เลี้ยงโค
โคเนื้อและกระบือ เป็นอีกหนึ่งสัตว์เศรษฐกิจที่อยู่คู่กับเกษตรกรไทยมาหลายทศวรรษ นอกจากจะเป็นสัตว์เลี้ยงที่เป็นเพื่อนคลายเหงาแล้ว ยังทำรายได้ให้กับเกษตรกรผู้เลี้ยงได้อีกด้วย เพราะลูกพันธุ์ที่ได้สามารถทำเป็นการค้า หากมองว่าเป็นพ่อแม่พันธุ์ดี ช่วยให้เกษตรกรผลิตน้ำเชื้อให้กับลูกค้าท่านอื่นๆ ต่อไป ซึ่งการผสมพันธุ์โคเนื้อและกระบือนอกจากการผสมเทียมแล้ว การผสมจริงยังได้รับความนิยมในบางพื้นที่เช่นกัน คุณชาญชาย เชาว์ชาญ เป็นอีกหนึ่งเกษตรกรที่สนใจในเรื่องของการเลี้ยงสัตว์เศรษฐกิจ อย่างเช่น โคและกระบือ โดยเขาได้ปรับเปลี่ยนสายงานจากด้านวิศวกรรมมาทำการเกษตร เพื่อเป็นอาชีพทำกินบนที่ดินของครอบครัว จนสามารถเลี้ยงตัวเองได้มาจนถึงปัจจุบัน พร้อมกับดูแลคนในครอบครัวไปพร้อมๆ กัน เวลานี้อาชีพทางการเกษตรจึงเป็นสิ่งที่เขารัก และจะทำส่งต่อไปยังรุ่นสู่รุ่น กลับบ้านเกิด มาทำเกษตร พร้อมปรับตัวจนประสบผลสำเร็จ คุณชาญชาย เล่าว่า หลังจากจบปริญญาตรี สาขาวิศวกรรมไฟฟ้า คณะวิศวกรรมศาสตร์ จากสถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง ได้ทำงานอยู่บริษัทที่ตรงกับสายงานที่เรียนมาประมาณ 2 ปี ช่วงที่ทำงานในสายนี้รู้สึกว่ายังไม
การเลี้ยงโค แก้หนี้แก้จน เป็นหนึ่งในโครงการที่สำนักงานกองทุนหมู่บ้านและชุมชนเมืองแห่งชาติ หรือ สทบ. พร้อมส่งเสริม สนับสนุน การสร้างงาน สร้างอาชีพ สร้างรายได้ให้ครัวเรือนสมาชิกกองทุนฯ ลดภาระค่าครองชีพให้กับครัวเรือนสมาชิก และให้สมาชิกเข้าถึงโอกาสในการพัฒนาทักษะด้านอาชีพการเลี้ยงโคคุณภาพสูง โดย สทบ. จะขับเคลื่อนการดำเนินงานผ่านโครงการส่งเสริมองค์ความรู้และพัฒนาศักยภาพเกษตรกรไทย ภายใต้กรอบวงเงินสินเชื่อ 5,000 ล้านบาท จากธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตร หรือ ธ.ก.ส. ซึ่งรายละเอียดเกี่ยวกับโครงการจะเป็นอย่างไร และสมาชิกกองทุนฯ จะสามารถเข้าร่วมโครงการนี้ได้อย่างไร ไปติดตามกันได้เลย #กองทุนหมู่บ้านฯ #เลี้ยงโค #แก้หนี้แก้จน #สำนักงานกองทุนหมู่บ้านและชุมชนเมืองแห่งชาติหรือสทบ.
