แมลงดานา
แมลงดานา ถือเป็นอาหารที่นิยมนำมาประกอบอาหารชนิดหนึ่ง เนื่องจากมีกลิ่นเฉพาะตัวที่หอม เมื่อนำมาใส่อาหารจะช่วยเพิ่มหรือปรับปรุงกลิ่นของอาหารให้น่ากินมากขึ้น อาหารที่นิยมใช้แมลงดานาเป็นส่วนประกอบ ได้แก่ น้ำพริกแมลงดา ซุบหน่อไม้ อาหารประเภทยำ เป็นต้น การนำแมลงดานามาประกอบอาหาร นิยมนำแมลงดานามาเผาไฟให้สุกก่อน เพื่อให้ความร้อนกระตุ้นให้มีกลิ่นมากขึ้น แล้วจึงมาตำผสมกับอาหารหรือบดแล้วคลุกใส่อาหาร นอกจากนั้น ยังสามารถเก็บแมลงดานาให้สามารถเก็บได้นานด้วยวิธีการดองเค็มกับน้ำปลาหรือน้ำเกลือ เนื่องจากแมลงดานาในปัจจุบันเป็นที่หายาก หากเป็นช่วงนอกฤดูกาลแมลงดานาเกิดขึ้นตามธรรมชาติได้น้อย ก็ทำให้ผลผลิตไม่พอต่อความต้องการของผู้บริโภค จึงมีการสังเคราะห์สารเลียนแบบ ซึ่งจะให้กลิ่นเหมือนกลิ่นแมลงดานา มาใช้สำหรับปรุงอาหาร โดยเฉพาะอุตสาหกรรมทำน้ำพริกแมลงดาที่ต้องใช้ในปริมาณมาก แมลงดานามีลักษณะรูปร่างรูปไข่ ลำตัวแบนยาว ประมาณ 2.5-5 เซนติเมตร ลำตัวมีสีน้ำตาล มีขนขนาดเล็กปกคลุม มีขา 6 ขา ขาคู่หน้าใช้สำหรับจับเหยื่อ การคุ้ยหาอาหาร ส่วนขา 2 คู่หลัง ใช้สำหรับการว่ายน้ำและการเดิน อาหารของแมลงดานาคือ ลูกอ๊อด ลูกปลาขนาด
แมลงดานาเป็นสัตว์เศรษฐกิจที่น่าสนใจ ตลาดมีความต้องการสูง ทั้งยังมีราคาดี ทว่าผู้เลี้ยงต้องทำอยู่บนพื้นฐานความคุ้มค่าด้วย ไม่ควรลงทุนมากเกินไป สำหรับตลาดแมลงดานา ซึ่งปัจจุบันมีการนำเข้ามาจากประเทศเพื่อนบ้านปีละหลายแสนตัว ถือเป็นตลาดที่ใหญ่มาก จึงไม่ต้องกังวลเลยว่าหากจะเลี้ยงเองหรือจับเอาตามธรรมชาติจะไปขายที่ไหน เพราะเชื่อว่ามีเท่าไรก็ไม่พอ รวมถึงตลาดต่างประเทศ ตามร้านอาหารไทยในที่ต่างๆ ล้วนมีความต้องการแมลงดานากันทั้งนั้น คุณวิรัตน์ โนนกลาง หรือ พี่อ็อฟ บ้านเลขที่ 44/2 หมู่ที่ 8 ตำบลชีวาน อำเภอพิมาย จังหวัดนครราชสีมา ใช้เวลาว่างหลังทำนา สร้างอาชีพเสริมจากสิ่งใกล้ตัวด้วยการจับแมลงดานาตามทุ่งนา มาแปรรูปสร้างรายได้เลี้ยงครอบครัวและสร้างเงินหมุนเวียนให้คนในชุมชนได้เป็นอย่างดี พี่อ็อฟ เล่าถึงจุดเริ่มต้นการแปรรูปแมลงดานาขายว่า เกิดจากที่ตนเองมีอาชีพหลักคือการทำนา ประกอบกับพื้นที่บริเวณแถบนี้ชาวบ้านส่วนใหญ่ประกอบอาชีพเป็นเกษตรกร ทำนาเป็นส่วนใหญ่ ทำให้เมื่อถึงฤดูกาลเก็บเกี่ยวทำให้บริเวณพื้นที่ของตนเองจะมีแมลงดานาจากธรรมชาติค่อนข้างเยอะ จนเกิดเป็นไอเดียขึ้นมาได้ว่าจะจับแมลงดาที่หาได้จากนาตนเองมา