สวนผึ้ง
ตั้งแต่ผมจำความได้ บ้านแม่ที่อำเภอจอมบึง จังหวัดราชบุรี มีพริกแห้งประจำครัวสามแบบ คือพริกบางช้าง พริกชี้ฟ้าแดงเม็ดใหญ่จากสมุทรสงครามที่มีชื่อเสียง พริกขี้หนูแห้งเม็ดใหญ่ แล้วที่เป็นของดี มักใช้ทำพริกป่น พริกแกงเผ็ด แกงป่า ที่ต้องการกลิ่นหอม รสเผ็ดจัด ก็คือพริกกะเหรี่ยงแห้ง จากกิ่งอำเภอสวนผึ้งในขณะนั้น ที่บ้านผมตำพริกแกงเผ็ด แกงป่า และแกงไตปลากินเองทั้งหมด สดมภ์หลักที่ใช้ก็คือพริกกะเหรี่ยงแห้งนี่แหละครับ ซึ่งแน่นอนว่า ทำให้แกงไตปลาบ้านเรามีกลิ่นรสต่างออกไปจากต้นตำรับที่ย่าเอาสูตรขึ้นมาจากเมืองสุราษฎร์ธานี วัตถุดิบท้องถิ่นนั้นเองที่เป็นตัวแปรรสชาติในแต่ละพื้นที่ บางที นี่อาจเป็นเส้นบางๆ เส้นสุดท้ายของการความพยายามนิยามความเป็นเอกลักษณ์ของอาหารก็ได้ พริกกะเหรี่ยงแห้งสมัยครึ่งศตวรรษก่อนเป็นพริกขี้หนูเม็ดเรียว มีอย่างน้อยสองแบบ คือเม็ดเล็กสั้น และเม็ดยาว ผมจำได้ว่า อย่างเม็ดเล็กจะหอม เผ็ดน้อยกว่า ส่วนเม็ดยาวนั้นเผ็ดร้อนรุนแรงดุเดือดมาก ลักษณะเม็ดสดจะเห็นชัดเจนครับ ในขณะที่พริกขี้หนูสวนที่ขายตามตลาดจะเม็ดเล็ก ทรงป้อมๆ พริกกะเหรี่ยงสด เม็ดยาวกว่า ความคดงอและตะปุ่มตะป่ำของทรงเม็ดมีมากกว่าอย่าง
อำเภอสวนผึ้ง จังหวัดราชบุรี ยามนี้ใครๆก็อยากไปเที่ยว คนที่ไปต่างชื่นชอบอากาศ ทิวทัศน์สวยงาม อาหารอร่อย ลูกแกะน่ารัก มีน้อย ที่อยากทราบว่า ชื่อสวนผึ้งเป็นมาอย่างไร เมื่อก่อน อำเภอสวนผึ้ง อุดมสมบูรณ์ไปด้วยป่าไม้ พืชพรรณและสัตว์ป่า คนท้องถิ่นส่วนหนึ่ง เป็นคนไทยเชื้อสายกะหรี่ยง มีวิถีชีวิตเกี่ยวข้องกับป่ามายาวนาน ผลิตภัณฑ์จากป่า ที่พบมากในบริเวณนี้ในสมัยก่อนคือน้ำผึ้ง นั่นหมายถึงว่าต้องมีประชากรผึ้ง และถิ่นที่อยู่อาศัยของผึ้งที่เหมาะสม คนสมัยก่อนเล่าว่า ท้องถิ่นนี้ มีต้นผึ้งอยู่จำนวนมาก บนต้นผึ้งบางต้นพบว่า มีผึ้งทำรังอยู่มากถึง 300 รัง ด้วยเหตุนี้ สมัยก่อน จึงมีการส่งน้ำผึ้ง มาเป็นของบรรณาการในเมืองใหญ่ ต้นผึ้ง เป็นชื่อที่ใช้เรียกไม้ยืนต้นที่มีผึ้งชอบมาทำรัง จริงๆแล้วไม้ชนิดนี้คือต้นยวน ต้นยวนผึ้งหรือต้นชวนผึ้ง ภาษากะเหรี่ยงเรียกว่าไหมซ่าเลียง เพราะบริเวณนั้นเมื่อก่อนมีต้นยวน ต้นยวนผึ้งหรือชวนผึ้งอยู่มาก เขาจึงตั้งชื่อชุมชนว่ายวนผึ้งหรือชวนผึ้ง ต่อมาได้เพี้ยนเป็นสวนผึ้ง ต้นยวน มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า koompassia excelsa Taub. อยู่ในวงศ์ Caesalpiniaceae เป็นไม้ยืนต้นขนาดใหญ่ ลำต้นชลูด เปลาตร