ทุเรียนใต้

จังหวัดชุมพร ถือเป็นแหล่งผลิตทุเรียนที่สำคัญของภาคใต้ มีเนื้อที่ปลูกเป็นอันดับ 2 ของประเทศ รองจากจังหวัดจันทบุรี มีพื้นที่ปลูกกว่า 327,000 ไร่ เป็นแหล่งผลิตทุเรียนคุณภาพระดับพรีเมียมออกสู่ตลาดทั้งในและต่างประเทศ สร้างมูลค่าทางเศรษฐกิจมหาศาล นายครองศักดิ์ สงรักษา รองอธิบดีกรมส่งเสริมการเกษตร เปิดเผยว่า พื้นที่ของตำบลทะเลทรัพย์ อำเภอปะทิว จังหวัดชุมพร มีพื้นที่ปลูกทุเรียนประมาณ 10,115 ไร่ พื้นที่ปลูกทุเรียนส่วนใหญ่อยู่ในตำบลชุมโค ตำบลทะเลทรัพย์ ตำบลเขาไชยราช และตำบลดอนยาง แต่ในอดีต ชาวสวนทุเรียนอำเภอปะทิว มีต้นทุนการผลิตค่อนข้างสูง และขาดองค์ความรู้ กรมส่งเสริมการเกษตรจึงเข้าไปส่งเสริมให้เกษตรกรรวมกลุ่มภายใต้โครงการระบบส่งเสริมเกษตรแบบแปลงใหญ่ เพื่อให้เกิดการพัฒนาผลผลิตให้มีคุณภาพ เกิดการบริหารจัดการกลุ่มและผลผลิตร่วมกัน สร้างความเข้มแข็งให้กับเกษตรกร “กลุ่มทุเรียนแปลงใหญ่ตำบลทะเลทรัพย์ เข้าร่วมโครงการยกระดับแปลงใหญ่ด้วยเกษตรสมัยใหม่เพื่อร่วมกันผลิตในทิศทางเดียวกัน เพื่อแก้ไขปัญหาการขาดแคลนแรงงานในพื้นที่ ลดต้นทุน เพิ่มผลผลิต มีการใช้เทคโนโลยี และนวัตกรรมต่างๆ เข้ามาช่วยเพิ่มประสิทธิภาพก

ทุเรียนสาลิกา (Salika Durian) ถือเป็นไม้ผลอัตลักษณ์ของจังหวัดพังงา ที่มีต้นกำเนิดในพื้นที่อำเภอกะปง และได้มีการขยายพันธุ์จนมีชื่อเสียงและได้รับความนิยมในปัจจุบัน ซึ่งทุเรียนสาลิกาของแท้ดั้งเดิมมีลักษณะผลค่อนข้างกลม เปลือกบาง เมล็ดลีบ รสชาติหวานมัน เนื้อสีเหลือง เนื้อหนาละเอียด มีกลิ่นหอมเป็นเอกลักษณ์ และที่สำคัญบริเวณกลางแกนผลมีสนิมสีแดงทุกผล จนได้รับการขึ้นทะเบียนสิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ (Geographical Indications : GI) ภายใต้ชื่อ “ทุเรียนสาลิกาพังงา” จากกรมทรัพย์สินทางปัญญา เมื่อปี พ.ศ. 2561 โดยมีขอบเขตพื้นที่การผลิตในพื้นที่อำเภอกะปงเท่านั้น  ลักษณะทุเรียนสาลิกา เป็นทุเรียนพันธุ์พื้นเมือง ผลค่อนข้างกลม เปลือกผลบาง หนามสั้นและค่อนข้างถี่ ผลดิบสีเปลือกจะมีสีเขียวเข้ม เมื่อผลแก่สีจะอ่อนลง และมีสีน้ำตาลอ่อนบริเวณร่องพู เนื้อมีสีเหลือง เนื้อหนาละเอียด ไม่มีเส้นใย เนื้อแน่น ไม่เละ มีกลิ่นหอมเป็นเอกลักษณ์ รสชาติหวานมัน เมล็ดส่วนใหญ่จะมีลักษณะลีบ มีขนาดเล็ก น้ำหนักผลเฉลี่ย 1-2 กิโลกรัม มีผลผลิตออกสู่ตลาดในเดือนพฤษภาคมถึงเดือนกรกฎาคม คุณรุ่งรดิศ ภิรมย์ หรือ โก้ลือ เห็นถึงความสำคัญของทุเรียนสาล

