ขาวน้ำผึ้ง
กรมส่งเสริมการเกษตร ได้ส่งเสริมให้นักวิชาการและเกษตรกรคัดเลือกพืชในพื้นที่ขึ้นมาเป็นผลไม้อัตลักษณ์ เพื่อพัฒนาความรู้ทั้งด้านการผลิต การตลาด และส่งเสริมให้เป็นผลไม้อัตลักษณ์ประจำถิ่นมาตั้งแต่ปี พ.ศ. 2562 ในพื้นที่ภาคเหนือตอนบน ได้ดำเนินการในปี พ.ศ. 2564 สำนักงานเกษตรจังหวัดแพร่ ได้เลือก “ส้มโอ” ซึ่งมีเกษตรกรปลูกกันมาเมื่อหลายสิบปีก่อน และจังหวัดแพร่ มีแนวทางในการพัฒนาและการปลูกส้มโอคุณภาพ ดังนั้น เริ่มจากต้นปี พ.ศ. 2564 สำนักงานเกษตรจังหวัดแพร่ และสำนักงานเกษตรอำเภอลอง ได้จัดฝึกอบรมให้ความรู้แก่เกษตรกรผู้ปลูกส้มโอ ในเรื่องอัตลักษณ์ และภูมิปัญญาท้องถิ่น ผู้เขียนเห็นว่าเป็นเรื่องที่ดี ที่เกษตรกรรวมตัวกันเป็นกลุ่มก้อน ที่จะเกาะเกี่ยวร่วมมือกับทางราชการ ในการผลักดันเรื่องดังกล่าว ผลที่เกิดขึ้นหลังการฝึกอบรม เกษตรกรผู้ปลูกส้มโอตื่นตัวในการร่วมผลักดันให้ส้มโอเมืองลองได้รับการส่งเสริมและจดทะเบียนเป็นสินค้าสิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ หรือ GI (Geographical Indications) ได้ตั้งคณะทำงานศึกษาอัตลักษณ์/ภูมิปัญญาท้องถิ่นส้มโอเมืองลอง จำนวน 7 คน ประกอบด้วย คุณสังวาล ทิน่าน ประธานคณะทำงาน คุณวิโรจน์ ท้วมแก
ส้มโอ ของจังหวัดนครปฐม ปลูกในหลายอำเภอ คือ อำเภอเมืองนครปฐม สามพราน พุทธมณฑล นครชัยศรี แต่คนทั่วไปจะรู้จักส้มโอของจังหวัดนครปฐม ในนาม “ส้มโอนครชัยศรี” ทั้งนี้ เป็นเพราะเมื่อก่อนการปกครองส่วนท้องถิ่นบริเวณนี้ มีมณฑลนครชัยศรี ชาวบ้านปลูกส้มโอกระจายในหลายพื้นที่ หลังๆ นครชัยศรีมีฐานะเป็นอำเภอ ผู้คนก็ยังติดใจและฝังใจกับส้มโอนครชัยศรีอยู่ ทั้งๆ ที่พื้นที่ปลูกส้มโอเลิศรส กระจายไปหลายอำเภอ เป็นที่ยอมรับกันว่า ที่ราบลุ่มดินตะกอน อย่าง กรุงเทพฯ นนทบุรี ปทุมธานี นครปฐม สมุทรสาคร สมุทรสงคราม ผืนดินเกิดจากการทับถมมานาน เนื้อดินมีคุณสมบัติพิเศษ ปลูกผลไม้ได้คุณภาพเยี่ยม ตัวอย่าง ทุเรียนจังหวัดนนทบุรี พืชอื่นๆ ก็อร่อยอย่างมีนัยยะ เช่น กล้วย มะพร้าว ส้มโอ พื้นที่จังหวัดนนทบุรี อยู่ใกล้กรุงเทพฯ แหล่งเกษตรจึงลดน้อยถอยลงตามลำดับ จังหวัดนครปฐม ถึงแม้อยู่ติดกรุงเทพฯ แต่การรุกคืบทางด้านวัตถุไม่รวดเร็วนัก ดังนั้น จึงมีงานเกษตรหลากหลาย พืชหนึ่งที่สร้างชื่อเสียงให้กับจังหวัด อย่าง ส้มโอ ก็ยังมีปลูกกันอยู่ ถึงแม้จะล้มตายลงเป็นจำนวนมากเมื่อครั้งน้ำท่วมใหญ่ปลายปี 2554 แรกเริ่มเดิมที ส้มโอนครปฐมปลูกกันหลายพันธุ์ ต
ถิ่นเมืองเหนือตอนบนนั้น เป็นเมืองปลูกส้มเปลือกบาง หรือส้มโชกุน รสชาติจะหวาน หอม ไม่เพียงแต่จะปลูกลำไย ลิ้นจี่ แล้ว จังหวัดดังกล่าว เชียงใหม่ เชียงราย แพร่ (เด่นชัย) ลำพูน น่าน และลำปาง ปลูกส้มเขียวหวานที่ลือชื่อมานาน เหตุที่ไม่นิยมปลูกส้มโอกันนั้น บรรดาชาวสวนจะไม่นิยมปลูกกันตามจังหวัดที่กล่าวมา เพราะมาจากความหนาวเป็นต้นเหตุ เฉพาะที่จังหวัดเชียงราย มีบริษัทใหญ่ทดลองปลูกกันแล้ว ผลออกมาจะมีรสเปรี้ยวขม ต้องจำหน่ายในราคาที่ถูกลง แม้แต่จะมีที่ปรึกษาเก่งในด้านส้มโอจากนครชัยศรีมาให้คำแนะนำมาหลายปีแล้ว ทว่ากลิ่นรสขมยังมีประปราย ถึงจะใช้วิธีลดความขมลงได้บ้าง ยังไม่หายไปหมด แก้ไขด้วยการใส่ปุ๋ยอ้อย หรือปุ๋ยน้ำตาล สูตร 0-0-50 หรือ 0-0-60 แล้วก็ตาม ไม่สำเร็จ ผิดกับภาคเหนือตอนล่าง ก็คือ ส้มโอท่าข่อย ที่เคยมีชื่อเสียงปลูกส้มโอมาช้านาน แต่ถึงอย่างไร รสหวานส้มโอท่าข่อยที่หลายคนว่าเป็นสายพันธุ์ขาวน้ำผึ้งจากนครชัยศรี เท็จจริงผู้เขียนไม่เคยไปมาและไม่กล้าฟันธง เข้าทำนองส้มโอของจังหวัดชัยนาท พันธุ์ขาวแตงกวา เป็นของชัยนาทแท้ ไม่ใช่มาจากนครชัยศรี พิสูจน์แล้ว สมัยก่อนเคยเดินทางมาที่เชียงรายบ่อย เมื่อเกือบสองทศว
“สวนผักดาดฟ้าครูอุษา” ความมั่นคงทางอาหารบนสวนดาดฟ้า ใจกลางเมือง “ครูอุษา” หรือ กัญญ์ณัทพัชร บุณยะโหตระ จากคุณครูและเจ้าของโรงงานเทียนแฟนซี สู่วิทยากรและเจ้าของอาคารพาณิชย์ขนาดสามชั้นครึ่งที่ถูกแปรสภาพเป็น ศูนย์การเรียนรู้ในโครงการสวนผักคนเมือง บนดาดฟ้า ของอาคารติดถนนใจกลางย่านห้วยขวางแห่งนี้ มีพืชผักสวนครัวหลากหลายชนิดที่ปลูกด้วยมือของครูอุษาซ่อนตัวอยู่ด้านบน ท่ามกลางตึกสูงในเมืองใหญ่ ไม่เพียงแต่พืชผักเท่านั้น แต่ภายใต้หลังตาของบ้านครูอุษา