ปุ๋ยน้ำหมักมูลไส้เดือน

สำนักงานเกษตรจังหวัดนครราชสีมา โดยสำนักงานเกษตรอำเภอเทพารักษ์ได้ยกย่องนายสุรศักดิ์ กระฉอดนอก เป็นเกษตรกรต้นแบบศูนย์เรียนรู้เกษตรผสมผสาน หมู่ที่ 11 บ้านวังกระทะเหนือ ตำบลสำนักตะคร้อ อำเภอเทพารักษ์ จังหวัดนครราชสีมา ซึ่งการทำเกษตรผสมผสาน สร้างอาชีพและรายได้ที่ยั่งยืนโดยประเด็นที่หลายคนสนใจเข้ามาเรียนรู้ คือ การปลูกกล้วยหอมทอง 1 ไร่ สร้างรายได้ไม่น้อยกว่า 50,000 บาท/ปี  การดูแลรักษาต้นกล้วย ในขั้นตอนการเตรียมดิน นายสุรศักดิ์ จะใช้ปุ๋ยอินทรีย์หรือปุ๋ยหมักปรับปรุงดิน คลุกเคล้าด้วยเชื้อราไตรโคเดอร์มา เพื่อป้องโรคตายพราย พร้อมกับจัดการระบบน้ำ แบบน้ำพุ่ง เพื่อให้กล้วยได้น้ำอย่างเพียงพอตลอดทั้งปี  ช่วยให้ต้นกล้วยสมบูรณ์และเจริญเติบโตเร็ว จากนั้นบำรุงต้นด้วยปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยหมักตลอดอายุของต้นกล้วย วิธีการปลูกขยายพันธุ์ นายสุรศักดิ์ จะปลูกขยายพันธุ์โดยใช้หน่อกล้วยจากต้นกล้วยที่เก็บผลผลิตแล้ว ซึ่งต้นกล้วย 1 ต้น จะออกหน่อประมาณ 3-5 หน่อ เมื่อเก็บผลผลิตแล้วจะต้องทำการตัดต้นกล้วยนั้นออกทิ้ง เพื่อไม่ให้แย่งอาหาร โดยตัดให้เหลือความสูงประมาณ 100 เซนติเมตร เพื่อให้ต้นแม่เป็นอาหารเลี้ยงหน่อเล็ก และเลือ

“เห็ด” เป็นเชื้อราชั้นสูงทางจุลวิทยา ซึ่งสามารถพบเห็นได้ทั่วไปตามพื้นที่ป่าและถูกใช้ในการประกอบอาหารมาตั้งแต่สมัยอดีต โดยมีลักษณะการนำไปประกอบอาหารที่แตกต่างกันไปในแต่ละพื้นที่ และหนึ่งในเมนูเห็ดที่เป็นที่นิยมอย่างยิ่งในปัจจุบันคือเมนู “แหนมเห็ด” ซึ่งเป็นการนำเห็ดชนิดต่างๆ มาทำการหมักเพื่อให้ได้รสเปรี้ยว โดยเป็นที่นิยมในกลุ่มผู้ไม่รับประทานเนื้อสัตว์และกลุ่มคนรักสุขภาพ วันนี้เทคโนโลยีชาวบ้านชวนมาทำดูวิธีการทำแหนมเห็ด กรรมวิธีการถนอมอาหารดั้งเดิมที่ไม่เพียงใช้กับการถนอมอาหารประเภทเนื้อสัตว์เท่านั้น แต่ยังสามารถยืดอายุและถนอมเห็ดให้อยู่ได้นานและยังช่วยเรื่องการขับถ่ายได้อีกด้วย ! การทำแหนมเห็ด สำหรับการทำแหนมเห็ดนั้น สามารถเลือกใช้เห็ดได้ตามชอบ แต่โดยส่วนมากเห็ดที่นิยมนำมาใช้ คือ “เห็ดนางฟ้า” เนื่องจากสามารถหาได้ง่าย โดยวัตถุดิบและขั้นตอนในการทำแหนมเห็ดนั้นสามารถทำได้อย่างง่ายดายและใช้อุปกรณ์เพียงไม่กี่อย่างเท่านั้น สิ่งที่จำเป็นต้องมีในการทำแหนมเห็ดคือ เห็ดชนิดใดก็ได้ตามชอบ เกลือ กระเทียม ข้าวกล้องหรือข้าวสวย พริกขี้หนูสวน (หากไม่รับประทานเผ็ดสามารถข้ามได้) ถุงขนาด 3×5 นิ้ว และหนัง

