เลือกตั้ง 2562 : เช็คชื่อคนการเมืองตกที่นั่ง “จำเลย-ผู้ต้องหา” ก่อน คสช. ปลดล็อกการเมือง – BBCไทย
การประชุมร่วมระหว่าง คสช. กับพรรคการเมืองน่าจะได้ข้อสรุปเรื่องวัน-เวลาในการ “ปลดล็อก” ทางการเมือง แต่ก่อนจะถึงจุดนั้น บีบีซีไทยตรวจสอบพบว่ามีนักการเมืองอย่างน้อย 29 คนต้องตกที่นั่ง “จำเลย” และ”ผู้ต้องหา” จากการแสดงความคิดเห็น/เคลื่อนไหวทางการเมืองตลอด 4 ปีที่ผ่านมา
รัฐบาลคณะรักษาความสงบแห่งชาติ (คสช.) นัดประชุมร่วมกับพรรคการเมืองในวันที่ 7 ธ.ค. นี้ เพื่อชี้แจงแผนและขั้นตอนการดำเนินการทางการเมืองในช่วงนับถอยหลังสู่การเลือกตั้งปี 2562
วงหารือนี้จะเกิดขึ้นที่สโมสรทหารบก ถนนวิภาวดี โดยมี พล.อ. ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี และหัวหน้า คสช. เป็นประธาน นอกจากนี้ยังมีผู้แทนจากส่วนอื่น ๆ ราว 280 คนเข้าร่วม ประกอบด้วย สภานิติบัญญัติแห่งชาติ (สนช.), คณะรัฐมนตรี (ครม.), คณะกรรมการร่างรัฐธรรมนูญ (กรธ.) คณะกรรมการการเลือกตั้ง (กกต.) และตัวแทนพรรคการเมืองพรรคละ 2 คน ซึ่งเป็นไปตามคำสั่ง คสช. ที่ 53/2560 ในข้อ 8 ที่กำหนดให้ คสช. หารือกับผู้เกี่ยวข้องถึงความพร้อมในการกำหนดวันเลือกตั้งที่แน่ชัด
หนึ่งในสาระสำคัญที่คาดว่าจะมีการหารือและทำให้เกิดความชัดเจนคือ การพิจารณาแก้ไขเพิ่มเติมหรือยกเลิกกฎหมาย ประกาศ คำสั่งอันเป็นอุปสรรคต่อการดำเนินกิจกรรมของพรรคการเมือง หรือที่เรียกกันว่า “ปลดล็อก” ทางการเมือง
- เลือกตั้ง 2562 : เปิดบัญชีรายชื่อนักเลือกตั้งถูก “ดูด” ถูก “ดัน” ไปอยู่พรรคไหนบ้าง ?
- พรรคทักษิณ : ย้อนเกมต่อสู้ในรอบ 20 ปี หนี “กับดัก” รัฐธรรมนูญ 3 ฉบับ
ตามปฏิทินที่นายวิษณุ เครืองาม รองนายกรัฐมนตรี เคยเปิดเผยต่อสาธารณะก่อนหน้านี้ระบุว่าการปลดล็อกการเมืองจะเกิดขึ้นหลังมีพระราชกฤษฎีกา (พ.ร.ฎ.) ให้มีการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร (ส.ส.) ไม่ใช่เมื่อพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญ (พ.ร.ป.) ว่าด้วยการเลือกตั้ง ส.ส. มีผลบังคับใช้ในวันที่ 11 ธ.ค. นี้
สำหรับ “กฎเหล็ก” ของ คสช. ที่เป็นอุปสรรคต่อการทำกิจกรรมของพรรคการเมืองต่าง ๆ นับจากรัฐประหารปี 2557 มีอย่างน้อย 2 ฉบับคือ ประกาศ คสช. ฉบับที่ 57/2557 ห้ามมิให้พรรคประชุม/ดำเนินกิจกรรมทางการเมือง และคำสั่งหัวหน้า คสช. ฉบับที่ 3/2558 ห้ามมิให้ชุมนุมทางการเมืองเกิน 5 คนขึ้นไป หากฝ่าฝืนต้องระวางโทษจำคุกไม่เกิน 6 เดือน หรือปรับไม่เกิน 10,000 บาท หรือทั้งจำและปรับ
