“ธีรดา ศิริมงคล”
การเลี้ยงลูกในแต่ละวัยจะมีปัญหาที่ต่างกันออกไป ในวัยเด็กพ่อแม่อาจจะต้องเหนื่อยกับการต้องดูแลลูกอย่างใกล้ชิด และเมื่อลูกเริ่มโตเป็นวัยรุ่น พ่อแม่ส่วนใหญ่ก็มักมีปัญหาเรื่องความเข้าใจ เนื่องจากวัยรุ่นนั้นพฤติกรรม ความคิดต่างออกไปจากวัยเด็กเล็กอย่างมาก และพ่ออาจจะยังเคยชินกับการเลี้ยงลูกที่เป็นเด็กเล็ก
ดังนั้น สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ(สสส.) ร่วมกับมหาวิทยาลัยมหิดล และกระทรวงสาธารณสุข(สธ.) จึงเห็นปัญหาในส่วนนี้และร่วมมือกันแถลงข่าวการจัดทำ “แอพพลิเคชั่น TEEN”S MIND เครื่องมือสร้างความเข้าใจลูกวัยรุ่น” เพื่อเป็นเครื่องมือช่วยผู้ปกครองในการสร้างความเข้าใจ และเสริมสร้างความสัมพันธ์กับลูกวัยรุ่น ประกอบไปด้วย 5 ฟังก์ชันที่ง่ายต่อการใช้งาน และครอบคลุมหลากหลายเรื่องราวของลูกในวัยรุ่น
พญ.อัมพร เบญจพลพิทักษ์ รองอธิบดีกรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข กล่าวว่า เป็นเรื่องน่ายินดีอย่างยิ่งที่มหาวิทยาลัยมหิดล ภาคส่วนต่างๆ ที่เกี่ยวข้องรวมถึง สสส.ร่วมกันพัฒนาแอพฯ นี้เพื่อเป็นเครื่องมือในยุคดิจิตอล ที่จะเป็นตัวช่วยให้พ่อแม่ผู้ปกครองของบุตรหลานในวัยทีน ได้ใช้เพื่อหาข้อมูลและช่วยตอบคำถามของผู้ปกครองผ่านมือถือ ซึ่งจะมีส่วนช่วยให้พ่อแม่ผู้ปกครองสามารถเข้าใจและสื่อสารพูดคุยกับบุตรหลานวัยรุ่นได้ดีขึ้น ช่วยเพิ่มสัมพันธภาพในครอบครัว ซึ่งจะช่วยเพิ่มภูมิคุ้มกันให้กับบุตรหลานวัยทีน ไม่เพียงแต่กับปัญหาการตั้งครรภ์ แต่ยังเป็นภูมิคุ้มกันที่ช่วยป้องกันการก้าวพลาดเข้าไปในวงจรยาเสพติด ความรุนแรง รวมถึงการพนันต่างๆ อีกด้วย
ในปี 2559 ไทยเรามีแม่วัยรุ่น 42.5 คนต่อวัยรุ่นหญิงอายุ 15-19 ปี 1,000 คน สูงเป็น 13 เท่าของสิงคโปร์ โดยมีปัจจัยเสี่ยงสำคัญ ได้แก่ การขาดความรู้เรื่องเพศวิถีศึกษา การขาดทักษะและความเท่าทันต่อการดูแลอารมณ์ของตนเองรวมถึงช่องว่างของการสื่อสารและความสัมพันธ์ในครอบครัว
จากสถานการณ์ดังกล่าว การป้องกันการตั้งครรภ์ในวัยรุ่นจึงมีความสำคัญและจำเป็นอย่างยิ่ง มีรายงานวิจัยจำนวนมากทั้งในและต่างประเทศ ยืนยันว่า พ่อแม่ ผู้ปกครองเป็นคนกลุ่มแรกที่มีบทบาทสำคัญในการป้องกันการตั้งครรภ์ของลูกวัยรุ่นได้ ด้วยการสื่อสารเชิงบวก และการให้คำปรึกษาและตอบคำถามในเรื่องต่างๆ ของลูกอย่างสม่ำเสมอ รวมถึงเรื่องการคบเพื่อนต่างเพศและเรื่องเพศในเชิงบวก
ด้าน พญ.จิราภรณ์ อรุณากูร กุมารแพทย์เวชศาสตร์วัยรุ่น ภาควิชากุมารเวชศาสตร์ ให้ข้อแนะนำในการดูแลลูกวัยรุ่นว่า ควรเคารพในพื้นที่ส่วนตัวลูก เพราะเป็นวัยที่เด็กเริ่มห่างจากพ่อแม่ อยากมีห้องเป็นของตัวเอง อยากมีพื้นที่ส่วนตัวมากขึ้น เราจึงต้องเคารพให้พื้นที่กับลูก คอยเป็นที่ปรึกษาเรื่องราวต่างๆ ให้ลูกอยู่ห่างๆ อยู่เมื่อลูกต้องการ แต่ก็ต้องไม่ปล่อยปละละเลยจนเกินไป แต่ก็ต้องไม่เลี้ยงลูกแบบเด็กเล็ก ที่สำคัญพ่อแม่ต้องปล่อยให้ลูกเจอความผิดพลาด เพื่อให้เขาเรียนรู้จากความผิดพลาดนั้น ดีกว่าห้ามหรือสั่งลูกไม่ให้ทำสิ่งต่างๆ
