วันพืชมงคล
วันพืชมงคล เป็นวันสำคัญที่กำหนดขึ้นเพื่อระลึกถึงความสำคัญของเกษตรกรที่มีต่อเศรษฐกิจไทย มีการจัดพระราชพิธีพืชมงคลจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ ซึ่งเป็นพระราชพิธีโบราณ สืบเนื่องมาตั้งแต่สมัยกรุงศรีอยุธยาตอนปลาย วันพืชมงคล 2568 ตรงกับวันศุกร์ที่ 9 พฤษภาคม 2568 พระราชพิธีพืชมงคลเป็นประเพณีเก่าแก่ที่มีมาตั้งแต่สมัยสุโขทัยและกรุงศรีอยุธยา เพื่อขอพรให้การเพาะปลูกในปีนั้นเป็นไปอย่างราบรื่น อุดมสมบูรณ์ และปลอดภัยจากภัยพิบัติต่างๆ ในสมัยรัชกาลที่ 4 ได้โปรดเกล้าฯ ให้รวม “พิธีพืชมงคล” (พิธีทางศาสนาเพื่อทำขวัญเมล็ดพืช) และ “พิธีแรกนาขวัญ” (พิธีจำลองการไถหว่าน) เข้าด้วยกัน และใช้ชื่อว่า พระราชพิธีพืชมงคลจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ ซึ่งถือปฏิบัติมาจนถึงปัจจุบัน การเกษตรกรรมนับว่ามีความสำคัญต่อการดำรงชีวิตของมวลมนุษย์อย่างมาก เพราะธัญญาหารที่บรรดาเหล่าเกษตรกรปลูกได้ในแต่ละปี ถูกนำมาใช้เป็นอาหาร ดัดแปลงเป็นอุปโภคต่างๆ เช่น ที่อยู่อาศัย เครื่องนุ่งห่ม ยารักษาโรค ด้วยเหตุนี้ ทุกปีทางราชการจึงจัดให้มีพระราชพิธีพืชมงคลจรดพระนังคัลแรกนาขวัญขึ้น โดยกำหนดในเดือนพฤษภาคมของทุกปี พระราชพิธีพืชมงคลจรดพระนังคัลแรกนาขวัญเป็
กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ เตรียมจัดงานพระราชพิธีพืชมงคลจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ (วันไถหว่าน) ประจำปี 2568 เพื่อความเป็นสิริมงคลและส่งเสริมบำรุงขวัญเกษตรกร รวมถึงเพื่อให้เกิดความมั่นใจในการเพาะปลูกของเกษตรกร ในวันศุกร์ที่ 9 พฤษภาคม 2568 ระหว่างเวลา 08.29-09.09 น. ณ มณฑลพิธีท้องสนามหลวง ในปีนี้ กระทรวงเกษตรฯ โดยกรมการข้าว ทำหน้าที่ในการจัดเตรียมพันธุ์ข้าวพระราชทานและพันธุ์พืช สำหรับนำมาใช้ในงานพระราชพิธีฯ โดยขอพระราชทานพระบรมราชานุญาตนำพันธุ์ข้าวทรงปลูกในฤดูนาปี 2567 โครงการนาทดลองในโครงการส่วนพระองค์สวนจิตรลดา มาใช้ในงานพระราชพิธีฯ ประจำปี 2568 ประกอบด้วย พันธุ์ข้าวนาสวน 6 พันธุ์ น้ำหนักรวมทั้งสิ้น 2,590 กิโลกรัม ได้แก่ พันธุ์ขาวดอกมะลิ 105 พันธุ์กข 79 พันธุ์กข 85 พันธุ์กข 99 (หอมคลองหลวง 72) พันธุ์กข 6 และ พันธุ์กข 24 (สกลนคร 72) ส่วนเมล็ดพันธุ์ที่เหลือ กรมการข้าวขอพระราชทานพระบรมราชานุญาตนำไปเก็บไว้ทำพันธุ์ในฤดูกาล ปี 2568 เพื่อเป็นต้นตระกูลของพืชพันธุ์ดีเผยแพร่สู่เกษตรกรต่อไป สำหรับพระราชพิธีพืชมงคลฯ ประจำปี 2568 จะมีเกษตรกร สถาบันเกษตรกร และสหกรณ์ดีเด่นที่ได้รับการคัดเลือ
พระราชพิธีพืชมงคลจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ ปีพุทธศักราช 2565 พระยาแรกนาได้เสี่ยงทายหยิบผ้าได้ 4 คืบ น้ำจะมากสักหน่อย นาในที่ดอนจะได้ผลบริบูรณ์ดี นาในที่ลุ่มอาจจะเสียหายบ้าง ได้ผลไม่เต็มที่ และพระโคกินน้ำ หญ้า ถั่ว และเหล้า น้ำท่าจะบริบูรณ์พอสมควร ธัญญาหาร ผลาหาร ภักษาหาร มังสาหาร จะอุดมสมบูรณ์ดี การคมนาคมสะดวกขึ้น การค้าขายกับต่างประเทศดีขึ้น ทำให้เศรษฐกิจรุ่งเรือง วันศุกร์ที่ 13 พฤษภาคม พ.ศ. 2565 เวลาประมาณ 08.30 น. พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินี เสด็จพระราชดำเนินโดยรถยนต์พระที่นั่งจากพระที่นั่งอัมพรสถาน พระราชวังดุสิต มายังพลับพลาที่ประทับเพื่อเป็นองค์ประธานในงานพระราชพิธีพืชมงคลจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ ปีพุทธศักราช 2565 ในการนี้ สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าพัชรกิติยาภา นเรนทิราเทพยวดี กรมหลวงราชสาริณีสิริพัชร มหาวัชรราชธิดา โดยเสด็จด้วย ณ บริเวณมณฑลพิธีท้องสนามหลวง พระราชพิธีพืชมงคลจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ ประกอบด้วยพระราชพิธี 2 พิธีรวมกัน คือ พระราชพิธีพืชมงคล อันเป็นพิธีสงฆ์ ซึ่งเป็นการประกอบพระราชพิธีวันแรกที่พระอุโบสถวัดพระศรีรัตนศาสดาราม ในพระบรมมหาราชวัง ในว
นายณัฏฐกิตติ์ ของทิพย์ อธิบดีกรมการข้าว เปิดเผยว่า เนื่องในวันพระราชพิธีพืชมงคลจรดพระนังคลแรกนาขวัญปีนี้ กรมการข้าวขอพระราชทานพระบรมราชานุญาต จากพระบาทสมเด็จพระปรเมนทรรามาธิบดีศรีสินทรมหาวชิราลงกรณ พระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว นำเมล็ดพันธุ์ข้าวทรงปลูกพระราชทานทั้งหมด 6 พันธุ์ จำนวน 1,728 กิโลกรัม นำเข้าพระราชพิธีพืชมงคลจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ ที่จะจัดขึ้นในวันที่ 13 พฤษภาคม 2565 ประกอบด้วย 1) ขาวดอกมะลิ 105 เป็นข้าวเจ้าที่ทนแล้งได้ดีพอสมควร เมล็ดข้าวสารใส แกร่ง คุณภาพการสีดี คุณภาพการหุงต้มดี อ่อนนุ่ม มีกลิ่นหอม ทนต่อสภาพดินเปรี้ยวและดินเค็ม จำนวน 245 กิโลกรัม 2) ปทุมธานี 1 เป็นข้าวเจ้าผลผลิตสูง คุณภาพเมล็ดคล้ายพันธุ์ขาวดอกมะลิ 105 ต้านทานเพลี้ยกระโดดสีน้ำตาลและเพลี้ยกระโดดหลังขาว ต้านทานโรคไหม้และโรคขอบใบแห้ง จำนวน 399 กิโลกรัม 3) กข 43 เป็นข้าวเจ้าไม่ไวต่อช่วงแสง คุณภาพของเมล็ดทางการหุงต้มรับประทาน ดี ข้าวสุกนุ่ม มีกลิ่นหอมอ่อน ค่อนข้างต้านทานต่อโรคไหม้และเพลี้ยกระโดดสีน้ำตาล จำนวน 125 กิโลกรัม 4) กข 6 เป็นข้าวเหนียวให้ผลผลิตสูงและทนแล้งดีกว่าพันธุ์เหนียวสันป่าตอง คุณภาพการหุงต้มดี มีกลิ่
เมื่อวันที่ 11 พฤษภาคม พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรีและหัวหน้าคณะรักษาความสงบแห่งชาติ(คสช.) กล่าวผ่านรายการ ‘ศาสตร์พระราชา สู่การพัฒนาอย่างยั่งยืน’ ตอนหนึ่งว่า วันจันทร์ที่ 14 พฤษภาคมนี้ จะมีพระราชพิธีพืชมงคลจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ ณ บริเวณมณฑลพิธีท้องสนามหลวง ที่มีความสำคัญอย่างยิ่ง สำหรับเมืองไทยของเราที่เป็น ชาติเกษตรกรรม สะท้อนถึงความผูกพันอันใกล้ชิด ระหว่างสถาบันพระมหากษัตริย์กับปวงชนชาวไทย โดยกำหนดให้เป็นพระราชพิธี ประจำปี ที่สืบทอดมายาวนานตั้งแต่ครั้งสมัยกรุงสุโขทัย จวบจนปัจจุบันนี้ เพื่อความเป็นสิริมงคลและบำรุงขวัญเกษตรกรให้เกิดความมั่นใจในการเพาะปลูก โดยนับว่าเป็นสัญลักษณ์ของการเริ่มต้นฤดูทำนา อันเป็นอาชีพหลักของประชาชนคนไทย พล.