บีบีซีไทยได้ตรวจสอบรายชื่อนักการเมืองและว่าที่นักการเมืองที่ถูกดำเนินคดีเพราะฝ่าฝืน “กฎเหล็ก” ของ คสช. ตลอดเวลากว่า 4 ปีที่ผ่านมา ทั้งนี้ในระยะหลังพบว่าฝ่ายกฎหมายของ คสช. มักนำกฎหมายอื่นที่มีอัตราโทษสูงกว่ามาดำเนินคดีร่วมด้วย โดยแจ้งข้อหายุยงปลุกปั่น ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 116 ต้องระวางโทษจำคุกไม่เกิน 7 ปี และข้อหาฝ่าฝืนมาตรา 14 ของ พ.ร.บ. คอมพิวเตอร์ มีอัตราโทษจำคุกไม่เกิน 5 ปี ปรับไม่เกิน 100,000 บาท
บีบีซีไทยพบว่า มีนักการเมืองอย่างน้อย 29 คน จาก 5 พรรคการเมือง ที่มีสถานะ “จำเลย” หรือ “ผู้ต้องหา” หรือ “ผู้ถูกกล่าวหา” โดยมาจากพรรคเพื่อไทย 9 คน, พรรคเพื่อชาติ 8 คน, พรรคไทยรักษาชาติ 6 คน, พรรคอนาคตใหม่ 5 คน และพรรคเกียน 1 คน อย่างไรก็ตามไม่มีรายชื่อนักการเมืองในสังกัดพรรคพลังประชารัฐ (พปชร.) ตกเป็นผู้ต้องหาในคดีการเมือง แม้ก่อนหน้านี้จะมีเสียงวิจารณ์หนาหูเกี่ยวกับปรากฏการณ์ “ดูด ส.ส.” เข้าสังกัด พปชร. ว่าเกี่ยวพันกับการ “ปลดคดีความ” ก็ตาม บีบีซีไทยเข้าใจว่าเสียงวิจารณ์ดังกล่าวหมายถึงคดีความในประเภทอื่น ๆ
พรรคเพื่อไทย 8 คน
คดี | พฤติกรรม | สถานะทางคดี |
---|---|---|
วัฒนา เมืองสุข (ไม่ได้รวมคดีละเมิดอำนาจศาล ณ ที่นี้) | ||
ม. 116 ยุยงปลุกปั่น + ชุมนุมการเมืองเกิน 5 คน | จัดแถลงข่าว 4 ปีที่ล้มเหลวของรัฐบาล คสช. | อัยการนัดฟังคำสั่งทางคดี 10 ม.ค. 2562 |
ฝ่าฝืนเงื่อนไขปล่อยตัวบุคคลที่รายงานตัวต่อ คสช. | ให้สัมภาษณ์และโพสต์ข้อความมีนัยทางการเมือง, โพสต์ข้อความไม่รับร่าง รธน. ปี 2559 | สอบปากคำและสืบพยานเพิ่มเติมในชั้นศาลทหารกรุงเทพ |
ม. 116 ยุยงปลุกปั่น + ผิด พ.ร.บ.คอมพิวเตอร์ | โพสต์ข้อความอันเป็นเท็จว่าหมุดคณะราษฎรเป็น “โบราณวัตถุ” พร้อมตั้งข้อสังเกตเรื่องหมุดหายเมื่อปี 2560 | สืบพยานในชั้นศาลอาญา |
ผิด พ.ร.บ. คอมพิวเตอร์ | โพสต์ข้อความหมิ่นประมาท พล.อ. ประวิตร วงษ์สุวรรณ | ศาลอาญากรุงเทพใต้พิพากษายกฟ้อง 31 ต.ค. 2561 |
ชูศักดิ์ ศิรินิล | ||
ม. 116 ยุยงปลุกปั่น + ชุมนุมการเมืองเกิน 5 คน | จัดแถลงข่าว 4 ปีที่ล้มเหลวของรัฐบาล คสช. | อัยการนัดฟังคำสั่งทางคดี 10 ม.ค. 2562 |