อีกทั้งยังมีไก่และเป็ดที่ถูกเลี้ยงไว้เพื่อให้ไข่สำหรับการบริโภคในบ้าน และหากลองเงี่ยหูฟังให้ดีแล้ว ก็จะได้ยินเสียงของความสุขลอยดังลอดออกมาจากบานประตู วันนี้เทคโนโลยีชาวบ้านชวนมาทำความรู้จักครูอุษาให้มากขึ้นผ่านบทสนทนาเล็กๆ ที่ครูอุษาร่วมพูดคุยกับเรา จุดเริ่มต้นของสวนดาดฟ้า สวนดาดฟ้า เกิดขึ้นมาในช่วงที่ครูอุษาหันกลับมาให้ความสำคัญกับสุขภาพร่างกายและชีวิตของตนเอง ตั้งแต่ครูอุษาเรียนจบคหกรรมศาสตร์และต่อโทในสาขาปฐมวัย ครูอุษาก็สอนหนังสือเป็นอาชีพมาโดยตลอด อีกทั้งครูอุษาในตอนนั้นยังมีโรงงานหล่อเทียนแฟนซีเป็นของตัวเอง ทำให้ครูอุษาละเลยและมองข
วันที่ 16 มิถุนายน 2568 กรมวิทยาศาสตร์บริการ กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) โดย ดร.โอบเอื้อ อิ่มวิทยา นักวิทยาศาสตร์ชำนาญการ สถาบันห้องปฏิบัติการอ้างอิงแห่งชาติ (สอช.) ได้ร่วมบรรยายในหัวข้อ “การสำรวจปริมาณไมโครพลาสติกในพื้นที่อุทยานธรณีโลกสตูล” (Investigation of Microplastic Contents in Satun Global Geopark) ภายในงานมหกรรมงานวิจัยแห่งชาติ 2568 (Thailand Research Expo 2025) โดยมีนักวิจัยและบุคลากรจากภาครัฐและเอกชนเข้าร่วมฟังกว่า 40 คน ณ ห้อง Lotus Suite 14 ชั้น 23 โรงแรมเซ็นทาราแกรนด์ และบางกอกคอนเวนชันเซ็นเตอร์ เซ็นทรัลเวิลด์ กรุงเทพฯ ดร.โอบเอื้อ อิ่มวิทยา เปิดเผยว่า โครงการดังกล่าวมุ่งเน้นการเก็บตัวอย่างไมโครพลาสติกจากแหล่งน้ำทะเล ตะกอนดินทราย และน้ำเสียในพื้นที่อุทยานธรณีโลกสตูล ครอบคลุม 3 พื้นที่ ได้แก่ เกาะหลีเป๊ะ,เกาะสาหร่าย และศูนย์กำจัดขยะมูลฝอยครบวงจร เทศบาลตำบลกำแพง จังหวัดสตูล พร้อมทั้งพัฒนาเทคนิคการวิเคราะห์ด้วยกล้องจุลทรรศน์ฟูเรียร์ทรานส์ฟอร์มอินฟราเรด (Fourier-transform infrared microscopy: FTIR microscopy) นอกจากนี้ ยังมีการตรวจวิเคราะห์คุณภาพน้ำใน
