สวนผสม

ประยุธ ปุณศรี จากสวนราชไมตรี สู่สอยดาวไฮแลนด์ จำคำปู่สอนไว้ “สวน (ทุกชนิด) จะดีงามได้ต้องเห็นรอยเท้าเจ้าของสวนเต็มไปหมด” จันทบุรี นอกจากจะเป็นจังหวัดที่อยู่ภาคตะวันออกมีชื่อด้านผลไม้แล้ว อดีตนักขุดทองเคยไปหาทรัพยากรในดินมีพลอยที่มีราคา สมกับที่เรียก “ทับทิมจันท์” ราคาแพงแล้ว จันทบุรียังเป็นแหล่งทรัพยากรทางทะเลที่มีนักประมงมาประกอบอาชีพหาปลา ที่นี่มีประวัติศาสตร์อันยาวนาน หากใครไปชมมาคงต้องพักอยู่หลายวัน จึงจะชมได้ทั่วถึง มีโอกาสไปเที่ยวชมสวนผลไม้ที่จันทบุรีมาหลายครั้ง สมัยราคาผลไม้ยังมีราคาถูก ทั้งทุเรียน มังคุด เงาะ ฯลฯ แล้วยังมีลำไย ที่ลูกใหญ่ ปลูกกันมากจนชิดเขตอาณาจักรกัมพูชากันเลย ผลไม้เหล่านี้กลับฟื้นขึ้นมาอีกครั้ง เมื่อตลาดชาวจีนแผ่นดินใหญ่ติดใจรสชาติผลไม้ไทย โดยเฉพาะทุเรียน ที่เคยขายราคาถูกในฤดูร้อน กลับเป็นของแพงขึ้นมาในบัดดล มาได้หลายปี เพราะว่าทุเรียนเป็นสินค้าส่งออกที่ชาวจีนต้องการกันมาก สวนทุเรียนต่างยิ้มกับราคาของมันที่ชาวสวนต่างเหมือนถูกล็อตเตอรี่ตามๆ กัน ถัดมาเป็นยางพาราที่ราคาห่อเหี่ยวทั้งประเทศ บางสวนโค่นทิ้งเอายางพาราออกปลูกทุเรียนทดแทน แถบบ้านตำบลคมบาง ยังมีสวนยางพาร

คุณเสน่ห์ และ คุณบุญยัง ร่มโพธิ์ (ภรรยา) อยู่บ้านเลขที่ 61/3 หมู่ที่ 11 ตำบลเขาดิน อำเภอเก้าเลี้ยว จังหวัดนครสวรรค์ เคยประสบปัญหาหนี้สินจำนวนมากจากการทำเกษตรเชิงเดี่ยว กระทั่งมาประสบความสำเร็จด้วยการทำไร่นาสวนผสมแบบเศรษฐกิจพอเพียง ควบคู่กับแนวทางเกษตรทฤษฎีใหม่มาใช้จนสามารถปลดหนี้ได้เป็นอิสระ มีชีวิตครอบครัวอย่างมีความสุข จนได้รับการยกย่องให้เป็นต้นแบบไร่นาสวนผสมที่มีความสมบูรณ์อย่างแท้จริง ทำเกษตรเชิงเดี่ยวขาดทุน หันมาทำไร่นาสวนผสม แต่เดิม คุณเสน่ห์ มีอาชีพทำนาในพื้นที่ 14 ไร่ แต่ราคาข้าวไม่ดี จึงปรับมาปลูกมะละกอฮอลแลนด์อย่างเดียว พร้อมกับมีอาชีพรับจ้างรถเกี่ยวข้าว และรถดำนาด้วย ระหว่างทำอาชีพรถดำนารับจ้างเกิดปัญหาลูกค้าติดค้างค่าจ้างเป็นเงินจำนวนมาก จึงต้องนำผลผลิตมะละกอกับต้นกล้าที่เพาะไว้ออกขายเพื่อบรรเทาปัญหาการเงิน แล้วตัดสินใจรื้อแปลงมะละกอออก เพื่อเปลี่ยนเป็นสวนเกษตรผสมผสานแบบเศรษฐกิจพอเพียงแทน คุณเสน่ห์ ไม่มีความรู้เรื่องทฤษฎีเศรษฐกิจพอเพียง หรือเกษตรทฤษฎีใหม่เลย แต่ได้แรงบันดาลใจจากผู้ที่ประสบความสำเร็จหลายท่าน รวมทั้งยังแสวงหาความรู้จากนักวิชาการ และผู้มีประสบการณ์จากเอกสาร แ