พล.ต.ท. วิโรจน์ เปาอินทร์ | ||
ชุมนุมการเมืองเกิน 5 คน | จัดแถลงข่าว 4 ปีที่ล้มเหลวของรัฐบาล คสช. | อัยการนัดฟังคำสั่งทางคดี ม.ค. 2562 |
ภูมิธรรม เวชยชัย | ||
ชุมนุมการเมืองเกิน 5 คน | จัดแถลงข่าว 4 ปีที่ล้มเหลวของรัฐบาล คสช. | อัยการนัดฟังคำสั่งทางคดี ม.ค. 2562 |
ชัยเกษม นิติศิริ | ||
ชุมนุมการเมืองเกิน 5 คน | จัดแถลงข่าว 4 ปีที่ล้มเหลวของรัฐบาล คสช. | อัยการนัดฟังคำสั่งทางคดี ม.ค. 2562 |
นพดล ปัทมะ | ||
ชุมนุมการเมืองเกิน 5 คน | จัดแถลงข่าว 4 ปีที่ล้มเหลวของรัฐบาล คสช. | อัยการนัดฟังคำสั่งทางคดี ม.ค. 2562 |
กิตติรัตน์ ณ ระนอง | ||
ชุมนุมการเมืองเกิน 5 คน | จัดแถลงข่าว 4 ปีที่ล้มเหลวของรัฐบาล คสช. | อัยการนัดฟังคำสั่งทางคดี ม.ค. 2562 |
นิสิต สินธุไพร | ||
ชุมนุมการเมืองเกิน 5 คน | จัดแถลงข่าวเปิดศูนย์ปราบโกงประชามติของ นปช. | นัดสอบคำให้การจำเลยในชั้นศาล |
ร.ท. หญิงสุณิสา ทิวากรดำรง | ||
ม. 116 ยุยงปลุกปั่น + ผิด พ.ร.บ.คอมพิวเตอร์ | โพสต์ข้อความหมิ่นประมาท พล.อ. ประยุทธ์ จันทร์โอชา, วิจารณ์การซื้ออาวุธของรัฐบาล และอื่น ๆ รวม 7 โพสต์ 13 กระทง | ปอท. สรุปสำนวนส่งอัยการแล้วบางคดี |
พรรคไทยรักษาชาติ 6 คน
คดี | พฤติกรรม | สถานะทางคดี |
---|---|---|
จาตุรนต์ ฉายแสง | ||
ม. 116 ยุยงปลุกปั่น +ชุมนุมการเมืองเกิน 5 คน | จัดแถลงข่าว 4 ปีที่ล้มเหลวของรัฐบาล คสช. | อัยการนัดฟังคำสั่งทางคดี 10 ม.ค. 2562 |
ม. 116 ยุยงปลุกปั่น + ผิด พ.ร.บ. คอมพิวเตอร์ + ฝ่าฝืนประกาศเรียกรายงานตัวต่อ คสช. | ไม่รายงานตัวกับ คสช. และจัดแถลงข่าวที่ FCCT เมื่อ พ.ค. 2557 | นัดสืบพยานในชั้นศาลทหารกรุงเทพ |
ณัฐวุฒิ ใสยเกื้อ | ||
ชุมนุมการเมืองเกิน 5 คน | จัดแถลงข่าวเปิดศูนย์ปราบโกงประชามติของ นปช. | นัดสอบคำให้การจำเลยในชั้นศาลทหารกรุงเทพ |
นพ. เหวง โตจิราการ | ||
ชุมนุมการเมืองเกิน 5 คน | จัดแถลงข่าวเปิดศูนย์ปราบโกงประชามติของ นปช. | นัดสอบคำให้การจำเลยในชั้นศาลทหารกรุงเทพ |
ก่อแก้ว พิกุลทอง | ||
ชุมนุมการเมืองเกิน 5 คน | จัดแถลงข่าวเปิดศูนย์ปราบโกงประชามติของ นปช. | นัดสอบคำให้การจำเลยในชั้นศาลทหารกรุงเทพ |
วีระกานต์ มุสิกพงศ์ | ||
ชุมนุมการเมืองเกิน 5 คน | จัดแถลงข่าวเปิดศูนย์ปราบโกงประชามติของ นปช. | นัดสอบคำให้การจำเลยในชั้นศาลทหารกรุงเทพ |
พิชัย นริพทะพันธุ์ | ||