สวนผลไม้พัทลุง-ตรัง เผชิญวิกฤตร้อน-แล้งจัด ลากยาวติดต่อกัน 4 เดือน กระทบ “ทุเรียน-มังคุด-ยาง-กล้วย” ยืนต้นตาย ชาวสวนรายเล็ก รายกลาง ไม่มีเงินลงทุนขุดสระทำระบบน้ำ จี้หน่วยงานในจังหวัดเร่งช่วยเหลือด่วนก่อนลามเสียหายทั้งจังหวัด นายอุดมพร กาญจน์ หัวหน้าสำนักงานป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยจังหวัดตรัง เปิดเผยว่า ขณะนี้ทางจังหวัดตรังได้ลงพื้นที่เร่งให้ความช่วยเหลือ และฟื้นฟูสวนทุเรียนซึ่งได้รับผลกระทบจากปัญหาภัยแล้ง ส่งผลให้ตายยกสวน เพื่อหาแนวทางการให้ความช่วยเหลือ เช่น พื้นที่หมู่ที่ 3 ตำบลสุโสะ อำเภอปะเหลียน จังหวัดตรัง จากสภาวะฝนแล้งที่ต่อเนื่องมานานหลายเดือน ประกอบกับอากาศที่ร้อนจัด ได้ส่งผลต่อพื้นที่การเกษตรหลายแห่งของจังหวัดตรัง รวมทั้งสวนทุเรียน พืชเศรษฐกิจตัวใหม่ ซึ่งกำลังประสบปัญหาแห้งตายเพราะขาดน้ำ “เช่น สวนทุเรียนของ นางปณิตา กระแสร์สาร อายุ 59 ปี ที่ได้ปลูกทุเรียนลงไปในพื้นที่ข้างบ้าน 7 ไร่ จำนวน 193 ต้น ส่วนใหญ่จะเป็นสายพันธุ์หมอนทอง และมีสายพันธุ์มูซังคิง ประมาณ 10 เปอร์เซ็นต์ โดยใช้เม็ดเงินลงทุนไปแล้วหลายแสนบาท” นายอุดมพร กล่าวว่า ปัจจุบันมีเกษตรกรให้ความสนใจหันมาปลูกทุเรียนกันมาก

“ทุเรียนโอฉี่” หรือหนามดำ กำลังเป็นที่นิยมในการบริโภค และนำไปปลูกกันมากในอำเภอเบตง จังหวัดยะลา โดยเป็นทุเรียนที่มีการปลูกกันมากรองลงมาจากทุเรียนสายพันธุ์มูซังคิง ของมาเลเซีย มีประวัติความเป็นมาจากการที่ นายเหลียว เชือก เกี๋ยง หรือ มิสเตอร์เกี๋ยง นำเอาเมล็ดทุเรียนไม่ทราบพันธุ์จากประเทศไทยเมื่อ 30 ปีก่อนไปปลูกจนต้นโตติดผลดกเต็มต้น มีทรงผลสวย เปลือกบาง เมล็ดเล็ก เนื้อสุกเป็นสีเหลืองอมส้ม เหมือนทองคำ เนื้อละเอียดเนียน รสชาติหวานมันและหวานแหลม มีกลิ่นหอมเป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัว เนื้อเยอะ ที่สำคัญเป็นสายพันธุ์เบา มีดอกและติดผลได้ง่าย หลังปลูกเพียงแค่ 4-5 ปี สามารถมีดอกและติดผลได้แล้ว น้ำหนักผลเฉลี่ยระหว่าง 2-3 กิโลกรัม และไม่มีรสขม คุณธนเดช จันธนันกุล หรือ คุณกอล์ฟ เจ้าของสวนทุเรียน “บ้านไร่คุณหมอ” ยังสมาร์ทฟาร์มเมอร์ ยะลา ปี 2563 ตั้งอยู่ที่ 81/18 หมู่ที่ 5 ตำบลตาเนาะแมเราะ อำเภอเบตง จังหวัดยะลา เกษตรกรรุ่นใหม่เน้นผลิตทุเรียนเกรดพรีเมี่ยม “เนื้อต้องได้ สีต้องสวย รสชาติต้องหวานนุ่มเหมือนครีมเค้ก” ผลผลิตมีเท่าไหร่ไม่พอขาย คุณกอล์ฟ เล่าให้ฟังว่า ตนเองเรียนจบมาทางด้านสาธารณสุข แต่หลังจากเรียนจบแล้