การทำเกษตรกรรมถือเป็นเรื่องที่ยากและง่ายอยู่ในคราวเดียวกัน เพราะถ้าหากปฏิบัติโดยที่ไม่ศึกษาค้นคว้าหาข้อมูล หรือไม่มีความอดทน การทำเกษตรกรรมก็จะกลายเป็นเรื่องที่ยากทันที แต่ในทางกลับกันถ้าก่อนที่จะลงมือทำมีการศึกษาและปฏิบัติอย่างเข้าใจในทุกกระบวนอย่างถูกต้อง การทำเกษตรกรรมก็จะกลายเป็นเรื่องง่าย และประสบความสำเร็จได้เร็ว ดังเช่นหนุ่มวิศวกร เมืองมะขามหวานท่านนี้ ที่ใช้เวลาในการค้นคว้าทดลองขั้นตอนกระบวนการปลูกพืชจนเข้าใจ และประสบผลสำเร็จสามารถปลูกพืชผัก-มะเขือเทศให้เจริญเติบโตเต็มที่ 100% คุณธนากร ทองศักดิ์ หรือ คุณหนึ่ง เจ้าของ Believe Farm เพชรบูรณ์ ตั้งอยู่ที่ตำบลยางงาม อำเภอหนองไผ่ จังหวัดเพชรบูรณ์ หนุ่มวิศวกร จับพลัดจับผลูมาเป็นเกษตรกรวันว่าง ปลูกพืชผักและมะเขือเทศหลากสีสร้างรายได้เสริม ด้วยการใช้เทคนิคการทำความเข้าใจธรรมชาติของพืช การวางแผนอย่างเป็นระบบ และการนำความรู้ด้านวิศวะเข้ามาใช้จัดการปลูกพืชภายในฟาร์ม ประหยัดเวลา รายได้เพิ่ม ผลผลิตได้คุณภาพ คุณหนึ่ง เล่าให้ฟังว่า ก่อนที่จะมาปลูกผักเป็นอาชีพเสริม ตนเองประกอบอาชีพเป็นวิศวกรมาก่อน แต่มีเหตุจำเป็นทำให้ต้องลาออกจากงานประจำเพื่อกลั

จากวันนั้นถึงวันนี้เกือบ 4 ปีแล้วที่ทางเทคโนโลยีชาวบ้านได้เคยสัมภาษณ์เกษตรกรรุ่นใหม่ท่านหนึ่ง ที่เขาได้ตั้งฉายาให้ตัวเองว่า “ไทบ้านฟาร์มเมอร์” โดยมีที่มาจากที่เขาเป็นคนต่างจังหวัด และมีวิถีชีวิตและหลักคิดในการทำเกษตรแบบบ้านๆ การสื่อสารกับผู้คนก็เป็นหลักคิดง่ายๆ เป็นกันเอง ชาวบ้านคนธรรมดาฟังแล้วรู้เรื่อง สามารถนำไปใช้ประโยชน์ได้จริงๆ มาถึงปัจจุบันบทบาทหน้าที่ของหนุ่มไทบ้านคนนี้มีมากขึ้น คือการได้รับเลือกเป็นประธานสภาเกษตรจังหวัดกาฬสินธุ์ และยังคงไม่ทิ้งงานเกษตรที่เป็นเหมือนลมหายใจของเขา จากจุดเริ่มต้นมีพื้นที่ปลูกผักสลัดลงดินเล็กๆ สู่การพัฒนาพื้นที่กว่า 6 ไร่ เพื่อขยับขยายพื้นที่ทำการเกษตร พร้อมกับการเป็นต้นแบบเกษตรกร สร้างโมเดลทำเกษตรบนพื้นที่น้อยแต่สร้างรายได้มาก ให้สำหรับผู้ที่สนใจเข้ามาศึกษาดูงานเพื่อนำไปประกอบอาชีพในอนาคต คุณวุฒิพงษ์ พลอยวิเลิศ หรือ คุณกระต่าย อยู่บ้านเลขที่ 751 หมู่ที่ 14 ตำบลบัวขาว อำเภอกุฉินารายณ์ จังหวัดกาฬสินธุ์ เกษตรกรนักพัฒนาโมเดลทำเกษตรพื้นที่น้อย แต่สร้างรายได้สูง มีพื้นที่ 1 งาน ก็สามารถสร้างรายได้หลักหมื่นได้ไม่ยาก จากเมื่อ 4 ปีก่อนที่เริ่มทำเกษตร คุณกระ