ปัจจุบันอุตสาหกรรมการเลี้ยงโคเนื้อโคขุน ถือเป็นอุตสาหกรรมการเกษตรขนาดใหญ่ ในอนาคตการเลี้ยงโคเนื้อจะเป็นตัวขับเคลื่อนเศรษฐกิจไทยเติบโต เพราะตลาดผู้บริโภคทั้งในและต่างประเทศมีจำนวนเพิ่มมากขึ้น จึงทำให้มีการส่งเสริมการเลี้ยงโคเนื้อให้กับเกษตรกรไทย เพื่อเป็นทางเลือกในการยกระดับคุณภาพชีวิตของเกษตรกรได้อย่างยั่งยืน ซึ่งจากสถิติการเลี้ยงโคเนื้อในประเทศล่าสุด มีทั้งสิ้น 1.4 ล้านครัวเรือน การยกระดับคุณภาพชีวิตให้กับคนไทยถือเป็นอีกหนึ่งนโยบายสำคัญที่รัฐบาลให้ความสำคัญ จึงได้จัดการเสวนาสร้างความรู้ความเข้าใจ ในเรื่องการเลี้ยงโค จัดขึ้น ณ ห้องประชุม อาคารหนังสือพิมพ์ข่าวสด โดยมี นายสมศักดิ์ เทพสุทิน รองนายกรัฐมนตรี ให้เกียรติกล่าวเปิดงาน เสวนาในหัวข้อเรื่อง “เลี้ยงโค แก้หนี้ แก้จน ยกระดับคุณภาพชีวิต เกษตรกรไทย” ล่าสุดในการประชุม ครม. ที่ผ่านมา คณะกรรมการกองทุนหมู่บ้านและชุมชนเมือง หรือ กทบ. ได้ทำการส่งเรื่องเข้าไปในที่ประชุม ให้มีการพิจารณาโครงการ “โคแสนล้าน” เพื่อให้โครงการนี้มีการประชาสัมพันธ์ได้อย่างทั่วถึง จึงได้จัดเวทีเสวนาในครั้งนี้ขึ้น นายสมศักดิ์ เปิดเผยว่า 20 ปี กับการผลักดันโครงการ “โ
ในเวลานี้ปฏิเสธไม่ได้ว่าอาชีพทางการเกษตรกำลังได้รับความนิยมเป็นอย่างมาก ในกลุ่มคนรุ่นใหม่ที่เห็นตามสื่อโซเชียลมีเดียต่างๆ โดยบางรายถึงกับทิ้งเงินเดือนสูงๆ เพื่อกลับมาอยู่บ้านเกิด ได้อยู่ใกล้ชิดกับคนที่รัก ได้อยู่กับครอบครัว จึงทำให้การทำสัมมาอาชีพในแต่ละวัน อบอวลไปด้วยความสุขโดยที่ทุกคนมีส่วนร่วมในการทำงานและสร้างรายได้ไปพร้อมกัน คุณวัชรีญา มณีรัตน์ อยู่บ้านเลขที่ 66 หมู่ที่ 6 ตำบลเสนางคนิคม อำเภอเสนางคนิคม จังหวัดอำนาจเจริญ เป็นเกษตรกรที่มีอายุเพียง 25 ปี โดยเธอได้หันหลังให้กับเมืองใหญ่ เพื่อมาทำการเลี้ยงปศุสัตว์ที่ควบคู่ไปกับการทำเกษตรผสมผสาน ทำให้เวลานี้เธอบอกว่ามีความสุขมาก ที่ได้เลือกเดินเส้นทางนี้ เพราะได้มีเวลาว่างดูแลครอบครัวและสามารถทำงานที่สร้างรายได้ไปพร้อมกันได้อีกด้วย อาชีพทางการเกษตร ก็สร้างเงินพร้อมความสุขได้ คุณวัชรีญา สาวผู้มากด้วยรอยยิ้ม เล่าให้ฟังว่า เมื่อได้เรียนจบการศึกษาระดับชั้นปริญญาตรี จึงได้หางานในบริษัทเอกชนทำได้สักระยะหนึ่ง ก็เริ่มรู้สึกว่าไม่ชอบงานทางด้านนี้ จึงได้ปรึกษากับทางครอบครัวว่าอยากจะกลับมาอยู่บ้าน เพื่อหางานอย่างอื่นทำเพื่อสร้างรายได้ โดยทำอาชีพทา