คุณสนอง กล่อมประเสริฐ  เป็นนักธุรกิจเจ้าของกิจการผลิตเต้าหู้นมสด และเครื่องดื่มหลายชนิด แบรนด์ “เลิศรส” ตั้งอยู่เลขที่ 22/4 หมู่ที่ 2 ตำบลท่าเสา อำเภอกระทุ่มแบน จังหวัดสมุทรสาคร  ความเป็นมืออาชีพที่ต้องฝ่าฟันปัญหาและอุปสรรคมาหลายอย่าง ปลูกฝังนิสัยคุณสนองให้เป็นคนรอบคอบ ต้องคิดทุกอย่างให้ละเอียด เขามองว่าขณะที่ผู้คนทั่วไปกำลังตื่นตัวเรื่องสุขภาพ อีกทั้งธุรกิจตัวเองก็ผลิตเครื่องดื่มอยู่แล้ว จึงคิดผลิตน้ำผลไม้ที่เน้นคุณภาพในราคาไม่แพง ออกวางขายเพื่อเจาะกลุ่มผู้รักสุขภาพ การตัดสินใจต่อยอดธุรกิจด้วยการผลิตน้ำผลไม้ของคุณสนองในครั้งนี้ มีความตั้งใจจะคัดสรรไม้ผลที่มีความหวานโดยธรรมชาติ เพื่อเลี่ยงการใช้น้ำตาล พร้อมกับสร้างความต่างของชนิดเพื่อต้องการไม่ให้ซ้ำกับตลาด จึงนำผลไม้ที่ผ่านการทดลองปลูกในพื้นที่บริเวณรอบโรงงาน อย่าง อินทผลัม ฝรั่งจากจีน ส้มพันธุ์ฝรั่งเศส และอื่นๆ จนประสบความสำเร็จ โดยลงมือปลูกเป็นจริงจัง แล้วกำลังทยอยนำมาแปรรูปเป็นน้ำผลไม้แท้ คุณสนอง เล่าว่า ขณะนี้ไม้ผลนำร่องตัวแรกที่มีเป้าหมายชัดเจนคือ อินทผลัม ที่ปลูกไว้ มีอายุได้ 1 ปี 8 เดือน มีต้นพันธุ์เนื้อเยื่อและเพาะเมล็ด โดยพัน

สวนสมรม หรือเกษตรผสมผสาน ตามแนวพระราชดำริของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ที่สอดคล้องกับการมีภูมิคุ้มกันที่ดี ในการประกอบอาชีพตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ซึ่งคนนครศรีธรรมราชได้นำมาใช้ในการประกอบอาชีพจนประสบผลสำเร็จในหลากหลายพื้นที่ ทั้งบนภูเขาสูง พื้นที่ราบ พื้นที่ลุ่ม และพรุ มีตัวแบบที่ดี มีตัวอย่างที่ดี สำนักงานเกษตรจังหวัดนครศรีธรรมราช ได้หยิบยกมาจัดทำโครงการ เสวนา “สวนสมรม” ทางเลือกทางรอด และการสร้างความมั่นคงด้านอาหารของคนนครศรีธรรมราช โดยผนึกกำลังกับเกษตรกรเจ้าของภูมิปัญญา องค์การบริหารส่วนจังหวัดนครศรีธรรมราช ผู้แทนมหาวิทยาลัยราชภัฏนครศรีธรรมราช กองทุน สสส. นักวิชาการอิสระ ในการระดมสมอง จัดเวทีถอดองค์ความรู้ โดยกำหนดจัด 3 เวที เพื่อหาองค์ความรู้ที่เหมาะสมกับแต่ละโซนพื้นที่ไปขยายผลต่อไป คุณชลินทร์ ประพฤติตรง เกษตรจังหวัดนครศรีธรรมราช ในฐานะที่ปรึกษาโครงการ กล่าวว่า ตามที่กลุ่มส่งเสริมและพัฒนาเกษตรกร สำนักงานเกษตรจังหวัดนครศรีธรรมราช ได้เสนอโครงการเพื่อจัดทำโครงการเสวนา “สวนสมรม” ทางเลือกทางรอด และการสร้างความมั่นคงด้านอาหารของคนนครศรีธรรมราช เพื่อระดมความคิดและประสบ

