เครื่อง UPS หรือเครื่องสำรองไฟ (Uninterruptible Power Supply) คืออุปกรณ์ที่จะช่วยให้เครื่องคอมพิวเตอร์หรือเครื่องใช้ไฟฟ้าอื่นๆ ภายในบ้านหรือสำนักงานสามารถทำงานต่อไปได้สักพักเมื่อเกิดเหตุขัดข้องของแหล่งจ่ายไฟตั้งต้น นอกจากนี้เครื่อง UPS ยังช่วยป้องกันไม่ให้เกิดไฟกระชาก เมื่อมีสภาวะแรงดันไฟฟ้าสูงเกิดขึ้นอย่างฉับพลันจากการเหนี่ยวนำของสนามแม่เหล็กไฟฟ้า อย่างเช่น การตัดต่อของระบบสายส่งไฟฟ้ากำลังแบบฉับพลัน ซึ่งอาจส่งผลให้อุปกรณ์เครื่องใช้ไฟฟ้าต่างๆ ของคุณเกิดความเสียหายได้

เครื่อง UPS เครื่องแรกของโลกถูกคิดค้นขึ้นมาโดย John Hanley ในปีค.ศ. 1934 ณ ประเทศสหรัฐอเมริกา โดยที่ปัจจุบันเครื่อง UPS ที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในโลกเป็นโครงการติดตั้งระบบกักเก็บพลังงานแบบแบตเตอรี่ (Battery Electric Storage System, BESS) 46 เมกะวัตต์ ซึ่งตั้งอยู่ที่เมือง Fairbanks ใน Alaska ประเทศสหรัฐอเมริกา ซึ่งสามารถสำรองไฟให้กับผู้คนทั้งเมือง Fairbanks ได้และยังครอบคลุมไปถึงพื้นที่เมืองอื่นๆ โดยรอบใน Alaska ได้อีกด้วยหากเกิดเหตุไฟฟ้าขัดข้องในพื้นที่ เครื่องสำรองไฟขนาดใหญ่นี้มีการติดตั้งครั้งแรกตั้งแต่ปี ค.ศ. 2003 ซึ่งมีศักยภาพในการสำรองไฟยามฉุกเฉินสำหรับผู้คนได้มากถึง 12,000 คนภายในเวลา 7 นาที ซึ่งเป็นช่วงเวลาที่นานมากพอจนกว่าระบบไฟฟ้ากลับมาทำงานแบบปกติได้อีกครั้ง

เครื่อง UPS รุ่นแรกๆ ใช้ล้อตุนกำลัง (Flywheels) ซึ่งเป็นอุปกรณ์เชิงกลที่หมุนได้สำหรับกักเก็บพลังงานสำรองไว้ใช้ในภายหลัง ซึ่งในปัจจุบันเครื่องสำรองไฟประเภทนี้ก็ยังถูกนำมาใช้อยู่ เนื่องจากเป็นพลังงานสะอาดและมีอายุการใช้งานที่ค่อนข้างยาวนานถึง 20 ปี แต่ในปัจจุบัน เครื่อง UPS ส่วนใหญ่ใช้แบตเตอรี่สำหรับกักเก็บพลังงานแทนเพราะสะดวกกว่ามาก และแบตเตอรี่บางประเภทก็มีอายุการใช้งานค่อนข้างยาวนานไม่แพ้กัน

ถ้าเป็นเครื่องสำรองไฟประเภทนี้ สถานที่สำหรับจัดเก็บเครื่องสำรองไฟนั้นๆ ต้องมีการควบคุมอุณหภูมิให้มีความเหมาะสมตามแต่ละชนิดของแบตเตอรี่ เนื่องจากแบตเตอรี่แต่ละชนิดก็จะมีเงื่อนไขเกี่ยวกับความทนทานต่อสภาพแวดล้อมด้านอุณหภูมิที่ต่างกันออกไป

เครื่องสำรองไฟที่มีการใช้งานอย่างแพร่หลายในประเทศไทยมีอยู่สองประเภทใหญ่ๆ ด้วยกันก็คือเครื่องสำรองไฟ Line Interactive UPS ซึ่งเป็นเครื่องสำรองไฟฟ้าที่มีขนาดไม่ใหญ่ น้ำหนักเบา และมีระบบปรับแรงดันไฟฟ้าอัตโนมัติ (Stabilizer/AVR) เพื่อช่วยป้องกันปัญหาไฟเกินหรือไฟตก ซึ่งเป็นเครื่อง UPS ที่เหมาะสำหรับการใช้งานทั่วๆ ไปแต่ไม่เหมาะสำหรับเครื่องมือทางการแพทย์หรือเครื่องจักรต่างๆ ที่ต้องการการสำรองไฟที่มีความเสถียรมากกว่า

เครื่องสำรองไฟอีกประเภทก็คือ True Online UPS ซึ่งมีทั้งแบบความถี่สูงและความถี่ต่ำ เป็นเครื่องสำรองไฟฟ้าที่มีประสิทธิภาพสูงกว่าเครื่องสำรองไฟแบบ Line Interactive UPS เนื่องจากมีเครื่องประจุกระแสไฟฟ้า (Charger) และเครื่องแปลงกระแสไฟฟ้า (Inverter) ที่ทำงานอยู่ตลอดเวลา จึงเหมาะสมสำหรับเครือข่ายคอมพิวเตอร์ ศูนย์ข้อมูล ที่ต้องมีระบบที่มีความเสถียร มีประสิทธิภาพ และประหยัดพลังงาน ทำให้ระบบนี้มีราคาสูงกว่าเครื่องสำรองไฟแบบ Line Interactive UPS

การทำงานของเครื่อง UPS ที่ดีขึ้นอยู่กับการทำงานของแบตเตอรี่ UPS ส่วนใหญ่ ซึ่งผู้ใช้ควรดูแลรักษาแบตเป็นอย่างดีเพื่อให้เครื่อง UPS สามารถทำงานได้อย่างเต็มศักยภาพ สิ่งที่ต้องระวังมากที่สุดก็คือไม่วางเครื่องสำรองไฟไว้ในที่ที่มีอากาศร้อนจนเกินไปเพราะจะทำลายตัวแบตเตอรี่ได้ ไม่ว่าคุณต้องการเครื่อง UPS หรือแบต UPS สำหรับสำรองไฟเครื่องใช้ไฟฟ้าประเภทไหน CHUPHOTIC ผู้ผลิตและผู้จำหน่ายผลิตภัณฑ์ประเภทปรับปรุงและแก้ไขคุณภาพไฟฟ้า (Power Quality) โดยตรง ก็มีเครื่องสำรองไฟฟ้า UPS รวมถึงสินค้าอื่นๆ ที่ตอบโจทย์ครบถ้วนกับความต้องการของคุณ สามารถชมรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่เว็บไซต์ CHUPHOTIC.COM

ติดตามข่าวสด

ข่าวเด่นประจำวัน