ผิด พ.ร.บ. คอมพิวเตอร์ | โพสต์ข้อความวิจารณ์ยุทธศาสตร์ชาติ 20 ปี, ปัญหาเศรษฐกิจ | รับทราบข้อกล่าวหาในชั้น ปอท. |
พรรคเพื่อชาติ 8 คน
คดี | พฤติกรรม | สถานะทางคดี |
---|---|---|
จตุพร พรหมพันธุ์ | ||
ชุมนุมการเมืองเกิน 5 คน | จัดแถลงข่าวเปิดศูนย์ปราบโกงประชามติของ นปช. | นัดสอบคำให้การจำเลยในชั้นศาลทหารกรุงเทพ |
ยงยุทธ ติยะไพรัช | ||
ชุมนุมการเมืองเกิน 5 คน | จัดแถลงข่าวเปิดศูนย์ปราบโกงประชามติของ นปช. | นัดสอบคำให้การจำเลยในชั้นศาลทหารกรุงเทพ |
สงคราม กิจเลิศไพโรจน์ | ||
ชุมนุมการเมืองเกิน 5 คน | จัดแถลงข่าวเปิดศูนย์ปราบโกงประชามติของ นปช. | นัดสอบคำให้การจำเลยในชั้นศาลทหารกรุงเทพ |
ยศวริศ ชูกล่อม | ||
ชุมนุมการเมืองเกิน 5 คน | จัดแถลงข่าวเปิดศูนย์ปราบโกงประชามติของ นปช. | นัดสอบคำให้การจำเลยในชั้นศาลทหารกรุงเทพ |
ธนาวุฒิ วิชัยดิษฐ | ||
ชุมนุมการเมืองเกิน 5 คน | จัดแถลงข่าวเปิดศูนย์ปราบโกงประชามติของ นปช. | นัดสอบคำให้การจำเลยในชั้นศาลทหารกรุงเทพ |
พรศักดิ์ ศรีละมุล | ||
ชุมนุมการเมืองเกิน 5 คน | จัดแถลงข่าวเปิดศูนย์ปราบโกงประชามติของ นปช. | นัดสอบคำให้การจำเลยในชั้นศาลทหารกรุงเทพ |
อารี ไกรนรา | ||
ชุมนุมการเมืองเกิน 5 คน | จัดแถลงข่าวเปิดศูนย์ปราบโกงประชามติของ นปช. | นัดสอบคำให้การจำเลยในชั้นศาลทหารกรุงเทพ |
ศักดา นพสิทธิ์ | ||
ชุมนุมการเมืองเกิน 5 คน | จัดแถลงข่าว 4 ปีที่ล้มเหลวของรัฐบาล คสช. | อัยการนัดฟังคำสั่งทางคดี ม.ค. 2562 |
พรรคอนาคตใหม่ 5 คน
คดี | พฤติกรรม | สถานะทางคดี |
---|---|---|
ธนาธร จึงรุ่งเรือง | ||
ผิด พ.ร.บ. คอมพิวเตอร์ | จัดเฟซบุ๊กไลฟ์วิจารณ์ คสช. “ดูดอดีต ส.ส.” โดยใช้คดีความมาเป็นเครื่องต่อรอง | รับทราบข้อกล่าวหาในชั้น ปอท. แต่ปฏิเสธ |
จารุวรรณ ศรัณย์เกตุ | ||
ผิด พ.ร.บ. คอมพิวเตอร์ | จัดเฟซบุ๊กไลฟ์วิจารณ์ คสช. “ดูดอดีต ส.ส.” โดยใช้คดีความมาเป็นเครื่องต่อรอง | รับทราบข้อกล่าวหาในชั้น ปอท. แต่ปฏิเสธ |
ไกลก้อง ไวทยการ | ||
ผิด พ.ร.บ. คอมพิวเตอร์ | จัดเฟซบุ๊กไลฟ์วิจารณ์ คสช. “ดูดอดีต ส.ส.” โดยใช้คดีความมาเป็นเครื่องต่อรอง | รับทราบข้อกล่าวหาในชั้น ปอท. แต่ปฏิเสธ |
รังสิมันต์ โรม | ||
ผิด พ.ร.บ. ประชามติ + ชุมนุมการเมืองเกิน 5 คน | แจกแผ่นพับไม่รับร่าง รธน. เมื่อปี 2559 (คดีประชามติบางเสาธง) | ศาลทหารกรุงเทพนัดตรวจพยานหลักฐาน 11 ก.พ. 2562 |