ด้วยคณะรัฐมนตรีได้มีมติตั้งแต่ปี พ.ศ.2509 ให้วันพระราชพิธีพืชมงคลเป็น “วันเกษตรกร” เพื่อให้ผู้มีอาชีพทางการเกษตรพึงระลึกถึงความสำคัญของการทำเกษตร และร่วมมือกันประกอบพระราชพิธีพืชมงคลจรดพระนังคัลแรกนาขวัญเพื่อเป็นสิริมงคลแก่อาชีพของตน ทั้งยังก่อให้เกิดประโยชน์แก่เศรษฐกิจของประเทศชาติ จึงมีการจัดงานวันเกษตรกรควบคู่ไปกับงานพระราชพิธีพืชมงคลจรดพระนังคัลแรกนาขวัญตลอดมา โดยในปี 2560 เกษตรกร สถาบันเกษตรกร และสหกรณ์ดีเด่นประเภทต่าง ๆ ที่ผ่านการคัดเลือกได้เข้ารับพระราชทานโล่รางวัลและประกาศเกียรติคุณพร้อมทั้งเผยแพร่ผลงานให้สาธารณชนทั่วไปได้รู้จักและยึดถือเป็นแบบอย่างในแนวทางการปฏิบัติต่อไป  นายพันศักดิ์  จิตรรัตน์ ประธานสภาเกษตรกรจังหวัดกระบี่ 1 ใน 16 เกษตรกรที่ได้ผ่านการคัดเลือกได้รับรางวัลเกษตรกรดีเด่นแห่งชาติ ประจำปี พ.ศ.2560 ในสาขาอาชีพทำสวน เตรียมเข้ารับพระราชทานโล่รางวัลในงานพระราชพิธีพืชมงคลจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ ประจำปี 2560 วันศุกร์ที่ 12 พฤษภาคม 2560 ณ พลับพลาที่ประทับมณฑลพิธีท้องสนามหลวง ได้กล่าวว่า รู้สึกดีใจมาก เป็นเกียรติประวัติในชีวิตและครอบครัว ตนเป็นเกษตรกรคนหนึ่งที่ทำด้วยใจจริงๆ

อำเภอบางระกำ จังหวัดพิษณุโลก ถือเป็นทำเลที่ได้เปรียบทางด้านเกษตรกรรม เพราะเป็นพื้นที่ตั้งอยู่บริเวณลุ่มแม่น้ำน่านและยม ซึ่งเป็นแหล่งการเกษตรที่สำคัญของจังหวัด ในวาระที่เดินทางไปอำเภอบางระกำนี้เอง เราได้มีโอกาสได้รู้จัก คุณสมปอง พงษ์ศักดิ์ศรี ซึ่งอดีตเคยรับราชการอยู่ที่สำนักงานการตรวจเงินแผ่นดิน หรือ สตง.กระทั่งภายหลังเกษียณ ท่านได้กลับมาบ้านเกิดเลขที่ 99 หมู่ 15 ตำบลบางระกำ อำเภอบางระกำ จังหวัดพิษณุโลก อีกครั้งเพื่อทำในสิ่งที่ตัวเองรักและชอบมากที่สุดในชีวิต นั่นคือการปลูกต้นไม้ จนนำมาสู่การสร้างสวนผลไม้และไม้ดอกไม้ประดับที่ให้ชื่อว่า “สวนสมปอง” ในพื้นที่ขนาด 23 ไร่ ภายในสวนสมปองที่มองดูสะอาดสะอ้าน ถูกออกแบบจัดวางพันธุ์ไม้ต่างๆ ทั้งไม้ผล ไม้ดอก ไม้ประดับ อย่างเป็นระเบียบ พร้อมแต่งเติมความสมบูรณ์ทางธรรมชาติด้วยการขุดบ่อน้ำขนาดใหญ่ 2 ไร่ลึก 4 เมตร สำหรับเลี้ยงปลาหลายชนิด อีกทั้งบริเวณโดยรอบพื้นที่ทั้งหมดถูกปลูกด้วยต้นมะพร้าวเป็นแถวแนวราวกำแพงทางธรรมชาติ คุณสมปองในวัย 70 กว่าปี กับบุคลิกและอัธยาศัยที่เรียบง่ายกล่าวแบบเป็นกันเองว่า เป็นคนที่ชอบต้นไม้มาตั้งแต่เด็ก ทั้งนี้อาจเพราะถูกปลูกฝังจา