พื้นที่ภาคใต้ตอนบน ประกอบด้วย 7 จังหวัด ได้แก่ ชุมพร สุราษฎร์ธานี นครศรีธรรมราช ระนอง พังงา กระบี่ และภูเก็ต มีสภาพภูมิประเทศเป็นภูเขาสูงต่ำสลับกันตั้งแต่ตอนบนจนถึงตอนล่างของภาค โดยด้านตะวันตกมีแนวเทือกเขาตะนาวศรี และเทือกเขาภูเก็ต ซึ่งเป็นแหล่งกำเนิดแม่น้ำสายสำคัญในภูมิภาค ส่วนพื้นที่ตอนกลางของภาคมีเทือกเขานครศรีธรรมราชทอดเป็นแนวเหนือ-ใต้ สำหรับสภาพภูมิอากาศภาคใต้ตอนบน ได้รับอิทธิพลจากลมมรสุมตะวันตกเฉียงใต้ ในช่วงเดือนพฤษภาคม-ตุลาคม และลมมรสุมตะวันออกเฉียงเหนือ ในช่วงเดือนพฤศจิกายน-มกราคม จากสภาพภูมิประเทศและภูมิอากาศดังกล่าว ทำให้มีอิทธิพลต่อความหลากหลายทางชีวภาพ และการทำการเกษตรของภูมิภาคนี้ ซึ่งมีพืชเศรษฐกิจที่สำคัญของประเทศหลายชนิด อย่างไรก็ตาม ในพื้นที่ภาคใต้ตอนบนยังมีความหลากหลายของพืชประจำถิ่นหรือพืชพื้นเมือง โดยเฉพาะทุเรียนพื้นเมือง ซึ่งนอกจากสภาพพื้นที่และสภาพอากาศแล้ว วิถีชีวิตของคนสมัยก่อนก็เป็นส่วนสำคัญให้เกิดความหลากหลายของทุเรียนพื้นเมือง เนื่องจากในสมัยโบราณการขยายพันธุ์ทุเรียนนิยมใช้เมล็ด ต้นไหนอร่อยถูกใจก็จะเก็บเมล็ดไปปลูก ด้วยหวังว่า จะได้ต้นที่ให้ผลอร่อยดังเดิม แต่ใ

การปลูกทุเรียนในปัจจุบันได้รับความนิยมเป็นอย่างมากด้วยราคาจำหน่ายที่สามารถสร้างรายได้ให้แก่เกษตรกรได้เป็นอย่างดี โดยเฉพาะในพื้นที่จังหวัดชุมพรซึ่งถือเป็นแหล่งปลูกทุเรียนขนาดใหญ่อีกแห่งหนึ่งที่มีการพัฒนาองค์ความรู้ในการผลิตทุเรียนอยู่อย่างต่อเนื่อง ส่งผลให้มีผลผลิตทุเรียนคุณภาพออกสู่ตลาดทั้งภายในประเทศและต่างประเทศอยู่โดยตลอด คุณพรเทพ เรียบร้อย หรือ โกเดี่ยว หนุ่มร่างสันทัด นัยน์ตาสีเหล็ก เกษตรกรปลูกทุเรียนที่บ้านน้ำฉา ตำบลครน อำเภอสวี จังหวัดชุมพร ถือเป็นเกษตรกรอีกรายหนึ่งที่ผ่านการเคี่ยวกรำและสั่งสมประสบการณ์บทบาทวิถีของชาวสวนผลิตทุเรียนสายพันธุ์หมอนทองนอกฤดูมาตรฐานส่งออก อีกทั้งยังมุ่งมั่นขยายพื้นที่ในการปลูกทุเรียนเพิ่ม ภายใต้ปณิธาน “ปลูกทุเรียน 4 ปี ต้องได้รับผล” เพื่อตอบโจทย์การบริโภคของกลุ่มลูกค้า โดยเฉพาะทุเรียนส่งออกไปยังประเทศจีนที่มีความต้องการสูงจนสามารถสร้างรายได้ให้แก่ตนเองและครอบครัวได้เป็นอย่างดี คุณพรเทพ บอกเล่าเรื่องราวของตนเองอย่างอารมณ์ดีว่า ตนเองเดิมทีประกอบอาชีพเป็นเกษตรกรทำสวนทุเรียนอยู่ก่อนแล้ว และเล็งเห็นว่าตลาดทุเรียนส่งออกยังคงเติบโตอย่างต่อเนื่องจึงตัดสินใจขย

