คอลัมน์ ใบตองแห้ง

อำนาจตื๊อดื้อยาว – ศาลรัฐธรรมนูญวินิจฉัย ประยุทธ์อยู่บ้านพักรับรองกองทัพบกไม่ขัดรัฐธรรมนูญ ไม่ยักมีใครแปลกใจ ชิลไปแล้วกับกฎหมาย ซึ่งอยู่เหนือหลักปกติ มีแต่แท็กซี่ไม่เข้าใจ คืน 2 ธ.ค.ขึ้นแท็กซี่ไปลาดพร้าว ็ระเบียบใหญ่กว่ารัฐธรรมนูญิ อุตส่าห์ช่วยอธิบาย รัฐมีหน้าที่ดูแลความปลอดภัย จัดหาบ้านหลังใหญ่ให้ประยุทธ์กับครอบครัวอยู่ดีมีสุข จะได้เสียสละเพื่อชาติ แล้วพอดี๊พอดี กองทัพบกมีระเบียบให้ ผบ.ทบ.เกษียณอยู่ต่อได้ พร้อมน้ำไฟฟรี Facility ครบครัน จึงไม่ถือเป็นสิทธิพิเศษ แม้นายกฯ พลเรือนอยู่ไม่ได้ ก็เป็นสิทธิปกติที่ให้กับอดีต ผบ.ทบ.ทุกคน แม้มาเป็นนายกฯ ซึ่งต้องอยู่ใต้รัฐธรรมนูญ ระเบียบก็ยังตามมาคุ้มครอง

ดังนั้น หากต่อไป กระทรวงศึกษาฯ จะออกระเบียบให้ ผอ.เกษียณยังอยู่บ้านหลวงได้ แล้ว ผอ.ไปเป็น ส.ส. ส.ว. ก็ไม่ขัดมาตรา 184 แต่อย่างใด

แต่แท็กซี่ก็ยังไม่เข้าใจ เถียงคอเป็นเอ็น ปัดโธ่ อยากให้ตุลาการศาลรัฐธรรมนูญลองนั่งแท็กซี่บ้าง

เป็นอันว่าที่บางคนมโน ถ้าศาลตัดสินประยุทธ์ตกเก้าอี้ แล้วจะเกิด Compromise โดยอัตโนมัติ ก็จบไป เพราะข้อเรียกร้อง 3 ข้อของม็อบที่นำโดยคนรุ่นใหม่ ไม่มี Compromise แม้แต่น้อย ประยุทธ์ยังคงอยู่คฤหาสน์ในกองทัพ พร้อมอำนาจ 250 ส.ว. ร่างรัฐธรรมนูญ iLaw ไม่มีความหมาย การแก้ไขรัฐธรรมนูญกลายเป็นปาหี่สืบทอดอำนาจเฟส 3 พรรคร่วมรัฐบาลรวมหัวกันเหนียวแน่น

ไม่ต้องพูดถึงข้อเสนอปฏิรูปสถาบัน ซึ่งย้อนกลับมาเป็น 112 เอาผิดแกนนำ ที่คงจะโดนคนละ 40 คดี นับโทษสูงสุด 600 ปี เพียงแต่ฝ่ายรัฐสรุปบทเรียน ไม่รีบจับกุมคุมขัง ทยอยออกหมายเรียกเป็นชนักปักหลัง เพราะรู้ดีว่าถ้าแกนนำถูกจับ ก็จะเป็นเงื่อนไขให้ม็อบลุกฮือ ็ปล่อยเพื่อนเราิ

อำนาจรัฐจึงหวังให้ม็อบล้า แบบมีคนมามากเท่าไหร่ แหลมคมท้าทายเพียงไร ก็เหมือนชนตึก อำนาจที่เป็นปึกแผ่นแน่นเหนียวไม่แยแสสนใจ คุมปืนคุมกฎหมายคุมเสียงข้างมากในสภาได้ ก็ไม่ต้องแยแสความชอบธรรม

อำนาจอนุรักษนิยมถูกเขย่าไปถึงโครงสร้าง จากคนชั้นกลางในเมืองรุ่นใหม่ Gen Y Gen Z ผนึกคนเสื้อแดงที่ยังสู้ด้วยใจ แต่เชื่อว่ายังมั่งคงได้เพราะคุมกลไกอำนาจทุกอย่าง ตั้งแต่ทหารตำรวจกระบวนการยุติธรรมไปถึงครูอาจารย์หวดนักเรียนเลว ทั้งยังมีพลังมินเนียนสูงวัยผนึก IO

