ชุมชนหล่ายแก้ว ผ้ากะเหรี่ยงออนไลน์

ผ้ากะเหรี่ยงออนไลน์ – “ชุมชนหล่ายแก้ว” ชุมชนบนดอยสูงที่อยู่ห่างไกลและยังคงไว้ซึ่งอัตลักษณ์สำคัญของท้องถิ่น ยังใช้ภาษาถิ่นหรือภาษาชนเผ่าในการสื่อสาร ชาวบ้านบางคนอ่านภาษาไทยไม่ได้ แต่ทุกวันนี้อัพเกรดตัวเองให้เป็นชุมชนออนไลน์ ผสานวิถีชีวิตของคนสองยุคเข้าด้วยกันเพื่อนำไปสู่ธุรกิจชุมชนที่ยั่งยืน ด้วยการยื่นมือเข้าไปช่วยพัฒนาของสำนักงานส่งเสริมวิสาหกิจขนาดกลางและขนาด ย่อม (สสว.) และลาซาด้า (Lazada) ภายใต้ “โครงการส่งเสริมพัฒนาตลาดอิเล็กทรอนิกส์สำหรับ ผู้ประกอบการ สำหรับ SMEs”

นายจันทร์คำ ปู่เป็ด ประธานศูนย์การเรียนรู้ผ้าทอกะเหรี่ยง เล่าว่า ชุมชนหล่ายแก้ว หรือบ้านหล่ายแก้ว เป็นชุมชนชาวเขาเผ่ากะเหรี่ยง กลุ่มชาวโผล่งที่มาตั้งถิ่นฐานอยู่ในตำบล บงตัน อำเภอดอยเต่า จังหวัดเชียงใหม่ รายได้ของชุมชนมาจากการประกอบอาชีพ หลัก คือการทำสวนลำไยและงานหัตถกรรม ทำไม้กวาด ทอผ้ากะเหรี่ยงและแปรรูป ผ้าที่ทอเป็นผ้าฝ้ายที่มีกรรมวิธีเป็นธรรมชาติทุกขั้นตอน และมีลวดลายที่เป็นเอกลักษณ์เฉพาะของชุมชนที่สวยงาม

“ทางชุมชนตั้งร้านค้าและศูนย์เรียน รู้วัฒนธรรมผ้าทอกะเหรี่ยงตั้งแต่ปี พ.ศ. 2537 เพื่อรวบรวมสินค้าในชุมชนออกไปขายสร้างรายได้ให้ชาวบ้าน และช่วยให้หลายๆ คนไม่ต้องเดินทางไปประกอบอาชีพไกลถึงในตัวเมือง นอกจากเรื่องผ้าทอแล้วชุมชนหล่ายแก้วยังมีวิถีชีวิตที่ยึดถือประเพณี ดั้งเดิม อาทิ การทอผ้าฝ้ายใต้ถุนบ้าน มีความเป็นอยู่แบบพึ่งพาอาศัยกัน และยังคงใช้ภาษากะเหรี่ยงสนทนาในชีวิตประจำวัน”

จากวิถีชีวิตดั้งเดิมผ่านรุ่นสู่รุ่น จนมาถึง จ๋า จิตต์ปภัสร์ ปู่เป็ด หนึ่งในสมาชิกชุมชน เล่าว่า เติบโตมาในชุมชนหล่ายแก้วด้วยวิถีชีวิตดั้งเดิม เห็นการเปลี่ยนผ่านของสิ่งต่างๆ มากมาย รับรู้ถึงความสำคัญและเรื่องราวที่มาที่ไปในรากเดิมของเรา

จึงอยากอนุรักษ์วิถีชีวิต วัฒนธรรมและประเพณีที่เป็นเอกลักษณ์นี้ไว้ให้คนรุ่นหลังสืบทอดต่อไป ขณะเดียวกันชาวบ้านเองต้องมีธุรกิจที่ยั่งยืนและเติบโต มากขึ้นบนโลกปัจจุบัน จึงนำความรู้ด้านเทคโนโลยีมาใช้ให้เกิดประโยชน์ด้วยการผสมผสานวิถีชีวิต ดั้งเดิมเข้ากับวิถีชีวิตของคนในยุคนี้ ถ่ายทอดเรื่องราวประเพณีผ่านผืนผ้า เพิ่มช่องทางในการขายสินค้าโดยขายผ่านช่องทางออนไลน์เพื่อให้ผู้ซื้อเข้าถึง เอกลักษณ์ของชุมชนมากขึ้น

“เริ่มเรียนรู้จริงจังโดยความช่วย เหลือจากสำนักงานส่งเสริมวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อม (สสว.) และลาซาด้า ซึ่งเข้ามาช่วยให้ความรู้และให้คำแนะนำการทำร้านค้าออนไลน์บนแพลต ฟอร์มของลาซาด้า เครื่องมือต่างๆ ทำให้ชุมชนห่างไกลอย่างบ้านหล่ายแก้วเข้าถึงธุรกิจอีคอมเมิร์ซเพื่อจำหน่าย สินค้าไปได้กว้างไกลและสามารถขยายตลาดมาสู่ตลาดอิเล็กทรอนิกส์ที่ใหญ่ขึ้น

สร้างรายได้ให้ชาวบ้านมากขึ้น ที่สำคัญคือไม่ใช่เรื่องยาก ชาวกะเหรี่ยงในหมู่บ้านสามารถบริหารจัดการร้านค้าได้ด้วยตัวเอง ทำให้ชีวิตของชาวบ้านแตกต่างจากเมื่อก่อนที่ต้องรอให้มีนักท่องเที่ยวมาเยี่ยมชมชุมชนถึงจะขายสินค้าได้ แต่หลังจากเข้าสู่ระบบออนไลน์แล้วปัจจุบันขายสินค้าได้ทุกวัน”

ด้านนายสุพัชเชษฐ์ เภาวะนิต รองประธานอาวุโสฝ่ายบริหารและพัฒนาธุรกิจผู้ประกอบการ บริษัท ลาซาด้า ประเทศไทย จำกัด เล่าว่า ชุมชนหล่ายแก้วถือเป็นชุมชนต้นแบบที่ ลาซาด้าและ สสว. ร่วมกันพัฒนาให้เข้าสู่ธุรกิจยุคดิจิตอล ช่วยดูแลตั้งแต่ขั้นตอนการเปิดร้านค้าบนแพลตฟอร์มของลาซาด้า แนะนำการเริ่มต้นขายสินค้า รวมไปถึงการจัดอบรมการทำธุรกิจบนแพลตฟอร์มออนไลน์ เน้นการสร้างองค์ความรู้อย่างยั่งยืน ในอนาคตชาวบ้านสามารถนำองค์ความรู้เหล่านี้ไปพัฒนาและขยายธุรกิจของตัวเองต่อไปได้ ทั้งยังรักษาวัฒนธรรมและเอกลักษณ์ของชุมชนไว้อีกด้วย