พื้นที่สามจังหวัดชายแดนภาคใต้ มีปัญหาที่ซับซ้อนและเชื่อมโยงกันหลายมิติ โดยเฉพาะการทำเกษตรเชิงเดี่ยวและการไม่มีงานทำ ทำให้ราษฎรมีฐานะยากจน และส่งผลกระทบถึงความมั่นคง มูลนิธิปิดทองหลังพระ สืบสานแนวพระราชดำริ จึงเข้ามาดำเนินการสร้างต้นแบบการพัฒนาที่เหมาะสมและเป็นไปตามความต้องการของราษฎร ร่วมกับทุกภาคส่วนในพื้นที่ ตั้งแต่การพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานด้านการผลิต พัฒนาอาชีพเดิมและส่งเสริมอาชีพใหม่ โดยเน้นส่งเสริมพืชเกษตรและสัตว์เศรษฐกิจที่มีมูลค่าสูง ทุกขั้นตอนของกระบวนการผลิต ตั้งแต่พัฒนาผลผลิตทางการเกษตรให้มีคุณภาพที่ดีขึ้น ด้วยการให้ความรู้กับเกษตรกร ส่งเสริมและจัดหาตลาด รวมทั้งการรับซื้อเพื่อสร้างราคานำตลาด หนึ่งในโครงการที่มูลนิธิปิดทองหลังพระฯ ดำเนินการคือ ร่วมกับจังหวัดยะลาพัฒนาโครงการทุเรียนซิตี้ ส่งเสริมให้เกษตรกรทำทุเรียนคุณภาพ ในท้องที่อำเภอบันนังสตา จังหวัดยะลา เมื่อปี 2561 ซึ่งมีเกษตรกรเข้าร่วมโครงการ 18 คน ต้นทุเรียน 335 ต้น ผลผลิต 48 ตัน เกษตรกรมีรายได้รวม 2,337,413 บาท เฉลี่ยคนละ 129,856 บาท เฉลี่ยต่อต้น 8,578 บาท จากเดิมที่ขายได้ 2,350 บาท ความสำเร็จจากโครงการนำร่องในปี 2561 ทำให

กรมส่งเสริมการเกษตร โดยสำนักงานส่งเสริมและพัฒนาการเกษตรที่ 5 จังหวัดสงขลา ร่วมกับสำนักงานเกษตรจังหวัดชุมพร และสมาพันธ์ชาวสวนทุเรียนภาคใต้ จัดสัมมนาเชื่อมโยงเครือข่ายชาวสวนทุเรียนภาคใต้ เพื่อยกระดับคุณภาพทุเรียนภาคใต้ และให้เกษตรกรได้มีส่วนร่วมการกำหนดแนวทางส่งเสริมการผลิตทุเรียนคุณภาพ โดยมีเกษตรกรเข้าร่วมจาก 14 จังหวัด รวม 400 คน นางกุลฤดี พัฒนะอิ่ม รองอธิบดีกรมส่งเสริมการเกษตร กล่าวภายหลังเป็นประธานเปิดการสัมมนาเชื่อมโยงเครือข่ายชาวสวนทุเรียนภาคใต้ว่า สำหรับสถานการณ์การผลิตทุเรียนในภาคใต้ ซึ่งเป็นแหล่งผลิตสำคัญของประเทศไทย ลำดับที่ 2 รองจากภาคตะวันออก มีพื้นที่ปลูก 571,373 ไร่ ให้ผลผลิตแล้ว 437,995 ไร่ คาดการณ์ว่า ปี 2563 จะมีปริมาณทุเรียนจากภาคใต้ออกสู่ตลาดรวม 588,337 ตัน ขณะนี้ผลผลิตทยอยออกสู่ตลาดแล้วตั้งแต่เดือนมิถุนายน 2563 โดยมีการกระจายผลผลิตไปยังผู้บริโภคภายในประเทศ และต่างประเทศที่สำคัญคือ การส่งออกไปยังสาธารณรัฐประชาชนจีน ซึ่งเป็นตลาดส่งออกที่ใหญ่ที่สุดผ่านผู้ประกอบการ (ล้ง) ซึ่ง จ.ชุมพร นับเป็นตลาดสำคัญ เนื่องจากมีล้งรับซื้อทุเรียนที่ใหญ่ที่สุดของภาคใต้ และจีนยังมีความต้องกา