การเลี้ยงไก่

หลายปีที่ผ่านมา สำนักงานปศุสัตว์อำเภอศรีเชียงใหม่ จังหวัดหนองคาย ได้เข้ามาสนับสนุนองค์ความรู้เพื่อพัฒนาระบบการเลี้ยงไก่ไข่ของเกษตรกรรายย่อยในพื้นที่ จากเดิมที่เคยเน้นการเลี้ยงบนกรงตับ มาเป็นการเลี้ยงแม่ไก่อารมณ์ดี ที่ใช้ระบบการปล่อยอิสระ เน้นการใช้วัตถุดิบท้องถิ่นเป็นอาหารสัตว์ เพื่อลดต้นทุนในการเลี้ยง กลายเป็นรูปแบบการเลี้ยงที่ได้รับความสนใจจากเกษตรกรในพื้นที่เป็นอย่างมาก  เพราะลดต้นทุนโรงเรือน มีพื้นที่ปล่อยลานแบบอิสระ แม่ไก่มีความสุข สามารถให้ไข่ได้ มาตรฐานและปลอดสารตกค้าง เกษตรกรมีไข่ไว้บริโภคในครัวเรือน เหลือบริโภคสามารถจำหน่ายในชุมชน เลี้ยงอย่างไร สูตรการเลี้ยงแม่ไก่อารมณ์ดีนั้น แนะนำให้เกษตรกรเลี้ยง ในอัตรา เพศผู้ 1 ตัว ต่อเพศเมีย 5 ตัว โดยเลี้ยงไก่ 5 ตัว ต่อตารางเมตร รอบโรงเรือนมีพื้นที่ปล่อยลานแบบอิสระ 10-15 ตารางเมตร ต่อตัว มีรั้วสามารถป้องกันศัตรูและสัตว์พาหะได้ แม่ไก่จะเริ่มให้ไข่ฟองแรก เมื่ออายุ 4 เดือน 6 วัน ดูแลสุขภาพสัตว์ แนะนำให้เกษตรกรทำวัคซีนป้องกันโรคระบาดที่สำคัญในไก่ไข่ และการถ่ายพยาธิ  รวมทั้งหมั่นสังเกตอาการ สุขภาพของสัตว์ปีก เสริมวิตามิน เกลือแร่ การจัดการสิ่งแ

การเลี้ยงไก่นอกจากเรื่องของอาหารที่ต้องใส่ใจเป็นพิเศษแล้ว การป้องกันโรคต่างๆ โดยไม่ใช้ยาปฏิชีวนะเป็นอีกหนึ่งสิ่งที่ต้องใส่ใจ ซึ่งพืชสมุนไพรเป็นอีกหนึ่งตัวเลือกที่เกษตรกรในหลายพื้นที่นำมาผสมกับอาหารให้ไก่กิน เพราะนอกจากจะหาง่ายแล้ว ยังเป็นตัวช่วยแบบประหยัดต้นทุนให้กับเกษตรกร  วันนี้จะพามารู้จักกับพืชสมุนไพร 5 ชนิด ที่นิยมนำมาผสมอาหารให้กับไก่ที่เลี้ยงกิน มีดังนี้  ฟ้าทะลายโจร   เป็นสมุนไพรพื้นบ้านของไทยที่มีชื่อเสียงโด่งดังไปทั่วโลก ด้วยสรรพคุณทางยาที่หลากหลาย โดยเฉพาะอย่างยิ่งในช่วงที่มีการระบาดของโรคติดเชื้อต่างๆ เช่น โควิด-19 ทำให้ฟ้าทะลายโจรกลายเป็นสมุนไพรที่ได้รับความสนใจและถูกนำมาศึกษาอย่างแพร่หลาย ลักษณะของฟ้าทะลายโจร การนำฟ้าทะลายโจรมาใช้กับไก่นั้นเป็นที่นิยมในหมู่เกษตรกรและผู้เลี้ยงไก่ เนื่องจากมีสรรพคุณทางยาที่หลากหลายและสามารถช่วยป้องกันโรคในไก่ได้หลายชนิด สรรพคุณของฟ้าทะลายโจรเมื่อใช้กับไก่ ต้านเชื้อแบคทีเรียช่วยป้องกันและรักษาโรคที่เกิดจากเชื้อแบคทีเรีย เช่น โรคท้องเสีย ต้านการอักเสบช่วยลดอาการอักเสบในระบบทางเดินอาหารและระบบหายใจ เสริมสร้างภูมิคุ้มกันช่วยให้ไก่แข็งแรงและต้า

