เด็กไร้สัญชาติ เปิดชีวิตที่มีตัวตน – การศึกษาฉบับล่าสุดซึ่งได้รับการสนับสนุนจากสหภาพยุโรปและองค์การยูนิเซฟระบุว่าแม้ประเทศไทยจะมีความก้าวหน้าอย่างมากในการแก้ปัญหาภาวะไร้รัฐไร้สัญชาติ แต่ในปัจจุบัน ผู้คนอีกหลายแสนคนรวมถึงเด็กอีกกว่า 200,000 คน ในประเทศไทยยังคงไร้สัญชาติหรือยังคงไม่ได้รับการลงทะเบียนและไม่มีเอกสารระบุตัวตนทำให้พวกเขามักเข้าไม่ถึงบริการขั้นพื้นฐาน อีกทั้งยังเสี่ยงต่อการค้ามนุษย์ การถูกละเมิด การถูกแสวงผลประโยชน์ และการเลือกปฏิบัติ
การศึกษา ชีวิตที่ไม่มีใครเห็น : 48 ปี สถานการณ์เด็กไร้สัญชาติในประเทศไทย (2515-2563) จัดทำโดยศูนย์วิจัยและพัฒนากฎหมาย คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ภายใต้การสนับสนุนของสหภาพยุโรป และองค์การยูนิเซฟ ให้ภาพรวมและวิเคราะห์อุปสรรคที่เด็กไร้รัฐไร้สัญชาติในประเทศไทยต้องเผชิญในการพัฒนาสถานะและขอสัญชาติในช่วงหลายสิบปีที่ผ่านมา พร้อมจัดทำข้อเสนอแนะทางนโยบายและทางปฏิบัติ รวมถึงพัฒนาคู่มือการปฏิบัติงานสำหรับผู้ที่เกี่ยวข้อง
นอกจากนี้ยูนิเซฟยังเปิดตัวแคมเปญชีวิตที่มีตัวตน ซึ่งสนับสนุนโดยสหภาพยุโรป บอกเล่าเรื่องราวและความยากลำบากที่เด็กไร้สัญชาติในประเทศไทยกำลังเผชิญในชีวิตประจำวัน โดยมุ่งให้สังคมตระหนักว่าเด็กทุกคนต่างมีสิทธิที่จะมีสัญชาติ และไม่ว่าพวกเขาจะมีเชื้อชาติใดหรือไร้สัญชาติ เด็กทุกคนคือ #ชีวิตที่มีตัวตน แคมเปญนี้ ยังเรียกร้องให้ผู้คนในสังคมร่วมสนับสนุนให้เด็กไร้สัญชาติมีโอกาสที่เท่าเทียมในการเข้าถึงการศึกษาที่มีคุณภาพ บริการทางสาธารณสุข และการปกป้องคุ้มครอง เช่นเดียวกับเด็กคนอื่นๆ
นางคิม คยองซัน ผู้อำนวยการองค์การยูนิเซฟ ประเทศไทย กล่าวว่าชีวิตที่ไร้ตัวตนจากการไร้สถานะทางกฎหมายทำให้เด็กต้องพบข้อจำกัดในการใช้ชีวิตทุกมิติ การที่ต้องพบเจออุปสรรคมากมายในชีวิตทำให้เป็นเรื่องยากมากที่เด็กไร้สัญชาติจะมีชีวิตที่มีคุณภาพ หรือสามารถพัฒนาศักยภาพอย่างเต็มที่และทำตามความฝันได้
“การยุติวงจรไร้สัญชาติต้องอาศัยความมุ่งมั่นและการลงทุนทั้งในด้านเจ้าหน้าที่และงบประมาณที่เพียงพอ พร้อมไปกับการเปลี่ยนแปลงทัศนคติที่มีต่อบุคคลไร้สัญชาติ ยูนิเซฟพร้อมสนับสนุนรัฐบาล ภาคประชาสังคม องค์กรระหว่างประเทศ รวมถึงประเทศเพื่อนบ้าน เพื่อเร่งดำเนินการให้เด็กทุกคนได้รับการจดทะเบียนเกิด ได้พัฒนาสถานะทางกฎหมายและมีสัญชาติ ซึ่งล้วนเป็นสิทธิขั้นพื้นฐานตามที่ระบุไว้ในอนุสัญญาว่าด้วยสิทธิเด็ก” นางคิม คยองซัน กล่าว