“ส้มควาย” ผลไม้รสเปรี้ยว ตระกูลเดียวกับ “ส้มแขก” นิยมใช้เป็นพืชอาหารและพืชสมุนไพร ส้มควาย พบได้แพร่หลายในพื้นที่ภาคใต้ โดยเฉพาะพื้นที่จังหวัดภูเก็ต เนื่องจากชาวบ้านนิยมปลูกส้มควายเป็นไม้ผลประจำบ้าน ต้นส้มควายภูเก็ต มีเอกลักษณ์เฉพาะตัว คือขนาดผลใหญ่ เนื้อมาก ชาวบ้านนิยมนำส้มควายมาปรุงอาหารสารพัดเมนู ทั้ง แกงส้ม แกงเลียง ต้มเนื้อ ต้มปลา ภูมิปัญญาชาวบ้านในสมัยโบราณ นิยมนำส้มควายมาตากแห้ง และบดเป็นผงก่อนนำมาผสมกับน้ำร้อน เพื่อแช่เท้า ลดอาการปวดเมื่อย อาการเท้าบวม และช่วยระงับกลิ่นเท้าได้เป็นอย่างดี ในยุคปัจจุบัน ผลวิจัยทางการแพทย์พบว่า “ส้มควาย” เป็นพืชสมุนไพรที่มีสรรพคุณทางยา ช่วยในการระบาย และมีกรดผลไม้ประเภทสาร AHA ช่วยบำรุงผิวพรรณให้กระจ่างใส คุณประโยชน์ที่ดีของส้มควาย ทำให้พืชสมุนไพรชนิดนี้เป็นที่ต้องการของตลาดผู้บริโภค อุตสาหกรรมยาและเครื่องสำอาง เพราะส้มควายเป็นพืชสมุนไพรที่ไม่มีสารตกค้างในร่างกาย คุณณัฐณิชา บุญยวรรณ เล็งเห็นโอกาสทางการตลาดของพืชสมุนไพรชนิดนี้ จึงได้นำภูมิปัญญาท้องถิ่นจาก ผงส้มควาย สำหรับแช่เท้า มาต่อยอดพัฒนาเป็นผลิตภัณฑ์ใหม่ในลักษณะ “สเปรย์ดับกลิ่นเท้าส้มควาย” ที่ม
จากสภาพเศรษฐกิจในปัจจุบันข้าวของเครื่องใช้ต่างๆ มีราคาที่แพงมากขึ้น ทำให้การประหยัดค่าใช้จ่ายเป็นอีกหนึ่งปัจจัยสำคัญที่ทำให้หลายๆ คนกำลังให้ความสำคัญ โดยเฉพาะการปลูกพืชผักถือเป็นอีกหนึ่งวัตถุดิบสำคัญที่จะช่วยให้เกิดการลดค่าใช้จ่ายภายในครัวเรือนได้เป็นอย่างดี เพราะสามารถมีผลผลิตจากสิ่งที่ปลูกไว้กินเองเพื่อลดค่าใช้จ่าย สำหรับมือใหม่ที่ไม่รู้จะเริ่มการปลูกผักอย่างไรนั้น เพราะหลายๆ คนมีความกังวัลในเรื่องของการเตรียมดิน การดูแล ตลอดไปจนถึงการเลือกสายพันธุ์ผักที่จะนำมาปลูก วันนี้เทคโนโลยีชาวบ้านออนไลน์ได้นำเทคนิคดีๆ มาแนะนำสำหรับผู้เริ่มต้นที่สนใจในการปลูกผักไว้กินเอง!! มือใหม่ เริ่มต้นปลูกผักสวนครัว โดยปกติแล้วการปลูกผักสิ่งที่ต้องคำนึงเป็นอย่างมากนั้นก็คือ การเลือกปลูกผักให้ตรงกับฤดูกาล ซึ่งผู้ปลูกควรเลือกหรือวางแผนแต่ละช่วงฤดูกาลให้ดี อย่างเช่นผักบางชนิดต้องการสภาพอากาศหนาว บางชนิดชอบอากาศร้อน รวมไปถึงช่วงแสงวันสั้นและยาวที่แตกต่างกันไป เพราะฉะนั้นการเลือกชนิดผักให้เหมาะสม ก็จะช่วยให้การปลูกไม่ใช่เรื่องยาก นอกจากนี้ ควรศึกษาเกี่ยวกับประเภทของผักเพื่อให้คุ้มค่ากับเวลา เพราะหากต้องการนำ