอะเท่าไหร่ แต่พอฉันไปเยี่ยมบ้านของพวกเขา ฉันเจอสิ่งของสีชมพูเต็มเลยค่ะ พวกเราประหลาดใจกันมากเลย”

จองมีเล่าว่า นับตั้งแต่เริ่มโปรเจคมาตั้งแต่ปี 2015 เธอเห็นการเปลี่ยนแปลงเล็กน้อยในเรื่องการแบ่งแยกของเล่นตามเพศสภาพในร้านค้า แต่ปัญหาดังกล่าวยังคงดำเนินต่อไปในประเด็นเรื่องสีและการโฆษณา

“ค่านิยมเรื่องการแบ่งแยกเพศแบบเดิม ๆ จำเป็นต้องเปลี่ยนค่ะ” จองมีกล่าว “ฉันกลับไปเยี่ยมบ้านของผู้เข้าร่วมโปรเจคในอีกสองสามปีให้หลังแล้วถ่ายภาพเด็ก ๆ คนเดิม คราวนี้ฉันให้พวกเขาเลือกวางสิ่งของชิ้นโปรดรอบ ๆ ตัวเอง ภาพเหล่านี้แสดงให้เห็นว่าเด็ก ๆ โตขึ้นพร้อมกับมองหาความเป็นตัวเองโดยปราศจากการหมกมุ่นกับสีใดสีหนึ่งแล้วค่ะ”

• “ผู้หญิงก็บินได้” แชมป์โลกโดรนเรซซิ่งชาวไทย
• ยูทิวเบอร์วัย 8 ขวบ รีวิวของเล่น ทำเงิน 780 ล้านบาท
• ไทยมีการรังแกกันในโรงเรียนสูงเป็นอันดับ 2 ของโลก

ครอบครัวเกาหลีกังวลแค่ไหน?

คังมีจุง แม่คนหนึ่งในกรุงโซล พยายามเลี้ยงลูกสาวทั้งสองคนโดยไม่ยึดติดกับกรอบของเพศ เธอกังวลว่าตุ๊กตาอาจส่งอิทธิพลให้เด็กสาวมีภาพจำว่ารูปร่างที่ดีควรเป็นอย่างไร

“เพื่อนของลูกสาวอายุหกขวบของฉันเคยบอกว่า อยากไดเอทค่ะ” มีจุงเล่า “เวลาพวกเราดูการ์ตูนแอนนิเมชั่น เช่น Secret Jouju ที่ชอบเน้นย้ำว่าผู้หญิงต้องดูน่ารัก หรือเวลามีโฆษณาของเล่นเกี่ยวกับความงาม แต่ฉันก็มักจะโต้แย้งเนื้อหาพวกนั้นอย่างชัดเจนค่ะ”

“ตอนนี้ลูกสาวของฉันเริ่มวาดภาพตัวเองและเด็กผู้หญิงคนอื่น ๆ ใส่กางเกงบ้างแล้ว” มีจุงกล่าว

ของเล่นในอังกฤษ

ในสหราชอาณาจักร การรณรงค์คล้าย ๆ กันนี้ก็สร้างความเปลี่ยนแปลงได้เช่นกัน โดยสามารถกดดันให้บริษัทผู้ผลิตของเล่นทำการตลาดให้ครอบคลุมทั้งสองเพศ

“พวกเราพบว่าแต่ก่อนร้านค้าหลายแห่งในอังกฤษจะมีป้ายกำกับว่า ‘เด็กผู้หญิง’ หรือ ‘เด็กผู้ชาย’ ซึ่งพวกเรากังวลว่าป้ายพวกนี้จะไปจำกัดทางเลือกของลูก ๆ ” เทสซา ธราบ ผู้จัดแคมเปญ กล่าว

มีร้านค้า 15 แห่ง นำป้ายดังกล่าวออก และขณะนี้ยังร่วมมือกับผู้ผลิตของเล่นเพื่อทำให้การกำหนด สี และ บรรจุภัณฑ์ มีความก้าวหน้าในเรื่องเพศมากขึ้นอีกด้วย

“พวกเราคิดว่าสีต่าง ๆ เป็นของทุกคน เราไม่ได้กีดกันสีชมพูหรือสีฟ้า แต่มาเพิ่มตัวเลือกกันให้มากขึ้นดีกว่าค่ะ” เทสซากล่าว

เพศของเล่น สำคัญยังไง

ศาสตราจารย์ ไอวี หว่อง จากมหาวิทยาลัยจีนแห่งฮ่องกง (Chinese University of Hong Kong) ได้ศึกษาผลกระทบจากของเล่นที่แบ่งเป็นสีชมพูและสีฟ้าต่อพัฒนาการของเด็ก

งานวิจัยเมื่อปี 2018 พบว่า หากเด็ก ๆ ถูกชี้ให้เห็นว่าสีใดสีหนึ่งแสดงถึงเพศตัวเองแล้ว เด็กจะเล่นกับของที่มีสีนั้นมากกว่า

“เรื่องนี้สำคัญ เพราะว่าการได้เล่นของเล่นที่หลากหลายจะมีผลระยะยาวต่อทักษะและพัฒนาการของเด็ก ถ้าคุณเล่นตัวต่อ รถ หรือ หุ่นยนต์ ก็มีแนวโน้มที่คุณจะพัฒนาทักษะด้านพื้นที่ได้ดีกว่า ซึ่งสำคัญต่อการเรียนคณิตศาสตร์ด้วยค่ะ”