รัตนสูตร (ตอนจบ)
คอลัมน์ รู้ไปโม้ด
โดย…น้าชาติ ประชาชื่น
รัตนสูตร (ตอนจบ) – เมื่อวานนี้ (23มี.ค.) ‘ชยา’ ถามมาว่า ที่รัฐบาลจะจัดสวดมนต์บทรัตนสูตรให้ฟัง รัตนสูตรคืออะไร เมื่อวานตอบถึงการอาราธนาพระผู้มีพระภาคเจ้าเสด็จยังกรุงเวสาลี เพื่อทรงขจัดปัดเป่าเภทภัย 3 ประการ หมดสิ้นไป
เมื่อเสด็จถึงเขตแดน พระผู้มีพระภาคเจ้าเสด็จลงประทับเรือข้ามแม่น้ำคงคาไปสู่อีกฝั่งหนึ่ง ซึ่งเป็นรัฐวัชชี พระราชาแห่งวัชชี กรุงเวสาลี มานำเสด็จ ลำดับแรก พระผู้มีพระภาคเจ้ายกพระบาทแรกวางลงริมฝั่งแม่น้ำคงคา ฝนโบกขรพรรษก็โปรยเม็ดลงมา ซากศพทั้งปวงถูกน้ำพัดส่งลงสู่แม่น้ำคงคา พื้นดินก็สะอาดสะอ้าน และเมื่อพระผู้มีพระภาคเจ้าเสด็จถึงกรุงเวสาลี ท้าวสักกะจอมทวยเทพอันหมู่เทพห้อมล้อมก็เสด็จมาถึง ยังผลให้อมนุษย์ทั้งหลายต้องหลบลี้หนีไปจากเมืองเวสาลีเป็นอันมาก
ลำดับต่อมา พระผู้มีพระภาคเจ้าประทับยืนใกล้ประตูพระนคร ทรงเรียกท่านพระอานนท์มาสั่งว่า เธอจงเรียนรัตนสูตรนี้ ถือเครื่องประกอบพลีกรรมคือน้ำในบาตรของตถาคต เที่ยวเดินประพรมไประหว่างปราการ 3 ชั้นแห่งกรุงเวสาลีกับพวกเจ้าลิจฉวีราชกุมาร ทำพระปริตร แล้วได้ตรัสรัตนสูตร พอพระเถระกล่าวว่า ยงฺกิญฺจิ เท่านั้น พวกอมนุษย์ที่อาศัยกองขยะและที่ฝาเรือนซึ่งยังไม่หนีไปในตอนแรก ก็พากันหนีไปทางประตูทั้ง 4 อมนุษย์บางพวก เมื่อไม่ได้ที่ว่างที่ประตูทั้งหลาย ก็ทลายกำแพงเมืองหนีไป
พอพวกอมนุษย์พากันไปแล้ว ที่เนื้อตัวของพวกมนุษย์ทั้งหลาย โรคก็สงบไป เภทภัยทั้ง 3 ประการแห่งกรุงเวสาลีก็ยุติลง
สำหรับรัตนสูตรมีด้วยกัน 17 คาถา แต่ทุกคาถามิใช่คาถาของพระพุทธเจ้าทั้งหมด สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก (สมเด็จพระสังฆราชเจ้า กรมหลวงวชิรญาณสังวร) ทรงอธิบายว่า “รัตนสูตรนี้พระอาจารย์ท่านหนึ่ง ผู้แต่งคัมภีร์อธิบายแต่ดั้งเดิมได้แสดงมติว่า
พระพุทธเจ้าตรัสไว้เองเพียง 5 คาถา คือ 2 คาถาแรกที่แสดงถึงภูตทั้งหลายที่มาประชุมกัน คาถาที่ 3 ที่แสดงถึงพระธรรมซึ่งเป็นสังขตธรรมคืออนันตริกสมาธิ ส่วนตั้งแต่คาถาที่ 6 ไปนั้น ท่านพระอานนท์ได้เป็นผู้แสดงเองในขณะที่ได้เดินพรมน้ำและกล่าวรัตนสูตรนี้ไปด้วย ท่านแสดงเองตั้งแต่คาถาที่ 6 นี้เป็นต้นไป ส่วนคาถาส่งท้ายอีก 3 คาถา ท้าวสักกเทวราชเป็นผู้กล่าว ก็จบรัตนสูตรเพียงเท่านี้”
โดยเหตุที่สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงประกาศพระสูตรนี้ เพื่อขจัดปัดเป่าภัยความอดอยาก ภัยจากโรคระบาด และภัยจากอมนุษย์เบียดเบียน ชาวพุทธจึงถือเป็นธรรมเนียมสวดพระสูตรนี้เพื่อขจัดโรคภัย เช่น โรคห่า เป็นต้น นอกจากนี้ยังมีความเชื่อว่า การสาธยายรัตนสูตร หรือรัตนปริตร จะทำให้ได้รับความสวัสดีและพ้นจากอุปสรรคอันตรายทั้งหลาย