วันนี้เดินทางช่วงวันหยุดยาว ไปที่วังน้ำเขียว โคราช การต้อนรับอย่างดียิ่งกับบรรยากาศที่หนาวเย็น ครับ “ลุงเสริฐ” หรือนายประเสริฐศรี ไชยขันธ์ อายุ 59 ปี  อยู่บ้านเลขที่ 324 ม.11 บ้านน้ำซับ ต.วังน้ำเขียว อ.วังน้ำเขียว จ.นครราชสีมา 30370 โทร.093-5286383  หาง่ายๆครับ เข้าที่ว่าการอำเภอวังน้ำเขียว เลี้ยวผ่านหน้าสำนักงานสาธารณสุขอำเภอวังน้ำเขียว ตรงไปตามถนนลาดยาง ประมาณ 1 กิโลเมตร จากถนนสายหลัก 304 ประมาณ 3 กิโลเมตร ลุงเสริฐ เล่าให้ให้ฟังว่า พื้นที่ 10 ไร่ แบ่งปลูกองุ่น 6 ไร่ บ่อน้ำ 2 บ่อ ผักพื้นบ้าน ไม้ผลอื่น  2 ไร่  เช่น ชะอม พืชผักปลอดสารพิษ เริ่มปลูกองุ่นปี 2556 เป็นพื้นที่แปลงเก่า ปัจจุบันรื้อทิ้งหมดแล้ว เหลือแปลงใหม่ แบบปลอดสารพิษกางมุ้ง กว้าง 5 เมตร ความยาวตามพื้นที่ จำนวน 22 โครง 5×28 เมตร  เป็นศูนย์กลางการเรียนรู้ด้านการปลูกองุ่น ให้น้ำระบบน้ำสปริงเกอร์ เมื่ออายุ 100 วันจากออกช่อ สามารถเก็บผลผลิตได้ ที่นี่ใช้พันธุ์แบลคโอปอร์ ไร้เมล็ด อร่อยที่สุด ระยะปลูกระหว่างต้นระหว่างแถว 1.5X6 เมตร จำนวน 100 ต้น เสาคอนกรีตอัดแรง ขนาด 2×2 นิ้ว ความยาว 2.50 เมตร จำนวน 80 ต้น ฝังหลักลึก 60-7

ลางสาด และ ลองกอง ถือเป็นผลไม้ขึ้นชื่ออันดับต้นของจังหวัดอุตรดิตถ์ หากจะเป็นรองก็คงยอมให้ได้เฉพาะ ทุเรียนหลงลับแล และ หลินลับแล ที่โด่งดังไปทั่วโลก แต่จำนวนลางสาดในปัจจุบัน กำลังจะลดน้อยลง โดยสถานการณ์ลางสาดในพื้นที่อำเภอลับแล เหลือพื้นที่ปลูกอยู่เพียง ร้อยละ 10 ของพื้นที่ปลูกผลไม้ทั้งหมดในอำเภอลับแล สวนที่เคยปลูกลางสาดเดิมกลับกลายเป็นลองกองไปเกือบทั้งหมด จากการโค่นต้นลางสาดเดิม นำยอดพันธุ์ลองกองมาเสียบเปลี่ยนต้นใหม่ เนื่องจากราคาซื้อขายในตลาดของลองกองสูงกว่าลางสาดมาก ขณะเดียวกัน เมื่อถึงฤดูการให้ผลผลิตลองกองแต่ละปี ราคาซื้อขายอาจไม่เท่ากัน เมื่อราคาผันผวนขึ้นลงเช่นนี้ ทำให้องค์การบริหารส่วนตำบลนานกกก อำเภอลับแล ซึ่งเป็นพื้นที่ปลูกลองกองมากที่สุดของอำเภอ ก่อตั้งตลาดกลางสำหรับซื้อขายลองกองให้กับเกษตรกร โดยใช้พื้นที่บริเวณอาคารอเนกประสงค์ หน้าองค์การบริหารส่วนตำบล จัดทำเป็นตลาดกลางซื้อขายลางสาดและลองกอง ผลไม้ขึ้นชื่อของชาวตำบลนานกกก ตำบลฝายหลวง และตำบลแม่พูล คุณอาน แปลงดี นายกองค์การบริหารส่วนตำบลนานกกก (อบต. นานกกก) กล่าวว่า ตลาดกลางซื้อขายลางสาดและ                  ลองกองแห่งนี้ จะเปิด