คุณชัยทร  ผิวเกลี้ยง หรือ หมอโต้ง เป็นเกษตรกรที่ต้องปรับตัวในวิกฤตโควิด-19 เป็นอย่างมาก เพราะในช่วงนั้นนอกจากจะส่งไก่ขายให้ร้านอาหารได้ยากแล้ว ยังมีในเรื่องของต้นทุนอาหารที่ปรับตัวสูงขึ้นอย่างต่อเนื่อง เพราะการเลี้ยงไก่ขุนจะใช้อาหารที่เป็นจากท้องถิ่นอย่างเดียวไม่ได้ เพราะต้องให้อาหารที่เป็นอาหารสำเร็จรูปควบคู่กันไป เพื่อเป็นการสร้างเนื้อให้กับไก่เจริญเติบโตได้ดี ไก่ตะเภาทองเกษตรศาสตร์ ตลาดยังไปได้หลังโควิด-19 หลังจากที่ปรับตัวในเรื่องของการเลี้ยงไก่มาอยู่เสมอ หมอโต้ง บอกว่า ไก่ตะเภาทองเกษตรศาสตร์ที่เขาเลี้ยงยังสามารถจำหน่ายได้อยู่เรื่อยๆ เพราะไก่สายพันธุ์นี้หากไม่เลี้ยงเพื่อบริโภคเนื้อ ลูกค้าบางรายจะซื้อไปเลี้ยงเพื่อเก็บไข่ไว้ปรุงอาหารได้ ที่ไก่ตะเภาทองเกษตรศาสตร์มีคุณสมบัติแบบนี้ได้ เป็นเพราะการผสมข้ามพันธุ์ระหว่างไก่พื้นเมืองของไทยพันธุ์หนึ่งที่เกือบจะสูญพันธุ์ไปแล้ว ชื่อว่าไก่พันธุ์ตะเภาทองกับไก่พื้นเมืองของจีน ชื่อว่าไก่สามเหลือง (ซาอึ้ง) ซึ่งไก่ทั้งสองสายพันธุ์นี้มีข้อดีและข้อเสียที่แตกต่างกัน แต่เมื่อนำทั้งสองสายพันธุ์มาผสมกันคือ พ่อพันธุ์ตะเภาทอง และแม่พันธุ์สามเหลือง จึงได้เกิด

ไก่บ้านตะนาวศรีเป็นการรวบรวมลักษณะเด่นของพ่อและแม่พันธุ์มาอย่างครบถ้วน ทำให้ไก่มีโครงสร้างตัวที่ดี แม่พันธุ์สามารถผลิตไข่ได้ดีและใช้ระยะเวลาในการเลี้ยงไม่นาน เนื้อไก่มีรสชาติที่อร่อย เนื้อนุ่ม ไม่เหนียว เนื้อไม่ยุ่ย ไม่มีกลิ่นคาว และกลิ่นสาบ มีโปรตีนสูง ไขมันและคอเลสเตอรอลต่ำ คุณทรงพจน์ อ่อนแช่ม หรือ คุณมด ได้นำไก่ตะนาวศรีมาเลี้ยงแบบปล่อยอิสระในระบบอินทรีย์ ทำให้เนื้อไก่มีคุณภาพดี และเป็นที่ต้องการของตลาดอย่างต่อเนื่อง พร้อมทั้งไม่ใช้ยาปฏิชีวนะในการเลี้ยง โดยนำสมุนไพรอย่างฟ้าทะลายโจร ขมิ้นชัน และไพลเข้ามาช่วย จึงทำให้ไก่ตะนาวศรีมีความเข้มแข็งจากการเลี้ยงแบบธรรมชาติ

