หน่อข่าอ่อน
ผักป่า ผักบ้าน อย่าง ชะอม ดอกกระเจียว ผักเสี้ยว ผักแขยง ผักแพว ใบขี้เหล็ก ใบเหลียง ฯลฯ ผักที่เหมือนจะหากินง่าย แต่ไม่ง่ายในเมืองกรุง จุดนี้ คุณสากล วงศา หรือ เจ้เอ๋ เจ้าของร้านผักป่าผักพื้นบ้านที่ตลาดสี่มุมเมือง และยังเป็นผู้ก่อตั้งกลุ่มเกษตรกรชุมชน จังหวัดนครนายก เกิดปิ๊งไอเดีย ขายผักพื้นบ้านผักป่าให้คนไกลบ้านได้กินให้หายคิดถึง ก่อนเข้าวงการขายผัก เจ้เอ๋ ทำอะไรมาก่อน เจ้เอ๋ เล่าให้ฟังว่า อาชีพดั้งเดิมคือเปิดร้านสแตนเลส ที่นครนายก รับทำประตูรั้ว รับงานช่างต่างๆ แล้วก็ปลูกผักหวานบ้านควบคู่ไปด้วย โดยส่งให้พี่สาวที่มีร้านอยู่ตลาดสี่มุมเมืองขาย ตอนนั้น ผักหวานบ้านที่ส่งไปขายเป็นที่ต้องการของตลาดมากๆ เรียกว่าติดตลาดเลย มีเท่าไหร่ก็ไม่เคยพอ จึงเกิดแนวคิดรวมกลุ่มเกษตรกชุมชนขึ้นมา ซึ่งผักที่ขายมาจากลูกไร่ในกลุ่มเกษตรกรชุมชน จังหวัดนครนายก โดยกลุ่มเกษตรกรชุมชนนี้เจ้เอ๋เป็นผู้รวบรวมและจัดตั้งขึ้นมาด้วยตัวเอง มีการช่วยเหลือกันในกลุ่มตั้งแต่สอนปลูก สอนหาต้นกล้า ไปจนถึงรับซื้อผลผลิต มีการนัดประชุมในกลุ่มวางแผนการปลูกในแต่ละไตรมาส โดยเจ้เอ๋จะเป็นคนอธิบายสรุปข้อมูลให้กับสมาชิกในกลุ่ม ให้มีทั้งความรู้
สำนักงานเกษตรจังหวัดนครราชสีมา โดยสำนักงานเกษตรอำเภอเทพารักษ์ได้ยกย่องนายสุรศักดิ์ กระฉอดนอก เป็นเกษตรกรต้นแบบศูนย์เรียนรู้เกษตรผสมผสาน หมู่ที่ 11 บ้านวังกระทะเหนือ ตำบลสำนักตะคร้อ อำเภอเทพารักษ์ จังหวัดนครราชสีมา ซึ่งการทำเกษตรผสมผสาน สร้างอาชีพและรายได้ที่ยั่งยืนโดยประเด็นที่หลายคนสนใจเข้ามาเรียนรู้ คือ การปลูกกล้วยหอมทอง 1 ไร่ สร้างรายได้ไม่น้อยกว่า 50,000 บาท/ปี การดูแลรักษาต้นกล้วย ในขั้นตอนการเตรียมดิน นายสุรศักดิ์ จะใช้ปุ๋ยอินทรีย์หรือปุ๋ยหมักปรับปรุงดิน คลุกเคล้าด้วยเชื้อราไตรโคเดอร์มา เพื่อป้องโรคตายพราย พร้อมกับจัดการระบบน้ำ แบบน้ำพุ่ง เพื่อให้กล้วยได้น้ำอย่างเพียงพอตลอดทั้งปี ช่วยให้ต้นกล้วยสมบูรณ์และเจริญเติบโตเร็ว จากนั้นบำรุงต้นด้วยปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยหมักตลอดอายุของต้นกล้วย วิธีการปลูกขยายพันธุ์ นายสุรศักดิ์ จะปลูกขยายพันธุ์โดยใช้หน่อกล้วยจากต้นกล้วยที่เก็บผลผลิตแล้ว ซึ่งต้นกล้วย 1 ต้น จะออกหน่อประมาณ 3-5 หน่อ เมื่อเก็บผลผลิตแล้วจะต้องทำการตัดต้นกล้วยนั้นออกทิ้ง เพื่อไม่ให้แย่งอาหาร โดยตัดให้เหลือความสูงประมาณ 100 เซนติเมตร เพื่อให้ต้นแม่เป็นอาหารเลี้ยงหน่อเล็ก และเลือ
“เห็ด” เป็นเชื้อราชั้นสูงทางจุลวิทยา ซึ่งสามารถพบเห็นได้ทั่วไปตามพื้นที่ป่าและถูกใช้ในการประกอบอาหารมาตั้งแต่สมัยอดีต โดยมีลักษณะการนำไปประกอบอาหารที่แตกต่างกันไปในแต่ละพื้นที่ และหนึ่งในเมนูเห็ดที่เป็นที่นิยมอย่างยิ่งในปัจจุบันคือเมนู “แหนมเห็ด” ซึ่งเป็นการนำเห็ดชนิดต่างๆ มาทำการหมักเพื่อให้ได้รสเปรี้ยว โดยเป็นที่นิยมในกลุ่มผู้ไม่รับประทานเนื้อสัตว์และกลุ่มคนรักสุขภาพ วันนี้เทคโนโลยีชาวบ้านชวนมาทำดูวิธีการทำแหนมเห็ด กรรมวิธีการถนอมอาหารดั้งเดิมที่ไม่เพียงใช้กับการถนอมอาหารประเภทเนื้อสัตว์เท่านั้น