ม. 116 ยุยงปลุกปั่น + ชุมนุมการเมืองเกิน 5 คน | ชุมนุมต่อต้านรัฐประหารที่อนุสาวรีย์ประชาธิปไตยเมื่อปี 2558 | อยู่ในชั้นศาลทหารกรุงเทพ |
ม. 116 ยุยงปลุกปั่น + ผิด พ.ร.บ. ชุมนุมสาธารณะ + ชุมนุมการเมืองเกิน 5 คน | ชุมนุมเรียกร้องการเลือกตั้งบริเวณสกายวอล์คหน้ามาบุญครอง (MBK39) | ศาลศาลอาญากรุงเทพใต้นัดตรวจพยานหลักฐาน |
ม. 116 ยุยงปลุกปั่น + ชุมนุมการเมืองเกิน 5 คน | ชุมนุมเรียกร้องให้มีการเลือกตั้งที่อนุสาวรีย์ประชาธิปไตย (RDN50) | ศาลอาญานัดตรวจพยานหลักฐาน |
ม. 116 ยุยงปลุกปั่น + ผิด พ.ร.บ. ชุมนุมสาธารณะ + ผิด พ.ร.บ. จราจรทางบก + พ.ร.บ.ควบคุมการโฆษณาโดยใช้เครื่องขยายเสียง + ชุมนุมการเมืองเกิน 5 คน | ชุมนุมเรียกร้องการเลือกตั้ง โดยเดินจาก มธ. ไปกองทัพบก (ARMY57) | อัยการนัดรายงานตัว 14 ม.ค. 2562 |
ม. 116 ยุยงปลุกปั่น + ม. 215, 216 มั่วสุมให้เกิดวามวุ่นวาย + ผิด พ.ร.บ. ชุมนุมสาธารณะ + ผิด พ.ร.บ. จราจรทางบก + ชุมนุมการเมืองเกิน 5 คน | ชุมนุมเรียกร้องการเลือกตั้ง โดยตั้งใจเดินจาก มธ. ไปทำเนียบฯ (UN62) | อยู่ในชั้นอัยการ |
ปิยรัฐ จงเทพ | ||
ผิด พ.ร.บ. ประชามติ | ฉีกบัตรลงประชามติหน้าคูหาลงคะแนน | ศาลจังหวัดพระโขนงพิพากษาจำคุก 2 เดือน ปรับ 2,000 บาท รอลงอาญา ยกฟ้องข้อหา พ.ร.บ. ประชามติ |
ม. 116 ยุยงปลุกปั่น + ม. 215, 216 มั่วสุมให้เกิดวามวุ่นวาย + ผิด พ.ร.บ. ชุมนุมสาธารณะ + ผิด พ.ร.บ. จราจรทางบก + ชุมนุมการเมืองเกิน 5 คน | ชุมนุมเรียกร้องการเลือกตั้ง โดยตั้งใจเดินจาก มธ. ไปทำเนียบฯ (UN62) | อยู่ในชั้นอัยการ |
พรรคเกียน 1 คน
คดี | พฤติกรรม | สถานะทางคดี |
---|---|---|
สมบัติ บุญงามอนงค์ | ||
ฝ่าฝืนประกาศเรียกรายงานตัวต่อ คสช. | ไม่เข้ารายงานตัวต่อ คสช. | ศาลอุทธรณ์พิพากษาจำคุก 2 เดือน ปรับ 3,000 บาท รอลงอาญา |
ม. 116 ยุยงปลุกปั่น + ผิด พ.ร.บ. คอมพิวเตอร์ | โพสต์ข้อความชวนคัดค้านรัฐประหาร ท้าทายให้เจ้าหน้าที่ตามจับ | สืบพยานในชั้นศาลทหารกรุงเทพ |
ม. 116 ยุยงปลุกปั่น + ผิด พ.ร.บ. ชุมนุมสาธารณะ + ชุมนุมการเมืองเกิน 5 คน | ชุมนุมเรียกร้องให้มีการเลือกตั้งบริเวณสกายวอล์คหน้ามาบุญครอง (MBK39) | ศาลอาญากรุงเทพใต้นัดตรวจพยานหลักฐาน |
ที่มา : บีบีซีไทย, ศูนย์ทนายความเพื่อสิทธิมนุษยชน, โครงการอินเทอร์เน็ตเพื่อกฎหมายประชาชน (ไอลอว์)