ชีววิถี
นายสมศักดิ์ เทพสุทิน รัฐมนตรีว่าการกระทรวงยุติธรรม มอบรางวัลดีเด่นองค์กรต้นแบบสิทธิมนุษยชน ประจำปี 2564 (Human Rights Awards 2021) ให้แก่ ศ. (วิจัย) ดร.ชุติมา เอี่ยมโชติชวลิต ผู้ว่าการสถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งประเทศไทย (วว.) กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) ซึ่งเป็นรางวัลจาก กรมคุ้มครองสิทธิและเสรีภาพ กระทรวงยุติธรรม มอบให้องค์กรภาครัฐ รัฐวิสาหกิจ ภาคธุรกิจ วิสาหกิจเพื่อสังคม และภาคประชาสังคมที่ดำเนินการตามภารกิจโดยเคารพในหลักการสิทธิมนุษยชน มีผลการดำเนินงานโดดเด่นในด้านการส่งเสริมสิทธิมนุษยชนให้กับผู้รับบริการและผู้มีส่วนได้ส่วนเสียในทุกมิติ รวมถึงเป็นแบบอย่างที่ดีให้องค์กรอื่นๆ ในการเสริมสร้างสังคมแห่งการเคารพในหลักการสิทธิมนุษยชนอย่างยั่งยืน โดยมีองค์กรต้นแบบที่ได้รับการคัดเลือกจำนวนทั้งสิ้น 61 องค์กร โดยมีการมอบรางวัลในวันที่ 29 กันยายน 2564 ผ่านระบบ Zoom Meeting ศ. (วิจัย) ดร.ชุติมา เอี่ยมโชติชวลิต กล่าวว่า นโยบายสิทธิมนุษยชนของ วว. มุ่งเน้นในการปฏิบัติต่อบุคคลอย่างเท่าเทียม หลีกเลี่ยงการกระทำละเมิดสิทธิมนุษยชน สนับสนุนและส่ง
โรงเรียนราชประชานุเคราะห์ 42 ตั้งอยู่หมู่ที่ 7 ตำบลเกตรี อำเภอเมือง จังหวัดสตูล โรงเรียนแห่งนี้ ก่อตั้งขึ้นเมื่อวันที่ 9 มิถุนายน พ.ศ. 2549 ซึ่งตรงกับวันครองราชย์ครบ 60 ปี ของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดชมหาราช กระทรวงศึกษาธิการ ได้ประกาศจัดตั้ง “โรงเรียนราชประชานุเคราะห์ 42 จังหวัดสตูล” เพื่อเป็นการเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ รัชกาลที่ 9 เนื่องในวโรกาสฉลองสิริราชสมบัติครบ 60 ปี โรงเรียนราชประชานุเคราะห์ 42 จังหวัดสตูล เปิดสอนตั้งแต่ระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 ถึงระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 เป็นโรงเรียนสหศึกษา ประเภทอยู่ประจำ จัดการศึกษาสำหรับนักเรียนด้อยโอกาส 10 ประเภท ได้แก่ เด็กที่ถูกบังคับให้ขายแรงงาน หรือแรงงานเด็ก เด็กเร่ร่อน เด็กที่อยู่ในธุรกิจบริการทางเพศ เด็กที่ถูกทอดทิ้ง เด็กที่ถูกทำร้ายทารุณ เด็กยากจนมาก เด็กในชนกลุ่มน้อย เด็กที่มีปัญหาเกี่ยวกับยาเสพติด เด็กที่ได้รับผลกระทบจากโรคเอดส์ โรคติดต่อร้ายแรงที่สังคมรังเกียจ และ 10. เด็กในสถานพินิจและคุ้มครองเด็ก เมื่อเป็นโรงเรียนประเภทอยู่ประจำ อาหารการกินสำหรับเด็กนักเรียนจึงมีความจำเป็น โรงเรียนจึงจัดให้มี