อ.ประยุทธ์ กล่าวอีกว่า นอกจากนี้วันพืชมงคล ถือเป็นวันเกษตรกร ประจำปีอีกด้วย ทั้งนี้นับเป็นนิมิตรหมายที่ดี ที่ได้ทราบข่าวจากสมาคมผู้ส่งออกข้าวไทยว่า ครึ่งปีแรก ประเทศไทยครองแชมป์ส่งออกข้าวได้เป็นอันดับ 1 ของโลก โดยส่งออกข้าวได้กว่า 4.99 ล้านตัน และกรมการค้าต่างประเทศรายงานว่า ได้ปรับเป้าหมายการส่งออกข้าวไทยในปีนี้ “เพิ่มขึ้น จาก 9.5 ล้านตัน เป็น 10
นายกิจษารธ อ้นเงินทยากร ผู้อำนวยการสำนักงานเศรษฐกิจการเกษตรที่ 10 ราชบุรี (สศท.10) สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร (สศก.) เปิดเผยว่า จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ เป็นแหล่งพื้นที่เพาะปลูกมะพร้าวผลแก่อันดับ 1 ของประเทศโดยในปี 2568 (ข้อมูลพยากรณ์จาก สศก. ณ มีนาคม 2568) คาดการณ์ว่า มีเนื้อที่เพาะปลูก 360,580 ไร่ ลดลงจากปีที่ผ่านมาที่มีจำนวน 361,180 ไร่ (ลดลง 600 ไร่ หรือร้อยละ 0.17) เนื้อที่ให้ผล 345,459 ไร่ เพิ่มขึ้นจากปีที่ผ่านมาที่มีจำนวน 344,459 ไร่ (เพิ่มขึ้น 1,000 ไร่ หรือร้อยละ 0.29) ด้านปริมาณผลผลิต 252,530,529 ผล ลดลงจากปีที่ผ่านมาที่มีจำนวน 254,210,742 ผล (ลดลง 1,680,213 ผล หรือร้อยละ 0.66) และผลผลิตต่อไร่ 731 ผล/ไร่ ลดลงจากปีที่ผ่านมาที่มีจำนวน 738 ผล/ไร่ (ลดลง 7 ผล/ไร่ หรือร้อยละ 0.95) ซึ่งเนื้อที่เพาะปลูกลดลงเนื่องจากภัยแล้งและโรคแมลงศัตรูพืช ส่วนเนื้อที่ให้ผลเพิ่มขึ้น เนื่องจากเกษตรกรขยายเนื้อที่ปลูกมะพร้าวเมื่อ ปี 2562 แทนยางพาราและพื้นที่ปล่อยว่างเริ่มให้ผลผลิต ส่งผลให้ผลผลิตมะพร้าวมีปริมาณเพิ่มขึ้นจากปีที่ผ่านมา ส่วนผลผลิตเฉลี่ยลดลงเล็กน้อย เนื่องจากสภาวะภัยแล้งและแมลงศัตรูพืชระบาด ส่ง
“ข้าว” ไม่เพียงเป็นอาหารหลักของประชากรโลกนับพันล้านคน แต่สำหรับประเทศไทย ข้าวคือหัวใจของวัฒนธรรม วิถีชิวิต และยังเป็นหนึ่งในพืชเศรษฐกิจที่มีบทบาทสำคัญต่อโครงสร้างเศรษฐกิจมาอย่างยาวนาน ทั้งในแง่ของการสร้างงานและรายได้ให้กับเกษตรกรและผู้ประกอบการในภาคส่วนที่เกี่ยวข้องไปจนถึงการเป็นส่วนหนึ่งของห่วงโซ่อุปทานอาหารโลกที่สำคัญ ด้วยชื่อเสียงด้านรสชาติ คุณภาพ และความหลากหลายของสายพันธุ์ ทำให้ข้าวไทยกลายเป็นที่ยอมรับในตลาดต่างประเทศ และครองตำแหน่งหนึ่งในผู้ส่งออกข้าวรายใหญ่ของโลกอย่างต่อเนื่อง แสดงให้เห็นถึงศักยภาพและความสำคัญของประเทศไทยในฐานะผู้ผลิตอาหารหลักของโลก ที่ช่วยสร้างและขับเคลื่อนความมั่นคงด้านอาหาร ในบริบทของเศรษฐกิจโลกที่กำลังเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว การรักษาและต่อยอดความสามารถในการแข่งขันของข้าวไทยจึงเป็นภารกิจสำคัญ โดยเฉพาะในยุคที่ความต้องการอาหารคุณภาพสูงจากทั่วโลกเพิ่มขึ้น ขณะที่ต้นทุนการผลิตและการแข่งขันจากประเทศคู่แข่งก็ทวีความรุนแรงมากยิ่งขึ้นเช่นเดียวกัน โดยข้อมูลจากสมาคมผู้ส่งออกข้าวไทยระบุว่า ในช่วง 2 เดือนแรกของปี 2568 (มกราคม-กุมภาพันธ์) ปริมาณการส่งออกข้าวของไทยอยู่