ปัจจุบันความสำเร็จของการทำเกษตรเกิดจากการมองถึงโอกาสในเรื่องของการประหยัดต้นทุนมากขึ้น เพราะการลดต้นทุนเป็นอีกหนึ่งตัวแปรสำคัญที่จะทำให้สินค้าต่างๆ มีผลกำไรในการขายสินค้าแต่ละครั้ง เพราะถ้าหากไม่มีการคำนึงในเรื่องของการลดต้นทุนการผลิต ก็จะทำให้เกษตรกรผู้เลี้ยงมีแต่เพิ่มภาระหนี้สิน หรือบางรายมีผลกำไรที่ไม่มากพอ แม้แต่เกษตรกรที่ทำปศุสัตว์เองในเวลานี้หลายๆ ครัวเรือนที่ได้มีการใส่ใจในเรื่องการลดต้นทุนมากขึ้น เพราะนอกจากจะช่วยเพิ่มรายได้แล้ว ยังสามารถมีเงินเก็บเพื่อใช้จ่ายในคราวจำเป็น อย่างเกษตรกรหลายรายได้มีการประหยัดต้นทุนการเลี้ยงสัตว์ เพื่อให้ในการขายแต่ละครั้งมีรายได้เพียงพอ เหมือนเช่น คุณเกษร สุขสุคนธ์ อยู่บ้านเลขที่ 257 หมู่ที่ 7 ตำบลพลับพลาไชย อำเภออู่ทอง จังหวัดสุพรรณบุรี ยึดอาชีพเลี้ยงโคลูกผสมเป็นอาชีพเสริมสร้างรายได้ โดยเน้นประหยัดต้นทุนด้วยการนำไปเลี้ยงตามทุ่งหญ้าทุ่งนา ทำให้สามารถประหยัดต้นทุนในเรื่องค่าอาหาร สามารถมีกำไรจากการขายได้เป็นอย่างดี คุณเกษร เล่าให้ฟังว่า ทำอาชีพเสริมเกี่ยวกับเลี้ยงโคเนื้อมากว่า 10 ปี เพราะสมัยก่อนนั้นยังไม่ได้คิดที่จะทำงานอาชีพทางด้านนี้ ต่อมาได้รับ
คุณจิตตรา แต้มพุดซา หรือที่ลูกบ้านเรียกเธอว่า ผู้ใหญ่นาง อยู่บ้านเลขที่ 8 หมู่ที่ 4 ตำบลโคกสูง อำเภอเมือง จังหวัดนครราชสีมา เล่าให้ฟังว่า ตนมีอาชีพเป็นผู้ใหญ่บ้าน ซึ่งก็มีอาชีพค้าขายอยู่ด้วย ต่อมาเห็นพื้นที่บริเวณในที่ดินของเธอค่อนข้างว่าง ยังสามารถทำอะไรได้อีกหลายอย่าง ต่อมาประมาณ ปี 2544 จึงได้มองอาชีพเสริมที่เกิดรายได้ให้สอดคล้องและเหมาะสมกับพื้นที่ของเธอเอง “ด้วยความที่เราเป็นผู้ใหญ่บ้าน ก็ได้ฝึกอบรมเกี่ยวกับการจัดสรรเนื้อที่ให้เหมาะสม โดยแบ่งเป็นส่วนๆ ทั้งปลูกผัก เลี้ยงปลา เลี้ยงเป็ด เลี้ยงไก่ ซึ่งการทำอะไรแบบผสมผสาน อย่างน้อยเวลามีอะไรผิดพลาด เราก็จะไม่ขาดทุน ซึ่งช่วงนั้นการเลี้ยงวัวกระแสมาแรง เราก็เลยตัดสินใจเลี้ยงวัวด้วย” คุณจิตตรา เล่าถึงที่มาของการเลือกอาชีพเสริม ซึ่งตอนเริ่มแรกของการเลี้ยงวัว คุณจิตตรา เล่าว่า จะซื้อลูกวัวมาเลี้ยงเอง มีทั้งพันธุ์บราห์มัน บราซิล และพันธุ์อื่นๆ ที่นิยมของตลาดมาเลี้ยงเพื่อขยายพันธุ์เอง ซึ่งการที่จะให้ลูกวัวเติบโตเต็มวัยจนสามารถผสมพันธุ์ได้นั้น ต้องใช้เวลาเลี้ยงกันอย่างน้อย 18 เดือน เลยทีเดียว “ช่วงนั้นเราก็จะเลี้ยงผสมลูกเอง ใช้พ่อพันธุ์เรา ต่อม