ชุมชนต้นแบบชีววิถีบ้านไทรย้อย หมู่ที่ 12 อำเภอเด่นชัย จังหวัดแพร่ เป็นชุมชนขยายผลที่ได้นำองค์ความรู้ ใน“โครงการชีววิถี เพื่อการพัฒนาอย่างยั่งยืน” ที่ได้รับการส่งเสรมจากวิทยาลัยเกษตรและเทคโนโลยีแพร่ ภายใต้การสนับสนุนของการไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย (กฟผ.) นางไพรวรรณ คำเหลือง ผู้ใหญ่บ้านไทรย้อย หมู่ที่ 12 เปิดเผยว่า ชุมชนแห่งนี้มีประชากรจำนวน 164 เรือน มีประชากรทั้งหมด 526 คน ส่วนใหญ่ประกอบอาชีพเกษตรกรรม เช่น ปลูกพืชผักสวนครัว ปลูกข้าวโพด ปลูกข้าว และรับจ้างทั่วไป จุดเริ่มต้นที่ชาวชุมชนหันมาทำเกษตรอินทรีย์กันทั้งชุมชนเนื่องจาก เมื่อก่อนใช้สารเคมีกันเยอะทำให้ป่วยไข้สุขภาพไม่ค่อยแข็งแรง ต่อมาในปี 2546 ได้มีการประชุมเพื่อทำประชาคมกับชาวบ้านว่า ควรหันมาทำเกษตรอินทรีย์เพื่อสุขภาพของชาวบ้านและชุมชนกันดีไหม โดยมติในที่ประชุมเห็นด้วยให้ทุกคนหันมาทำเกษตรอินทรีย์ กัน และเริ่มทำกันตั้งแต่ตอนนั้นเป็นต้นมาจวบจนปัจจุบันเป็นเวลาร่วม 10 กว่าปี “ช่วงแรกๆ ได้เชิญอาจารย์จากวิทยาลัยเกษตรและเทคโนโลยีแพร่ มาให้องค์ความรู้กับชาวบ้านในการทำเกษตรอินทรีย์ เพราะชาวบ้านยังไม่มีองค์ความรู้ และที่วิทยาลัยเกษตรและเทคโ
“ดอกโสน เป็นพืชผักในกลุ่มผักท้องถิ่น มีดอกสีเหลืองทอง มักขึ้นบริเวณริมคลอง คนส่วนใหญ่นิยมรับประทานในส่วนของดอกและยอดอ่อน ตัวอย่างเมนูที่ขึ้นชื่อ ได้แก่ ขนมดอกโสน แกงส้มดอกโสน ไข่เจียวดอกโสน หรืออาจนำมาผัดน้ำมันหรือลวกสำหรับรับประทานคู่กับน้ำพริกนานาชนิด ซึ่งรสชาติของดอกโสนจะให้รสหวานมันและมีกลิ่นหอมเฉพาะตัว โสนเป็นพืชทางเลือกที่น่าสนใจลงทุน เพราะปลูกดูแลง่าย เก็บดอกขายได้ทั้งปี เมื่อต้นโสนเริ่มแก่ก็สามารถตัดต้นออกเพียงครึ่งต้นเพื่อปล่อยให้แตกยอดใหม่และสามารถเก็บดอกขายได้ทั้งปีเช่นเดิม ดอกโสนนอกจากนำมาทำอาหารคาวหวานได้หลากหลายเมนูแล้ว ยังมีคุณค่าทางโภชนาการสูง อุดมไปด้วยแคลเซียมและฟอสฟอรัสมีสรรพคุณบำรุงกระดูกและสมอง มีธาตุเหล็กบำรุงโลหิต มีวิตามินที่มีประโยชน์ต่อร่างกาย ดอกโสนยังมีสารฟลาโวนอยด์ และสารเควอเซทินมีฤทธิ์ช่วยหยุดยั้งการแบ่งตัวของเซลล์มะเร็ง ช่วยระงับการอักเสบ และช่วยป้องกันอันตรายของเซลล์ปกติต่อความเครียดจากกระบวนการต้านอนุมูลอิสระ “คุกกี้เนยสดดอกโสน” เป็นอีกหนึ่งทางเลือกในการสร้างมูลค่าเพิ่มดอกโสน เกิดจากแนวคิดของ นายวัชรศักดิ์ จักกิจ ระหว่างที่กำลังศึกษาในสาขาอาหารและโภชนา
วิสาหกิจชุมชนบ้านช่างสกุลบายศรี ตำบลเจ็ดเสมียน อำเภอโพธาราม จังหวัดราชบุรี เป็นแหล่งท่องเที่ยวด้านศิลปวัฒนธรรม และแหล่งเรียนรู้การพัฒนาสินค้าเกษตรแฟชั่นแบรนด์ไทย “ตานีสยาม” ที่ใช้ประโยชน์จาก “ต้นกล้วยตานี” ตั้งแต่ยอดจรดโคน ออกแบบสร้างสรรค์จนได้แฟชั่นกระเป๋าสุดเก๋ หมวกสุดเท่ และอื่นๆ อีกมากมาย ปัจจุบันสินค้าตานีสยาม มีคุณภาพดีไม่แพ้ชาติใดในโลกจริงๆ เพราะเป็น 1 ในสินค้า “Soft Power” ของไทยที่ไปเติบโตไกลถึงฝั่งยุโรปได้อย่างเต็มตัว มุ่งผลิตสินค้า “ZERO WASTE” กล้วยตานีถือว่าเป็นราชินีแห่งกล้วย คนโบราณเชื่อว่าจะมีนางตานีสถิตอยู่ กล้วยตานี หลังปลูกประมาณ 7- 8 เดือน มีลำต้นใหญ่ สูงประมาณ 3-4 เมตร