วันที่ 10 พฤศจิกายน เมื่อปี 2531 “ทับหลังนารายณ์บรรทมสินธุ์” ได้กลับคืนสู่ประเทศไทย
“ทับหลังนารายณ์บรรทมสินธุ์” เป็นโบราณวัตถุล้ำค่าที่เชื่อว่าถูกโจรกรรมไปจากปราสาทหินพนมรุ้ง จ.บุรีรัมย์ ช่วงปีพ.ศ. 2503 สมัยสงครามเวียดนาม และถูกนำไปจัดแสดงในสถาบันศิลปะชิคาโก ประเทศสหรัฐอเมริกา
ภาพถ่ายทับหลัง”นารายณ์บรรทมสินธุ์”
ที่ปราสาทหินเขาพนมรุ้งในปี 2503 โดยอาจารย์มานิต วัลลิโภดม
สุจิตต์ วงษ์เทศ คอลัมนิสต์ด้านประวัติศาสตร์ในเครือมติชน เล่าว่า เรื่องราวของทับหลังนารายณ์บรรทมสินธุ์ เริ่มจากการทวงคืนโดยทางราชการไทย ใช้เวลานานเกือบ 10 ปี แต่ไม่สำเร็จ กระทั่งกลายเป็นข่าวครึกโครมไปทั่วโลก พงษ์ศักดิ์ พยัฆวิเชียร และขรรค์ชัย บุนปาน สองผู้ก่อตั้ง ‘มติชน’ ขอความร่วมมือจากสื่อมวลชนนานาชาติ ให้เสนอข่าวต่อเนื่องเรื่องสหรัฐลักลอบขนทับหลังจากไทย แล้วได้พลังมวลชนจากคนไทยในอเมริกา โดยเฉพาะในเมืองชิคาโก รวมถึงนักศึกษาทุกระดับ แม้แต่คนอเมริกันเองส่วนหนึ่งยังรวบรวมทุนขอซื้อส่งคืนไทย สะท้อนให้เห็นถึง สำนึกร่วมนานาชาติ ไม่ใช่เฉพาะคนไทย
หลักฐานสำคัญที่ใช้คือ ภาพถ่ายของอาจารย์มานิต วัลลิโภดม นักปราชญ์ของกรมศิลปากร ตั้งแต่ พ.ศ.2500 ยืนยันว่าทับหลังเคยอยู่ที่ปราสาทพนมรุ้ง ประเทศไทย
ภาพถ่ายเก่าในราวปี 2505 แสดงภาพปราสาททามจาน ที่ยังคงมีรูปสลักพระนารายณ์บรรทมสินธุ์ติดตั้งอยู่ก่อนถูกโจรกรรมออกไป
นอกจากนี้ ศาสตราจารย์ หม่อมเจ้า สุภัทรดิศ ดิศกุล อดีตคณบดีคณะโบราณคดี มหาวิทยาลัยศิลปากร ยังเสด็จไปอธิบายให้ประชาคมเมืองชิคาโกเข้าใจ สุดท้าย ทับหลังนารายณ์บรรทมสินธุ์ จึงได้กลับคืนสู่เมืองไทย เมื่อวันที่ 10 พฤศจิกายน พ.ศ.2531
ทับหลังนารายณ์บรรทมสินธุ์ถูกนำขึ้นประดับติดตั้งในตำแหน่งเดิมบนปราสาทหินพนมรุ้ง หลังได้กลับคืนมาจากประเทศสหรัฐอเมริกา