ขณะที่สังคมไทยก็ยังเป็นสังคมอุปถัมภ์ ภาคธุรกิจอยู่ได้ด้วยการหวังพึ่งพิงอำนาจรัฐเอื้อประโยชน์ ภาคการเมืองระบบเลือกตั้งก็ย้อนยุคถอยหลังไปสู่ระบบหัวคะแนน กลไกรัฐเป็นใหญ่บีบบังคับให้คนชนบทต้องพึ่งโครงการงบประมาณของรัฐ นักการเมืองทุนอิทธิพลท้องถิ่นที่อิงอำนาจอนุรักษนิยมจึงได้เปรียบเต็มประตู

ไม่อย่างนั้น ทักษิณคงไม่ต้องออดอ้อนคนเชียงใหม่ให้เลือกผู้สมัครนายก อบจ.พรรคเพื่อไทย ซึ่งมองด้านกลับ แปลว่าเพื่อไทยกำลังกระอัก จากเครือข่ายพลังประชารัฐที่ล้วงเจาะตลบหลัง

การเมืองเป็นเรื่องปากท้อง ใช่ละ อำนาจรัฐหวังว่าคนไทยส่วนใหญ่จะยังอยู่ใต้ระบบอุปถัมภ์ หวังพึ่งบัตรคนจน คนละครึ่ง เลือกนักการเมืองที่มีทุนมีอิทธิพลอุปถัมภ์ แทงหวยไอ้ไข่ ดูละครหลังข่าว เผือกดาราในโลกออนไลน์ไปวันๆ โดยยังหวังว่ากลางปีหน้าหลังมีวัคซีนโควิด เศรษฐกิจจะกลับมาฟื้นความนิยมรัฐบาล แค่ประยุทธ์ไม่ตกเก้าอี้ หุ้นก็ขึ้นเพราะเชื่อว่าการเมืองนิ่ง เก็งกำไรดีกว่า ชีวิตคนขึ้นกับการหาผลประโยชน์ อย่าสนใจเรื่องความชอบธรรม ความเป็นธรรม ความยุติธรรม ยิ่งถ้าต่อสู้แล้วตัวเองเดือดร้อนก็มุดหัวทำมาหากินดีกว่า

อันนั้นคือเล็งผลเลิศ อยู่ยาวพร้อม 250 ส.ว.ถึงเลือกตั้งครั้งหน้า แต่อย่าลืมว่าปรากฏการณ์ม็อบคนรุ่นใหม่เพิ่งเกิดไม่ถึง 5 เดือน ก่อนนั้นมีใครคาดคิดบ้าง ไม่มีแม้กระทั่งฝ่ายประชาธิปไตยก็ไม่เคยคิดฝัน

การที่ประยุทธ์ได้ไปต่อ ไม่ใช่เรื่องผิดคาด เพียงเป็นสัญลักษณ์สิ้นสุดการต่อสู้รอบที่หนึ่ง ซึ่งไม่ตอบสนองข้อเรียกร้องคนรุ่นใหม่เลย บางคนอาจไชโยโห่ร้องว่าม็อบแพ้ แต่คิดได้อย่างไรว่าจะชนะ ในการต่อสู้กับอำนาจมหึมาที่เหนือกว่าสุดกู่
การสามารถก้าวขึ้นมาประจันหน้าท้าทาย กับฝ่ายรัฐที่ระดมกลไกทุกอย่าง โดยไม่เพลี่ยงพล้ำทางการเมือง สร้างฐานมวลชนกว้างขวาง ปฏิวัติทางความคิด ชูสามนิ้ว ็นักเรียนเลวิ จี้จุดตื่นตระหนก ตื่นตูม กระทั่งตั้งกำแพงคอนเทนเนอร์ แม้แลกกับแกนนำโดนคดีร้ายแรงหลายสิบคดี ก็ถือว่าม็อบคนรุ่นใหม่ปักธงได้ในเฟสแรก

แม้ยังไม่ใช่จะชนะในเฟสสองหรือในท้ายที่สุด แต่บทเรียนในช่วงที่ผ่านมาคือรัฐอนุรักษนิยมที่เล็งผลเลิศมักสะดุดขาตัวเอง

ติดตามข่าวสด

ข่าวเด่นประจำวัน