สำนักข่าวเอพี สหรัฐอเมริกา สำนักข่าวระดับท็อปทรีของโลก นำเสนอรายงานข้อเขียนของนายเดนิส เกรย์ ในฐานะผู้สื่อข่าวที่ทำข่าวในประเทศไทยและเพื่อนบ้านมากว่า 40 ปี อีกทั้งเคยมีโอกาสเข้าเฝ้าฯพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช หลายครั้ง มีใจความว่า
“ครั้งสุดท้ายที่ผมมีโอกาสเข้าเฝ้าฯในปี 2008 (พ.ศ.2551) พระองค์ฉลองพระองค์สูทตะวันตก ประทับบนพระเก้าอี้ในลักษณะทรงผ่อนคลายและทรงแย้มพระโอษฐ์ ราวกับพระองค์ทรงพระเกษมสำราญขณะพระราชทานสัมภาษณ์ผู้สื่อข่าวต่างประเทศกลุ่มเล็กๆ
พระองค์ตรัสเป็นภาษาอังกฤษอย่างดีเยี่ยมและทรงเป็นกันเอง มีเกร็ดและพระอารมณ์ขัน ในช่วง 2 ชั่วโมง ตรัสถึงดนตรีแจ๊ซ ครอบครัว และสุนัขทรงเลี้ยง ไปจนถึงเรื่องการก่อสร้างสนามกอล์ฟและเขื่อน ตลอดหลายปีที่ผ่านมา องคมนตรีบางท่านระบุว่า พระองค์ทรงเข้ากับคนต่างชาติได้ง่าย เนื่องจากไม่มีพิธีการเฉกเช่นเดียวกับคนไทย
พระองค์ทรงเป็นพระมหากษัตริย์ที่ปฏิบัติตามพระราชประเพณีอย่างเคร่งครัดและทรงมีพระจริยวัตรอย่างเรียบง่ายและเข้ากับยุคสมัยใหม่ ทรงได้รับการหล่อหลอมระหว่างพุทธศาสนิกชนกับชาวตะวันตก เนื่องจากเสด็จพระราชสมภพที่รัฐแมสซาชูเซตส์ และทรงใช้ชีวิตในสวิตเซอร์แลนด์หลายปีกับพระราชมารดาผู้ทรงเป็นที่รักยิ่ง
(AP Photo/Apichart Weerawong, File)
ในปี 2525 เคยพระราชทานสัมภาษณ์กับผมว่า พระราชมารดาจะทรงชมเมื่อกระทำดีๆ แต่จะตรัสต่อไปว่า “อย่าเหลิง” โดยถือลูกโป่งแล้วใช้เข็มเจาะเป็นการเปรียบเทียบให้เห็นภาพ
ในช่วงเวลาที่ต่างกัน พระองค์ได้รับการเคารพเทิดทูนที่แตกต่างออกไป ในยุคทศวรรษ 1970 (พ.ศ.2513-2522) ร้อยละ 80 ประชากรส่วนใหญ่ยังอาศัยอยู่ในชนบท ประเทศไทยยังไม่มีการขับเคลื่อนเศรษฐกิจที่เชื่อมโยงกับโลกและดึงดูดนักท่องเที่ยวต่างชาตินับล้านคน พระองค์เสด็จฯไปทั้งเขตเทือกเขาในภาคเหนือ ทุ่งนาในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ และชุมชนมุสลิมในชายแดนใต้
AFP PHOTO / Thai Royal Bureau
ทรงจัดตั้งและติดตามโครงการส่วนพระองค์ด้านสาธารณสุข การศึกษา การบรรเทาความยากจน การบริหารจัดการน้ำ และการกำจัดฝิ่นให้หมดไป
พระองค์ตรัสว่า “มีคนบอกว่าราชอาณาจักรเหมือนพีระมิด พระมหากษัตริย์ประเทศอื่นทรงอยู่สูงสุด แต่ในประเทศไทยนั้นกลับตรงกันข้าม” พระองค์แย้มพระโอษฐ์กว้างและตรัสพร้อมชี้ไปที่พระอังสา (ไหล่) ว่า “นี่เป็นสาเหตุที่บางครั้งข้าพเจ้าปวดเมื่อยตรงนี้”
(AP Photo/Charles Dharapak, File)
ในช่วงพระชนมพรรษา 40 เป็นช่วงที่ทรงมีพระพลานามัยแข็งแรง ทรงวิ่งจ๊อกกิ้ง 3 กิโลเมตรต่อวัน ตามด้วยทรงวิดพื้น ตัวผมเองตามเสด็จ ไปทำข่าวบนเขาพร้อมคณะข้าราชการยังน้ำหนักลงไปหลายกิโลฯ
ช่วงเวลาที่พระองค์เสด็จฯพื้นที่ทุรกันดารน่าจะเป็นช่วงที่ทำให้ทรงวางวิสัยทัศน์ของประเทศไทย เป็นการวางรากสังคมเกษตรกรรมที่พอเพียง มากกว่าทะเยอทะยานที่จะมุ่งเน้นไปสู่สังคมเมือง
ช่วงปลายทศวรรษ 1980 (พ.ศ.2523-2532) พระองค์เคยพระราชทานสัมภาษณ์ว่า ความก้าวหน้าอย่างรวดเร็วแซงหน้าการพัฒนาสังคมและจิตวิญญาณจนทำลายทั้งศีลธรรมและสิ่งแวดล้อม คนยากจนก็ละทิ้งวิถีชีวิตและถิ่นฐานดั้งเดิมของตัวเองไป
“ประเทศไทยนั้นสร้างขึ้นจากความเห็นอกเห็นใจ” พระองค์ตรัสพร้อมบรรยายถึงความเสียพระทัยที่กระท่อมในป่าได้หายไปในช่วงที่ป่ายังเป็นป่า นักท่องเที่ยวยังไปพักได้ฟรีและมีคนทิ้งอาหารไว้ให้
ในปี 1982 (พ.ศ.2525) พระราชทานสัมภาษณ์นิตยสารเนชั่นแนลจีโอกราฟิก พระองค์ทรงชี้ว่า ในยุคปัจจุบัน การสืบสันตติวงศ์ขึ้นอยู่กับผู้ที่จะมาครองราชย์ มากกว่าบัลลังก์ พระองค์ขึ้นครองราชย์ในฐานะพระราชวงศ์พระองค์หนึ่งด้วยคุณงามความดีมากกว่าสืบทอดราชบัลลังก์เพียงเท่านั้น
พระองค์ตรัสว่า สถาบันเข้าสู่ความอ่อนไหวหลังจากบ้านเมืองเปลี่ยนจากระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย์ในปี 1932 (พ.ศ.2475) “เมื่อข้าพเจ้ายังเยาว์ เราไม่มีอะไรเลย พรม เครื่องบุรองในวังนั้นเป็นไปด้วยรอยโหว่ พื้นก็แตก ทุกอย่างเก่ามาก เรามีเปียโนที่กระทรวงวัฒนธรรมมาวางให้ แต่ไม่ได้ตั้งเสียง ไม่ได้มีอะไรอย่างที่เห็นนี้นะ” พระองค์ตรัสในห้องที่ตกแต่งสวยงาม และไม่ไกลจากที่เรานั่งเปียโนหลังใหญ่เงางามตั้งอยู่
Associated Press journalist Denis Gray (AP Photo/Charles Dharapak)
