“วสวัณณ์ รองเดช”
ชุมชนเล็กๆ กลางหุบเขา สุดเขตแดนอำเภอแม่พริก จังหวัดลำปาง เดินทางไปไม่ง่าย แต่ก็ยังมีผู้คนดั้นด้นไปเยือนครั้งแล้วครั้งเล่า ชุมชนนี้มีชื่อว่า “ผาปัง”
แม้จะอยู่ไกลเมืองแต่คนผาปังก้าวหน้ามาแต่ไหนแต่ไร ด้วยนิยมส่งลูกหลานเรียนหนังสือ ผาปังจึงเต็มไปด้วยสมาชิกชุมชนที่มีศักยภาพแม้จะน้อยด้วยปริมาณ
หลายปีมาแล้วมีเครือข่ายคนผาปังในอเมริกาจัดนักเรียนอเมริกันมาแลกเปลี่ยนเรียนรู้ชีวิตที่ผาปัง ในโครงการแลกเปลี่ยนภาษาและวัฒนธรรมไทย-อเมริกัน ชื่อเสียง ความงาม มิตรภาพที่ได้รับจาก ผาปัง ได้รับการเล่าขานต่อๆ กันในหมู่นักเรียนอเมริกันรุ่นต่อรุ่น คนที่เคยมาใช้ชีวิตช่วงซัมเมอร์ที่ผาปังแล้วก็อยากมาอีก ถึงกับต้องมีการสัมภาษณ์ คัดเลือก เพื่อมาลองใช้ชีวิตที่ผาปังสักครั้ง เป็นโครงการที่เด็กวัยรุ่นอเมริกันตื่นเต้นและรอคอย
ภารกิจหลักๆ ที่วัยรุ่นอเมริกันได้รับมอบหมาย คือ การสอนภาษาอังกฤษให้กับนักเรียนผาปัง ตั้งแต่ชั้นอนุบาลถึงมัธยมศึกษาปีที่ 3 ด้วยวิธีการที่สนุก และใช้ได้จริงในชีวิตประจำวัน ร้องเพลง เล่นเกม เล่นดนตรี ไปไหนมาไหนด้วยกัน ใช้ชีวิตด้วยกัน แม้จะเป็นช่วงเวลาสั้นๆ แต่ได้ผล ทำให้ทักษะภาษาอังกฤษของเด็กๆ ผาปังก้าวหน้ามาก เด็กๆ ผาปังไม่กลัวชาวต่างชาติ กล้าพูดคุยสนทนาด้วยภาษาอังกฤษ ในขณะเดียวกันวัยรุ่นอเมริกันก็กระตือรือร้นอยากเรียนรู้ภาษาไทยและภาษาคำเมือง จึงเป็นการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ภาษาซึ่งกันและกันอย่างเป็นธรรมชาติ
จะมีวัยรุ่นอเมริกันสักกี่คนที่โชคดีมีโอกาสได้มาใช้ชีวิตที่ผาปัง และจะมีเด็กๆ ในชนบทที่ไหนจะโชคดีเหมือนเด็กๆ ที่ผาปังที่ได้เรียนภาษาอังกฤษกับเจ้าของภาษาอย่างใกล้ชิด ชีวิตความเป็นอยู่ วัฒนธรรม ภาษา ที่แตกต่างกันคนละโลก ไม่เป็นอุปสรรค กลับทำให้มิตรภาพงอกงาม เกิดเป็นความรักความผูกพันต่อเนื่องมายาวนาน
นอร่า คิงเลย์ นักเรียนอเมริกัน อายุ 17 ปี เพิ่งจะเดินทางมาผาปังเป็นครั้งแรก เธอกล่าวว่า “รู้สึกว่าผาปังเหมือนบ้าน ทั้งๆ ที่ไม่เคยมามาก่อนเลย ทุกคนต้อนรับเรา รักเรา ทั้งๆ ที่ไม่เคยรู้จักไม่เคยเจอกันมาก่อน”
ถามว่าภาษาไทยยากแค่ไหน ทุกคนตอบเป็นเสียงเดียวกันว่ายาก แต่ มีมี่ โมลอตสกี ผู้ชอบเรียนรู้ภาษา บอกว่ามาผาปังเป็นครั้งที่ 2 อยู่ที่ ผาปังเธอชื่อพี่นัท มีมี่ชอบเรียนรู้คำภาษาไทยเทียบกับคำภาษาอังกฤษ และชอบเรียนรู้ภาษาคำเมืองด้วย เธอบอกว่า “อย่างเช่น nose ภาษาไทยคือ จมูก ภาษาผาปังพูดว่า ฮูดัง เป็นต้น” ส่วนคำว่า สบายดีไหม ฉันรักคุณ ไม่เป็นไร สวัสดี ขอบคุณ เป็นคำที่นักเรียนอเมริกันพูดติดปากเสมอเมื่ออยู่ที่ผาปัง
สำหรับเด็กๆ เจ้าบ้านผาปังเอง ก็มีความสุขที่มีชาวอเมริกันมาใช้ชีวิตอยู่ด้วย พาพี่ๆ อเมริกันไปลงแขกดำนา พาไปเก็บลำไย ไปวัดทำบุญ ถวายเทียนพรรษา ฝึกตีกลองปู่จา ฟ้อนรำ ทำสวนดอกไม้ ไหว้พระ หัดทำอาหารพื้นเมือง ฝึกอีดฝ้าย ทอผ้า เรียกได้ว่ากิจกรรมแน่น ได้ใช้ชีวิตแบบคนผาปังเต็มที่
น้องลิลลี่ กับ น้องการ์ตูน เด็กน้อยผาปังชั้น ป.4 กล่าวว่า “พี่ๆ ชาวอเมริกันตั้งใจเรียนรู้กันมาก เช่นการตีกลองและฟ้อนรำ ขนาดพวกหนูยังว่ายากเลย แต่พี่ๆ เขาก็ทำได้และดีด้วย” ส่วนวิถีชีวิตด้านอื่นๆ ที่เด็กๆ แนะนำให้รู้จักก็น่าประทับใจทั้งสิ้น น้องลิลลี่คิดว่า “พี่ๆ อเมริกันน่าจะประทับใจบ้านเราและ คงอยากกลับมาอีกค่ะ”
ชุมชนผาปังให้ประสบการณ์ชีวิตไม่เฉพาะเด็กอเมริกัน แต่ยังรวมไปถึงเด็กๆ ผาปังเองด้วย ชวนพบมิตรภาพของเด็กไทยและพี่ๆ ชาวอเมริกัน มาฟังเด็กๆ ผาปังสปีกอิงลิช ชาวต่างชาติอู้คำเมือง ใช้ชีวิตในชนบทแสนงามกลางฤดูฝน ในรายการทุ่งแสงตะวัน ตอน ซัมเมอร์@ผาปัง วันเสาร์ที่ 15 กันยายน 2561 เวลา 06.25 น. ทางช่อง 3 และช่อง 33