ลพบุรี เป็นจังหวัดที่ไม่ใกล้และไม่ไกลกรุงเทพฯ ศูนย์กลางเมืองใหญ่เท่าไรนัก ระยะทางโดยประมาณถึงอำเภอที่อยู่ห่างไกลตัวเมืองไม่ถึง 200 กิโลเมตรดี มีความหลากหลายในวิถีและการดำรงชีวิต ผู้คนดั้งเดิมส่วนใหญ่เป็นเกษตรกร และอีกส่วนหนึ่งในเมืองเป็นข้าราชการ คุณจรูญโรจน์ สัตยารักษ์ ก็เป็นข้าราชการทหารนายหนึ่ง อาศัยอยู่ที่ตำบลโคกตูม อำเภอเมือง จังหวัดลพบุรี พร้อมกับ คุณภูริตา สัตยารักษ์ ภรรยา ทั้งคู่ไม่มีลูก ด้วยเหตุนี้จึงมีเวลาว่างจากอาชีพหลักพอสมควร “ไก่แจ้” ผุดเข้ามาในหูบ่อยครั้ง เมื่อคุณจรูญโรจน์และภรรยา อยากมีสัตว์เลี้ยงไว้ผ่อนคลายและแก้เหงายามว่างเว้นจากงานประจำ และตลาดออนไลน์เป็นตัวกระตุ้นให้คุณจรูญโรจน์เห็นว่า พื้นที่ของไก่แจ้บนตลาดออนไลน์กว้างมาก มีผู้คนจำนวนมากที่ให้ความสนใจ เลี้ยงเล่น และเพาะจำหน่ายเป็นฟาร์มใหญ่ คุณจรูญโรจน์ จึงเริ่มต้นด้วยการซื้อไก่แจ้สีขาวหางดำและสีเบญจรงค์ผ่านตลาดออนไลน์ พิจารณาจากความชอบที่แรกเห็น และยังไม่รู้จักรายละเอียดเกี่ยวกับไก่แจ้มากมายนัก อีกทั้งคิดเลี้ยงเพื่อเป็นเพื่อนผ่อนคลายยามเหงากับภรรยา หลังเริ่มเลี้ยงไปได้เพียง 2 สัปดาห์ เห็นมีการจัดประกวดไก่แจ้ ด้วยคว

คุณชัยทร ผิวเกลี้ยง เกษตรกรชาวจังหวัดสุพรรณบุรี เป็นอีกหนึ่งบุคคลที่ประกอบอาชีพทางปศุสัตว์ได้ประสบผลสำเร็จ และสร้างตลาดให้กับตัวเองได้อย่างยั่งยืน นั้นก็คือการเลี้ยงไก่ตะเภาทองเกษตรศาสตร์ เป็นไก่ที่มีเอกลักษณ์ที่โดดเด่นเฉพาะตัว ซึ่งลักษณะทั่วไปของไก่ตะเภาทองเกษตรศาสตร์ จะมีรูปร่างสมส่วน สวยงามทั้งเพศผู้และเพศเมีย มีลักษณะหงอนหินประมาณ 85 เปอร์เซ็นต์ และอีก 15 เปอร์เซ็นต์ มีลักษณะหงอนหนอนจักร ขนออกเป็นสีเหลืองทอง แข็งสีเหลือง จะงอยปากเหลือง นอกจากนี้ ยังมีความแข็งแรง ทนโรค ถือได้ว่าเป็นไก่ที่เลี้ยงง่าย เพราะสามารถทนต่อสภาวะแวดล้อมที่แปรปรวนได้ดี เมื่อไม่นานมานี้เขาจึงได้มีการพัฒนาไก่ตะเภาทองเกษตรศาสตร์ ให้เป็นไก่ที่มีลักษณะเด่นยิ่งขึ้น ด้วยการสร้างเป็นไก่ขาวชื่อ “พันธุม” ที่มีเอกลักษณ์เฉพาะตัวคือ ขนทั้งตัวเป็นสีขาว แต่คุณภาพเนื้อและส่วนโครงสร้างต่างๆ มีความใกล้เคียงหรือเหนือกว่าไก่ตะเภาทองเกษตรศาสตร์ จึงเกิดเป็นการสร้างรายได้จากการไม่หยุดพัฒนาการทำปศุสัตว์ของเขาอีกครั้งหนึ่ง คุณชัยทร เล่าให้ฟังว่า การพัฒนาไก่ขาวพันธุมเกิดจากความต้องการให้เกิดไก่พันธุ์แท้ โดยนำไก่ที่เลี้ยงอยู่ในฟาร์มที่ค