ปลูกส้มโอ
ส้มโอ เป็นผลไม้เศรษฐกิจสำคัญชนิดหนึ่งของจังหวัดชัยภูมิ ปลูกมากในพื้นที่อำเภอบ้านแท่นและอำเภอเกษตรสมบูรณ์ ส่วนส้มโอพันธุ์เนื้อแดงที่มีความแปลกใหม่ของจังหวัดชัยภูมิ ถูกค้นพบโดย รศ.ดร. สังคม เตชะวงศ์เสถียร แห่งภาควิชาพืชศาสตร์และทรัพยากรการเกษตร คณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น เพื่อยกย่องส้มโอเนื้อแดงให้เป็นสินค้าอัตลักษณ์เด่นในภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทย จึงตั้งชื่อใหม่ว่า “ส้มโอมณีอีสาน” จุดกำเนิด “ส้มโอมณีอีสาน” ส้มโอเนื้อแดงพันธุ์ใหม่ของจังหวัดชัยภูมิ ถูกค้นพบในโครงการวิจัยระบบการผลิตส้มโอคุณภาพดีและสร้างอัตลักษณ์ของส้มโอจังหวัดชัยภูมิ โดยสำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.) และมหาวิทยาลัยขอนแก่น โดยมีเป้าหมายผลักดันให้ส้มโอพันธุ์ใหม่นี้กลายเป็นของดีประจำจังหวัดชัยภูมิ และเพิ่มมูลค่าทางตลาดแก่เกษตรกรชาวสวนส้มโอ ตั้งแต่ ปี 2550-2560 คณะนักวิจัย ภายใต้การนำของ รศ.ดร. สังคม เตชะวงศ์เสถียร แห่งภาควิชาพืชศาสตร์และทรัพยากรการเกษตร คณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น ได้ศึกษาวิจัยส้มโอพันธุ์ทองดี ซึ่งเป็นพันธุ์พื้นเมืองที่มีศักยภาพของจังหวัดชัยภูมิ ที่มีลักษณะเด่นทั้งเปลือกบาง เนื้อมี
“ลุงอุบล การะเวก” อดีตข้าราชการสังกัดกระทรวงมหาดไทย ได้ตัดสินใจลาออกก่อนเกษียณ เมื่ออายุ 56 ปี เพื่อทำสวนส้มโอ บนที่ดินมรดก เนื้อที่ 8 ไร่ ของคุณพ่อ บ้านเลขที่ 31 หมู่ที่ 6 ตำบลบางเตย อำเภอสามพราน จังหวัดนครปฐม 73210 ปัจจุบัน สวนแห่งนี้นับเป็นสวนส้มโออินทรีย์แห่งแรกและหนึ่งเดียวในพื้นที่ตำบลบางเตย ครอบครัวของลุงอุบลทำสวนส้มโอมาตั้งแต่รุ่นคุณพ่อ เมื่อลาออกจากราชการมาดูแลรับผิดชอบสวนส้มโอแห่งนี้อย่างเต็มตัวเมื่อ 8 ปีก่อน ต้นส้มโอที่ปลูกมาตั้งแต่สมัยคุณพ่อนั้น มีหลายช่วงอายุ ทั้งต้นส้มโออายุ 20 ปี ไปจนถึงต้นส้มโออายุ 40-50 ปี ที่ยังให้ผลผลิตที่ดี มีรายได้เพียงพอสำหรับเลี้ยงดูครอบครัว ต่อมา ปี 2554 เกิดปัญหาอุทกภัยครั้งใหญ่ในพื้นที่ภาคกลาง ต้นส้มโอเจอน้ำท่วมขังนาน ประมาณ 45 วัน ทำให้ต้นส้มโอยืนต้นตายหมดทั้งสวน ลุงอุบลต้องมาลงทุนทำสวนส้มโอใหม่อีกรอบ โดยหาซื้อกิ่งพันธุ์ส้มโอขาวน้ำผึ้งและทองดี อย่างละ 150 ต้น จากแหล่งพันธุ์ที่มีคุณภาพดีและเชื่อถือได้ การปลูกดูแล ลุงอุบล วัย 64 ปี เล่าให้ฟังว่า ผมหาซื้อกิ่งส้มโอ จำนวน 300 ต้น มาปลูกในแปลงยกร่อง ในระยะห่างระหว่างต้นประมาณ 7-8 ศอก รองก้นหลุมด้วย
ป็นอีกหนึ่งผลไม้ที่อยู่คู่กับเกษตรกรไทย โดยเฉพาะพื้นที่จังหวัดนครปฐมซึ่งเป็นแหล่งผลิตส้มโอพันธุ์ขาวน้ำผึ้งและพันธุ์ทองดีได้คุณภาพอีกแห่งหนึ่งของประเทศ พื้นที่อำเภอนครชัยศรี ถือเป็นพื้นที่ปลูกส้มโอที่มีชื่อเสียงของจังหวัดนครปฐมซึ่งที่นี่มีเกษตรกรที่ปลูกแล้วประสบความสำเร็จมานานกว่า 47 ปี การันตีคุณภาพด้วยรางวัลมากมาย คุณทิม ไทยทวี เจ้าของสวนส้มโอไทยทวี ซึ่งตั้งอยู่ที่ อำเภอสามพราน จังหวัดนครปฐม บอกถึงการปลูกส้มโอให้ได้คุณภาพนั้นมีหลายปัจจัย ทั้งน้ำ พื้นที่ และการบริหารจัดการภายในสวน โดยพื้นที่ 1 ไร่ จะปลูกส้มโอได้ 35-40 ต้น ระยะห่างระหว่างต้นประมาณ 5 เมตร ใช้เงินลุงทุนต่อไร่ประมาณ 100,000 บาท โดยจะแบ่งทยอยลงครั้งละ 40,000 – 50,000 บาท ที่มา มติชนออนไลน์