คนทีสอ

คอลัมน์ อาทิตยย์ละต้น

คนทีสอ – คนทีสอขาว ชื่ออื่นๆ โคนดินสอ สีสอมูดเพิ่ง ผีเสื้อน้อย เทียนขาว ชื่อวิทยาศาสตร์ Vitex trifolia L. เป็นไม้พุ่มขนาดกลาง สูง 3-6 เมตร ทั้งต้นมีกลิ่นหอม เปลือกลำต้นเรียบ สีเทา เป็นกระสีดำ แตกเป็นร่องตื้นตามยาว ใบประกอบแบบนิ้วมือออกตรงกันข้าม ใบย่อยรูปไข่ปลายแหลม 3 ใบ ขอบใบเรียบ ปลายแหลม โคนใบสอบ ท้องใบและหลังใบเรียบ หลังใบสีเขียว ท้องใบเป็นสีนวลขาวมีขน ก้านใบยาว 1-3 ซ.ม.

ดอกช่อแยกแขนง ดอกขนาดเล็กสีฟ้าอมม่วงเป็นช่อยาว ออกที่ยอดหรือตามซอกใบใกล้ปลายกิ่ง ผลแห้ง ผิวเรียบ มีเมล็ดเดียวสีเขียวนวล เป็นพวงช่อ เมล็ดเดี่ยวกลม สีน้ำตาล เมื่อสุกมีสีคล้ำหรือดำ เกิดตามป่าดงดิบเขา ป่าเบญจพรรณ ขยายพันธุ์ด้วยเมล็ด

สรรพคุณ ตำรายาไทย ใบ รสร้อนสุขุมหอม บำรุงน้ำดี ขับเสมหะ บำรุงธาตุ รักษาโรคตับ ขับลม แก้ไอ แก้หืดฆ่าพยาธิ แก้ริดสีดวงจมูก แก้ลำไส้พิการ ขับเหงื่อ แช่น้ำอาบแก้โรคผิวหนังผื่นคัน