ขอสับช้าง – ตะขอเหล็ก หรือขอสับแห่งปัญญา เป็นเครื่องมือในการควบคุมช้างด้วยการควบคุมจุดสำคัญในการบังคับช้าง
ข้อมูลจาก The handbook 0f Tibetan Buddhist Symbols โดย โรเบิร์ต เบียร์ ความหมาย ขอสับช้าง คืออาวุธที่ใช้ควบคุมกิเลสให้อยู่ในที่ตั้ง ไม่แสดงอาการออกมาภายนอกให้เห็นเหมือนกับการบังคับช้างซึ่งเป็นสัตว์ใหญ่ให้อยู่ในการควบคุมของควาญช้าง
สำหรับศาสนาฮินดู ขอสับช้างเป็นอาวุธของพระพิฆเนศวร และในพุทธศาสนานิกายตันตระยาน ขอสับช้างจะอยู่ในมือของพระโพธิสัตว์ปางดุร้ายนาม ฮายากีวะ ผู้มีกายสีดำ ที่ถือขอสับช้างที่ด้านคมมีเปลวไฟแห่งปัญญา ถืออยู่ในมือที่นิ้วทั้งสี่ชี้ไปด้านหน้า
รูปแบบขอสับช้างนั้น ใบมีอัน เฉียบคมของขอสับช้าง เปรียบดังปรากฏการณ์ของเทพที่เรียกว่า ทากินี ผู้ปลดปล่อยความทุกข์ ใบมีดเรียวโค้งงอเหมือนดังลิ้นของตัวมกรที่ถูกผ่าครึ่ง ด้านหลังของใบมีดประดับด้วยวัชระ สัญลักษณ์แห่งปัญญา 2 ขั้น ปลายด้ามก็ประดับด้วยวัชระ สัญลักษณ์แห่งปัญญา
ตัวด้ามก็ผูกโบสีขาวคือ ความบริสุทธิ์เหมือนอาวุธ 2 ชั้นที่ได้กล่าวมาแล้ว
ชวพงศ์ ชำนิประศาสน์