แต่ยังสามารถยืดอายุและถนอมเห็ดให้อยู่ได้นานและยังช่วยเรื่องการขับถ่ายได้อีกด้วย ! การทำแหนมเห็ด สำหรับการทำแหนมเห็ดนั้น สามารถเลือกใช้เห็ดได้ตามชอบ แต่โดยส่วนมากเห็ดที่นิยมนำมาใช้ คือ “เห็ดนางฟ้า” เนื่องจากสามารถหาได้ง่าย โดยวัตถุดิบและขั้นตอนในการทำแหนมเห็ดนั้นสามารถทำได้อย่างง่ายดายและใช้อุปกรณ์เพียงไม่กี่อย่างเท่านั้น สิ่งที่จำเป็นต้องมีในการทำแหนมเห็ดคือ เห็ดชนิดใดก็ได้ตามชอบ เกลือ กระเทียม ข้าวกล้องหรือข้าวสวย พริกขี้หนูสวน (หากไม่รับประทานเผ็ดสามารถข้ามได้) ถุงขนาด 3×5 นิ้ว และหนัง
การทำเกษตรกรรมถือเป็นเรื่องที่ยากและง่ายอยู่ในคราวเดียวกัน เพราะถ้าหากปฏิบัติโดยที่ไม่ศึกษาค้นคว้าหาข้อมูล หรือไม่มีความอดทน การทำเกษตรกรรมก็จะกลายเป็นเรื่องที่ยากทันที แต่ในทางกลับกันถ้าก่อนที่จะลงมือทำมีการศึกษาและปฏิบัติอย่างเข้าใจในทุกกระบวนอย่างถูกต้อง การทำเกษตรกรรมก็จะกลายเป็นเรื่องง่าย และประสบความสำเร็จได้เร็ว ดังเช่นหนุ่มวิศวกร เมืองมะขามหวานท่านนี้ ที่ใช้เวลาในการค้นคว้าทดลองขั้นตอนกระบวนการปลูกพืชจนเข้าใจ และประสบผลสำเร็จสามารถปลูกพืชผัก-มะเขือเทศให้เจริญเติบโตเต็มที่ 100% คุณธนากร ทองศักดิ์ หรือ คุณหนึ่ง เจ้าของ Believe Farm เพชรบูรณ์ ตั้งอยู่ที่ตำบลยางงาม อำเภอหนองไผ่ จังหวัดเพชรบูรณ์ หนุ่มวิศวกร จับพลัดจับผลูมาเป็นเกษตรกรวันว่าง ปลูกพืชผักและมะเขือเทศหลากสีสร้างรายได้เสริม ด้วยการใช้เทคนิคการทำความเข้าใจธรรมชาติของพืช การวางแผนอย่างเป็นระบบ และการนำความรู้ด้านวิศวะเข้ามาใช้จัดการปลูกพืชภายในฟาร์ม ประหยัดเวลา รายได้เพิ่ม ผลผลิตได้คุณภาพ คุณหนึ่ง เล่าให้ฟังว่า ก่อนที่จะมาปลูกผักเป็นอาชีพเสริม ตนเองประกอบอาชีพเป็นวิศวกรมาก่อน แต่มีเหตุจำเป็นทำให้ต้องลาออกจากงานประจำเพื่อกลั
จากวันนั้นถึงวันนี้เกือบ 4 ปีแล้วที่ทางเทคโนโลยีชาวบ้านได้เคยสัมภาษณ์เกษตรกรรุ่นใหม่ท่านหนึ่ง ที่เขาได้ตั้งฉายาให้ตัวเองว่า “ไทบ้านฟาร์มเมอร์” โดยมีที่มาจากที่เขาเป็นคนต่างจังหวัด และมีวิถีชีวิตและหลักคิดในการทำเกษตรแบบบ้านๆ การสื่อสารกับผู้คนก็เป็นหลักคิดง่ายๆ เป็นกันเอง ชาวบ้านคนธรรมดาฟังแล้วรู้เรื่อง สามารถนำไปใช้ประโยชน์ได้จริงๆ มาถึงปัจจุบันบทบาทหน้าที่ของหนุ่มไทบ้านคนนี้มีมากขึ้น คือการได้รับเลือกเป็นประธานสภาเกษตรจังหวัดกาฬสินธุ์ และยังคงไม่ทิ้งงานเกษตรที่เป็นเหมือนลมหายใจของเขา จากจุดเริ่มต้นมีพื้นที่ปลูกผักสลัดลงดินเล็กๆ สู่การพัฒนาพื้นที่กว่า 6 ไร่ เพื่อขยับขยายพื้นที่ทำการเกษตร พร้อมกับการเป็นต้นแบบเกษตรกร สร้างโมเดลทำเกษตรบนพื้นที่น้อยแต่สร้างรายได้มาก ให้สำหรับผู้ที่สนใจเข้ามาศึกษาดูงานเพื่อนำไปประกอบอาชีพในอนาคต คุณวุฒิพงษ์ พลอยวิเลิศ หรือ คุณกระต่าย อยู่บ้านเลขที่ 751 หมู่ที่ 14 ตำบลบัวขาว อำเภอกุฉินารายณ์ จังหวัดกาฬสินธุ์ เกษตรกรนักพัฒนาโมเดลทำเกษตรพื้นที่น้อย แต่สร้างรายได้สูง มีพื้นที่ 1 งาน ก็สามารถสร้างรายได้หลักหมื่นได้ไม่ยาก จากเมื่อ 4 ปีก่อนที่เริ่มทำเกษตร คุณกระ