“ หน่อไม้ ” เป็นหน่ออ่อนของต้นไผ่ หน่อไม้อุดมด้วยสารอาหารมีใยอาหาร วิตามิน และแร่ธาตุสูงทั้งโพแทสเซียม แมงกานีส ทองแดง มีปริมาณไขมันและแคลอรี่ต่ำจึงเป็นที่สนใจของคนรักสุขภาพ นิยมนำมาอาหารหลากหลายเมนู รวมทั้งใช้หน่อไม้แปรรูปเป็นอาหารเสริมและเครื่องสำอางค์จำหน่ายไปทั่วโลก เนื่องจาก หน่อไม้ยังมีสารต้านอนุมูลอิสระในปริมาณสูง และมีสารที่เป็นประโยชน์ต่อผิวหนัง หน่อไม้จึงถูกนำมาใช้ในผลิตภัณฑ์เครื่องสำอางหลายประเภท รวมถึงผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดใบหน้า มอยเจอร์ไรเซอร์ มาส์ก จำหน่ายไปทั่วโลก ตลาดหน่อไม้ทั่วโลกมีมูลค่าตลาดในปี2023 อยู่ที่ 0.44 พันล้านเหรียญสหรัฐ คาดว่าจะเพิ่มขึ้นเป็น 0.68 พันล้านเหรียญสหรัฐภายในปี 2030 “หน่อไม้” แปรรูปอาหารได้หลากหลาย หน่อไม้ เป็นสินค้าขายดีตลอดทั้งปี ทั้งหน่อไม้สด หน่อไม้แห้ง หน่อไม้ดอง สามารถแปรรูปเป็นอาหารได้หลากหลายเมนู สร้างงาน สร้างอาชีพให้แก่คนไทยจำนวนมาก ไม่ว่าจะเป็นหน่อไม้กิมซุงหรือไผ่ตงลืมแล้ง หน่อไม้บงหวาน ทั้งหน่อไม้นึ่ง หน่อไม้ไผ่รวกที่เก็บจากป่าธรรมชาติ และปลูกในสวนไผ่ของเกษตรกรในพื้นที่จังหวัดเลย นครนายก ปราจีนบุรี และกาญจนบุรี ฯลฯ ในอดีตการต้มหน่
นางสาวพรพิมล เล็กประเสริฐสุข รักษาการผู้อำนวยการสำนักงานเศรษฐกิจการเกษตรที่ 12 นครสวรรค์ (สศท.12) สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร (สศก.) เปิดเผยว่า ตามที่กระทรวงเกษตรและสหกรณ์มีนโยบายส่งเสริมให้เกษตรกรปรับเปลี่ยนมาปลูกพืชอายุสั้นใช้น้ำน้อยทดแทนการปลูกข้าว ซึ่ง “พริก” เป็นหนึ่งในสินค้าเกษตรของโครงการที่ภาครัฐส่งเสริม และเป็นพืชทางเลือกให้เกษตรกรมีรายได้เพิ่มจากการปลูกพืชเชิงเดี่ยว สศท.12 ได้ติดตามการดำเนินงานของเศรษฐกิจการเกษตรอาสา (ศกอ.) จังหวัดกำแพง นับเป็นต้นแบบของเกษตรกรที่ประสบความสำเร็จในการผลิตพริกซอส และเกษตรผสมผสาน คือ นายสรรเสริญ สวรรค์บรรพต ศกอ. จังหวัดกำแพงเพชร ประธานศูนย์การเรียนรู้การเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตสินค้าเกษตร (ศพก.) อำเภอขาณุวรลักษบุรี จังหวัดกำแพงเพชร และได้รับรางวัลเศรษฐกิจการเกษตรอาสา (ศกอ.) ดีเด่น ประจำปี 2567 โดยขับเคลื่อนการดำเนินงานตามนโยบายของกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ด้วยแนวทาง ตลาดนำ นวัตกรรมเสริม เพิ่มรายได้ จากการติดตามการดำเนินงาน พบว่า นายสรรเสริญ สวรรค์บรรพต ศกอ. จังหวัดกำแพงเพชร ยังเป็นผู้จัดการแปลงใหญ่ผัก ตำบลวังหามแห อำเภอขาณุวรลักษบุรี จังหวัดกำแพงเพชร เป็