ใบใหญ่สีเขียวและเหนียวมีเงา รู้หรือไม่ว่า ต้นกล้วย 1 ต้น ใช้ได้ทุกส่วน ไม่เว้นแม้แต่ยางกล้วยใช้ประโยชน์ได้มากมาย ทางกลุ่มตัดต้นกล้วยเพื่อทำกระเป๋าแต่ละครั้ง ส่วนที่ไม่ได้นำมาผลิตกระเป๋าจะถูกนำไปแปรรูปเป็นอย่างอื่นเพื่อไม่ให้เกิดขยะเหลือทิ้ง เป็นกระบวนการผลิตแบบ ZERO WASTE ลดขยะให้กับชุมชนอย่างแท้จริง CREATIVE ECONOMY > ZERO WASTE กล้วยตานี ใบกล้วย – ใช้ทำบายสี, ภาชนะใส่อาหาร ก้านกล้วย R
บอนสีถือเป็นไม้ประดับประเภทไม้มงคลมาตั้งแต่โบราณ โดยเชื่อว่า บ้านที่ปลูกบอนสีจะมีความสุขความเจริญเป็นสิริมงคลแก่ผู้ที่อยู่อาศัย นอกจากนี้ บอนสีเป็นไม้ประดับที่มีราคาสูง เป็นอีกหนึ่งสิ่งที่บ่งบอกถึงฐานะของผู้ที่ได้ครอบครอง เพราะบอนสีบางสายพันธุ์ที่หายาก ก็มาพร้อมกับราคาที่สูงมาก คุณอนัญญา คงมีเงิน เกษตรกรปลูกบอนสี ในพื้นที่ตำบลท่าหลวง อำเภอท่าหลวง จังหวัดลพบุรี ได้แบ่งปันความรู้เรื่องการปลูกดูแลบอนสีให้แก่ผู้สนใจ ดังต่อไปนี้ + โรงเรือนเพาะชำ ประเทศไทยถือเป็นประเทศที่มีสภาพอากาศที่ดีสำหรับการปลูกบอนสี มีทั้งแสงแดดและความชื้น เพื่อความสะดวกในการบริหารจัดการ ควรใช้โรงเรือนระบบปิด เพื่อป้องกันแมลงและโรคพืชที่อาจมารบกวนต้นบอนสี แม้วางแผนปลูกในโรงเรือนระบบปิด แต่อาจเจอเพลี้ยไฟมากวนใจ ทำลายใบ ลำต้น ส่วนที่ถูกทำลายจะบิดงิกงอผิดรูปไปเลย วิธีแก้คือต้องใช้ยากำจัดเพลี้ยไฟโดยเฉพาะเท่านั้น คุณอนัญญาสร้างโรงเรือนขนาดกว้าง 4 เมตร ยาว 15 เมตร พื้นโรงเรือนวางด้วยอิฐบล็อก แบ่งการวางอิฐบล็อกเป็นช่องๆ เพื่อปูผ้ายางตามช่องที่วางไว้ พอปูผ้ายางเสร็จเติมน้ำลงไประดับหนึ่งเพื่อหล่อก้นกระถางบอนสี คุณอน
คุณชนัญชิดา ทองสวัสดิ์ หรือ พี่หน่อย อยู่บ้านเลขที่ 180 หมู่ที่ 2 ตำบลหนองไผ่ อำเภอชุมแพ จังหวัดขอนแก่น ยังสมาร์ทฟาร์มเมอร์บ้านนา ลงทุนเดินทางไปทำงานต่างแดนเพื่อเก็บเงินมาสานฝันสมัยวัยเด็กให้เป็นจริง คือการเป็นเกษตรกร ได้ทำงานที่เธอรักและได้อยู่กับครอบครัว ซึ่งเธอบอกว่าฝันของเธออาจจะไม่ยิ่งใหญ่ในสายตาคนอื่น แต่การได้เป็นเกษตรกรคือความฝันอันสูงสุดของเธอ และตอนนี้เธอก็ได้กลับมาสานฝันให้เป็นจริงแล้ว ทั้งได้กลับมาอยู่ที่บ้านกับครอบครัว และได้ทำงานเกษตรที่รัก แค่นี้ก็สุขใจแล้ว พี่หน่อย เล่าถึงจุดเริ่มต้นการทำเกษตรว่า อาชีพเกษตรเป็นอาชีพที่ตนเองใฝ่ฝันอยากจะทำอยู่แล้วตั้งแต่สมัยเด็ก และพื้นฐานครอบครัว ญาติพี่น้องก็เป็นเกษตรกรกันมาอยู่แล้ว ซึ่งหลายคนอาจจะคิดว่าการอยากที่จะเป็นเกษตรกรของตนเองก็ดูไม่ใช่เรื่องยากอะไรใช่ไหม เพราะก็แค่เข้าไปทำสานต่องานของที่บ้านได้เลย โดยที่ไม่ต้องพยายามดั้นด้นไปทำงานไกลถึงต่างประเทศ แต่ที่ตนเองต้องทำแบบนี้ก็เพื่ออยากที่จะมีเงินทุนเป็นของตนเองสักก้อน เพื่อกลับมาพัฒนางานเกษตรของบ้านที่มีอยู่ให้ดียิ่งขึ้น และอยากที่จะลงทุนทำอะไรใหม่ๆ ให้ต่างไปจากการปลูกข้าวที่บ้านทำไ