คุณวัชรีญา มณีรัตน์ อยู่บ้านเลขที่ 66 หมู่ที่ 6 ตำบลเสนางคนิคม อำเภอเสนางคนิคม จังหวัดอำนาจเจริญ เล่าให้ฟังว่า เมื่อได้เรียนจบการศึกษาระดับชั้นปริญญาตรี ได้ทดลองทำงานในบริษัทได้สักระยะรู้สึกว่าไม่ชอบงานทางด้านนี้ จึงได้ปรึกษากับทางครอบครัวว่าอยากจะกลับมาอยู่บ้าน โดยทำอาชีพทางด้านเกษตรกรรมเน้นแบบผสมผสาน จะทำให้มีรายได้หมุนเวียนในการใช้จ่ายภายในครัวเรือน แปลงแก้วมังกร โดยพื้นที่ภายในบ้านก้จะแบ่งเป็นโซนปลูกพืชผักสวนครัว แปลงไม้ผล ไปตลอดจนหญ้าเนเปียที่ใช้สำหรับเลี้ยงโคเนื้อ และที่สำคัญเล้าหมูและไก่เป็ดที่เลี้ยงยังสร้างรายได้ให้กับเธอได้อีกด้วย แปลงปลูกหญ้าเนเปียร์ “พอเราปรึกษากับที่บ้านเรียบร้อยแล้ว ก็ย้ายกลับมาอยู่บ้านเลย ตอนนั้นก็นำเงินทุนที่ได้จากทำงาน มาค่อยๆ ลงทุน โดยที่ยังไม่ได้ลงทุนทีเดียวหมด ขั้นแรกก็มีซื้อโคเนื้อมาเลี้ยง เพราะมองว่าสามารถผลิตลูกโคให้เราได้ จากนั้นเราก็ขายไป พอมีรายได้เข้ามาเราก็ทำอย่างอื่นไปด้วย ก็จะเป็นรายได้ทดแทนกันไป ซึ่งการจะมีรายได้รายวัน เราก็ปลูกพืชผักสวนครัว ส่วนเงินรายเดือนก็ได้จากเป็ด ไก่ หมูปลา ก็จะเอาเงินที่ได้จากทางนี้มาใช้จ่ายซื้ออาหารสำหรับทำปศุสัตว
วันที่ 9 กุมภาพันธ์ 2560 นายสราวุฒิ วังภูสิทธิ์ เกษตรกรผู้เลี้ยงโคบ้านดอนขี้เหล็ก หมู่ 2 ต.อุ่มเม่า อ.ยางตลาด จ.กาฬสินธุ์ กล่าวว่า ถึงแม้หลายปีที่ผ่านมาบรรยากาศการเลี้ยงโค โดยเฉพาะฟาร์มเลี้ยงโคพันธุ์เนื้อและโคขุนจะเงียบเหงาเนื่องจากภาวะเศรษฐกิจ อย่างไรก็ตาม ยังมีเกษตรกรที่มีใจรักในการเลี้ยงโคยึดอาชีพเลี้ยงโคอย่างเหนียวแน่น ซึ่งมั่นใจว่าบรรยากาศจะกลับมาสดใสขึ้นอีก เนื่องจากโคเป็นสัตว์เลี้ยงที่อยู่คู่สังคมไทยมานาน เนื้อรวมทั้งอวัยวะต่างๆ ของโคยังสามารถนำมาแปรรูป ประกอบอาหาร และแยกส่วนสร้างมูลค่าเพิ่มได้อีกด้วย นายสราวุฒิกล่าวอีกว่า สำหรับตนนั้นได้เปิด “อีสานวัวดีฟาร์ม” เป็นฟาร์มเลี้ยงโคพันธุ์เนื้อสายพันธุ์อินดูบราซิล โดยจำหน่ายน้ำเชื้อเพื่อให้เพื่อนเกษตรกรผู้เลี้ยงโคนำไปผสมเทียม รวมทั้งผลิตลูกโคหรือโคขุนจำหน่ายด้วย เหตุที่เลือกเลี้ยงสายพันธุ์นี้เพราะเป็นโคที่มีลักษณะโครงสร้างที่ใหญ่ เนื้อหนาและแน่น เป็นที่ชื่นชอบของผู้ที่บริโภค และเป็นที่ต้องการของตลาดทั้งในและต่างประเทศ “ในฟาร์มมีวัวพ่อพันธุ์ชื่อแดงปฐพี ซึ่งเป็นลูกของพ่อพันธุ์สายพันธุ์อินดูบราซิลชื่อคิงส์โพธิ์ดำ ขณะที่แม่พันธุ์เป็นลูกขอ