“พ่อแม่ที่มีลูกวัยรุ่นนั้นควรปรับตัวตามการเจริญเติบโตของลูก เราอาจจะเคยชินกับการดูแลลูกแบบเด็กเล็กมานาน แต่เมื่อลูกเติบโตขึ้นความต้องการและความคิดของลูกจะเปลี่ยนแปลงไปตามวัย การเลี้ยงดูแบบเด็กเล็กเช่นที่พ่อแม่เคยทำมาจะทำให้ลูกอึดอัด และในวัยนี้เมื่อมีสิ่งใดทำให้ลูกรู้สึกอึดอัด เขาจะออกห่างจากสิ่งนั้นโดยอัตโนมัติ ทำให้ความสัมพันธ์ระหว่างพ่อแม่ลูกยิ่งยากขึ้นไปอีก ดังนั้นการมีแอพพลิเคชั่นคอยแนะนำในสิ่งต่างๆ ให้กับพ่อแม่ถือเป็นเสมือนแผนที่การเดินทางที่ช่วยได้ไม่น้อย” กุมารแพทย์กล่าว
ศ.พญ.สุวรรณา เรืองกาญจนเศรษฐ์ ภาควิชากุมารเวชศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล กล่าวถึงที่มาของการพัฒนาแอพพลิเคชั่น TEEN”S MIND ว่า จากการที่มหาวิทยาลัยมหิดลได้ดำเนินการวิจัยชุมชน “โครงการมหิดลโมเดล : ป้องกันและแก้ไขปัญหาการตั้งครรภ์ในวัยรุ่น” เพื่อเป็นต้นแบบในการดูแลวัยรุ่นในครอบครัว ชุมชน (Community Based) โรงเรียน และโรงพยาบาล อย่างบูรณาการ เพื่อให้การดูแลวัยรุ่น ทั้งร่างกาย จิตใจ อารมณ์และสังคมสิ่งแวดล้อม
ส่วนของครอบครัวได้จัดทำคู่มือ เพื่อช่วยพ่อแม่สื่อสารกับลูกที่อยู่ในช่วงอายุ 9-20 ปี (วัยรุ่น) ซึ่งจากผลสำรวจครอบครัวที่ใช้คู่มือ พบว่าผู้ปกครองสามารถสื่อสารกับลูกได้ดีขึ้น มีความเข้าใจกันมากขึ้น และพฤติกรรมเสี่ยงต่างๆ มีแนวโน้มลดลง
แอพพลิเคชั่นประกอบไปด้วย 5 ส่วนฟังก์ชันการใช้งาน ได้แก่
1.บ้านของเรา เปิดโอกาสให้ผู้ใช้งานได้ร่วมสนุก และเรียนรู้การเปลี่ยนแปลงด้านต่างๆ ที่เกิดขึ้นในวัยรุ่นโดยร่วมสนุกผ่าน Interactive VDO ที่ให้ความรู้คู่ความสนุก โดยแบ่งเป็น 6 ห้องย่อย คือ ห้องแต่งตัว-เรื่องการเปลี่ยนแปลงจิตใจวัยรุ่น ห้องน้ำ-เรื่องโรคซึมเศร้า ห้องนอน-เรื่องเพศสัมพันธ์กับความรับผิดชอบ ห้องนั่งเล่น-เรื่องสื่อสารเพื่อความเข้าใจ ห้องอาหาร-เรื่องเหล้าบุหรี่ยาเสพติด และห้องทำงาน-เรื่องการใช้สื่ออิเล็กทรอนิกส์
2.ศูนย์เรียนรู้ ประกอบด้วย บทความเกี่ยวกับการดูแลวัยรุ่น กิจกรรมที่น่าสนใจ โดยเนื้อหาของบทความและกิจกรรมจะเป็นประโยชน์กับทั้งตัววัยรุ่นและผู้ปกครอง
3.สไมล์เซ็นเตอร์ เปรียบเสมือนโอเปอเรเตอร์แบบปัญญาประดิษฐ์ ที่จะช่วยค้นหาคำตอบจากคำถามที่ผู้ใช้อยากรู้ โดยผู้ใช้จะสามารถคลิกเพื่อไปอ่านคำตอบที่เกี่ยวข้องเพิ่มเติมได้โดยอัตโนมัติ
4.คลินิก เป็นประโยชน์อย่างยิ่งในการค้นหาคลินิกวัยรุ่น และคลินิกด้านจิตเวชเด็กและวัยรุ่น ที่ใกล้บ้าน โดยใช้ GPS และหมายเลขโทรศัพท์ของคลินิก อีกทั้งยังมีหมายเลขสายด่วนให้คำปรึกษาเรื่องวัยรุ่น สำหรับผู้ใช้ที่ต้องการปรึกษาผ่านทางโทรศัพท์
5.เพื่อนบ้าน เป็นกระทู้ออนไลน์ ที่ตั้งขึ้นโดยผู้ใช้งาน
ดาวน์โหลด “แอพพลิเคชั่น TEEN”S MIND เครื่องมือสร้างความเข้าใจลูกวัยรุ่น” ได้ทั้งระบบปฏิบัติการแอนดรอยด์และไอโอเอส สอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ 09-8389-6500 และ 0-2849-6115
