รายงานพิเศษ

ความพร้อมสำหรับคุณแม่ตั้งครรภ์ในการดูแลเจ้าตัวเล็กถือเป็นเรื่องสำคัญ

พญ.วนิชา ปัญญาคำเลิศ ผู้อำนวยการ ศูนย์สุขภาพสตรี โรงพยาบาลกรุงเทพ กล่าวว่า ก่อนคลอดคุณแม่ควรเตรียมเต้านมและหัวนมให้พร้อมก่อนคลอด น้ำนมแม่เป็นอาหารที่มีประโยชน์และมีคุณค่าทางโภชนาการสูง นับเป็นแหล่งอาหารที่สมบูรณ์ที่สุดสำหรับทารก คุณแม่ควรเริ่มให้ลูกดูดนมแม่โดยเร็วที่สุดหลังคลอด หรือภายในครึ่งชั่วโมงแรกหลังคลอด การเลี้ยงลูกด้วยนมแม่จะก่อความรักและรู้สึก

ผูกพันระหว่างคุณแม่กับลูกน้อย ช่วยสร้างสายสัมพันธ์แห่งความรัก ความผูกพัน และความอบอุ่นที่ลูกน้อยสามารถรับรู้ได้ในทันที และยังเป็นการกระตุ้นให้ร่างกายแม่สร้างน้ำนมได้มากและเร็วยิ่งขึ้นและเพียงพอต่อความต้องการของลูกน้อย

พญ.วนิชา ปัญญาคำเลิศ

 

คุณประโยชน์ของนมแม่ คือ มีสารอาหารครบถ้วน สร้างภูมิต้านทานโรค สะอาด ย่อยง่ายช่วยให้ลูกท้องไม่ผูก เสริมสร้างสติปัญญา เสริมสร้างความรักความอบอุ่น แม่ควรอุ้มทารกไว้แนบอก ถ้าลูกได้รับความอบอุ่นจะช่วยให้สามารถ ดื่มนมแม่ได้ตั้งแต่ชั่วโมงแรกๆ เสริมสร้างการให้นมแม่ได้ในระยะยาว
ที่สำคัญลูกควรได้รับแต่นมแม่เท่านั้น ในช่วง 6 เดือนแรก ห้ามให้น้ำ อาหาร หรือเครื่องดื่มอื่นๆ

ยกเว้นมีข้อบ่งชี้ทางการแพทย์ เนื่องจากสมองของเจ้าตัวเล็กเติบโตเร็วมากในขณะที่กระเพาะอาหารมีขนาดเล็กหากให้น้ำหรืออาหารอื่นๆ ลูกจะดื่มนมแม่น้อยลง การให้นมแม่อย่างเดียวถือว่าเพียงพอเพราะมีน้ำเป็นส่วนประกอบหลักและมีสารอาหารที่จำเป็นครบถ้วนอยู่แล้ว

ดังนั้นการให้นมแม่อย่างถูกวิธีจึงมีความสำคัญ เพราะฉะนั้นการเตรียมตัวให้พร้อมตั้งแต่ก่อนคลอด การเลือกฝากครรภ์ใน โรงพยาบาลที่ได้มาตรฐาน มีคลินิกนมแม่ที่มีการอบรมครรภ์คุณภาพ การให้ความรู้ตั้งแต่การให้นม การปั๊มนม การเก็บนม เรียนรู้พร้อมแก้ไขปัญหาเต้านมคัด น้ำนมไม่ออก หัวนมอุดตัน พร้อมให้การดูแลตั้งแต่ก่อนคลอดจนถึงหลังคลอด

โดยมีพยาบาลนมแม่ทำงานร่วมกับทีมสูติ-นรีแพทย์ กุมารเวชศาสตร์ กุมารเวชศาสตร์สาขาทารกแรกเกิดและปริกำเนิด (NICU) นักโภชนาการ นักกายภาพที่พร้อมให้คำแนะนำ รับฟัง ใส่ใจทุกรายละเอียด และช่วยแก้ไขปัญหาอย่างทันท่วงที ช่วยให้คุณแม่ ให้นมลูกน้อยได้สำเร็จและสมบูรณ์ ย่อม ช่วยให้คุณแม่ให้นมลูกน้อยได้สำเร็จและ มีประสิทธิภาพ

พญ.วนิชากล่าวเพิ่มเติมว่า คลินิกนมแม่ ของ ร.พ.กรุงเทพ เราให้การดูแลทุกมิติเพื่อความสำเร็จในการให้นมแม่ ตั้งแต่ก่อนคลอด เริ่มตั้งแต่คุณแม่เข้ามาฝากครรภ์ จะได้รับการตรวจประเมินเต้านมก่อนเป็นอันดับแรก หลังจากนั้นจะอบรมครรภ์คุณภาพเพื่อให้คุณแม่ ได้เตรียมความพร้อมและให้ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับการให้นมลูกในช่วง 3 เดือนแรก โดยจะอบรมอีกครั้งในช่วงอายุครรภ์ 3-5 เดือน(ครรภ์อ่อน) จะให้ความรู้เกี่ยวกับคุณประโยชน์ของนมแม่ อาหารเพิ่มน้ำนม และอาหารที่ควร

หลีกเลี่ยง และในช่วงอายุครรภ์ 6-8 เดือน (ครรภ์แก่) เข้ารับการอบรมครรภ์คุณภาพรวมทั้งการออกกำลังกายท่าโยคะสำหรับคุณแม่ และพยาบาลสอนการเลี้ยงลูก อาทิ ท่าอุ้มลูก วิธีการ อาบน้ำ เป็นต้น
หลังคลอดควรให้ลูกดูดนมทันที โดยเน้นให้ลูกดูดนมบ่อยๆ ทุก 2 ชั่วโมง พยาบาลทารกแรกเกิด (Nursery) จะเข้ามาช่วยฝึกสอนท่าอุ้มลูกที่ถูกต้องให้กับคุณแม่และการเอาลูกเข้าเต้าได้อย่างราบรื่น

ในกรณีที่คุณแม่บางรายน้ำนมอาจจะยัง ไม่มาหรือมาช้าจะมีพยาบาลนมแม่คอย ให้ปรึกษา และเข้าเยี่ยมสม่ำเสมอเพื่อให้ คุณแม่รู้สึกอุ่นใจคลายความกังวล

หากคุณแม่ต้องกลับไปทำงานควรวางแผนในการให้นมลูก โดยคุณแม่ต้องเรียนรู้เรื่องการปั๊มนมและเก็บนม โดยในระหว่างวันทำงานช่วงพักสามารถปั๊มนมเก็บไว้ได้ โดยศึกษาวิธีการและเตรียมอุปกรณ์ให้พร้อม

ที่สำคัญควรให้ลูกดูดนมจากเต้าก่อนไปทำงาน หลังกลับจากที่ทำงาน ตอนกลางคืน และช่วงวันหยุด เพราะการที่ลูกดูดนมแม่จากเต้าจะช่วยสร้างน้ำนมได้มากกว่าการใช้เครื่องปั๊มนม เพื่อลูกจะได้กินนมแม่ได้นานที่สุด

ติดตามข่าวสด

ข่าวเด่นประจำวัน