ไก่ดำภูพาน
ไก่ดำภูพาน เกิดจากการคิดค้นและพัฒนาสายพันธุ์ โดย อาจารย์ภานุวัฒน์ คัมภีราวัฒน์ คณะทรัพยากรธรรมชาติและอุตสาหกรรมเกษตร มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตเฉลิมพระเกียรติ จังหวัดสกลนคร ซึ่งเป็นผู้พัฒนาไก่ดำ KU-ภูพาน ไก่ดำ KU-ภูพาน มี 3 สายพันธุ์ คือ สายพันธุ์ 1 จะมีลักษณะเด่นคือ ขนสีดำ สายพันธุ์ 2 จะมีลักษณะเด่นคือ ขนสีขาว และสายพันธุ์ 3 จะมีลักษณะเด่นคือ ขนสีเหลืองทอง ทั้ง 3 สายพันธุ์ จะมีเนื้อสีดำ, ปาก, ลิ้น, หงอน, เล็บ, แข้งขา, กระดูก, เครื่องใน เป็นสีดำหมด การพัฒนาไก่ดำ KU-ภูพาน เพื่อส่งเสริมให้เกษตรกรเลี้ยงไก่ดำ KU-ภูพาน เพื่อบริโภคในครัวเรือนและแบ่งจำหน่ายสร้างรายได้ตามแนวเศรษฐกิจพอเพียง แต่หลังจากมีการส่งเสริมและประชาสัมพันธ์ออกไป ไก่ดำเริ่มเป็นที่รู้จักมากขึ้น ทำให้ทราบได้ว่า ความต้องการของไก่ดำทั้งการเลี้ยง และการบริโภคสูงมาก จังหวัดตรัง โดย คุณถาวร เลี้ยงสกุล เป็นคนแรกที่นำพ่อแม่พันธุ์ไก่ดำ KU-ภูพาน มาเพาะเลี้ยงที่ฟาร์ม “ดวงใจฟาร์มไก่ดำอารมณ์ดี” ตั้งอยู่เลขที่ 419/2 ถนนเพชรเกษม ตำบลห้วยยอด อำเภอห้วยยอด จังหวัดตรัง เพาะเลี้ยงไก่เพื่อบริโภคและจำหน่ายลูกไก่ดำในราคาถูกแก่เกษตรกรที่สนใจน
10 ปีมาแล้ว ที่คุณเรวัต พาดกลาง หนุ่มวัย 33 ปี ชาวตำบลจันอัด อำเภอโนนสูง จังหวัดนครราชสีมา เริ่มเลี้ยงไก่ คุณเรวัต เรียนจบประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูง สาขาช่างเชื่อมโลหะ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลอีสาน วิทยาเขตนครราชสีมา หลังเรียนจบก็ใช้ชีวิตตามประสาคนหนุ่ม สมัครเข้าทำงานในตำแหน่งโปรแกรมเมอร์ ของบริษัทเอกชนแห่งหนึ่งในจังหวัด เมื่อเริ่มก่อร่างสร้างตัว ก็ต้องการหารายได้พิเศษเสริมจากงานประจำ ประกอบกับใจรักในสัตว์ปีก จึงคิดเลี้ยงไก่สวยงาม นำมาเพาะขยายพันธุ์ขาย มีรายได้เสริมเข้ามาจำนวนหนึ่ง ไก่ดำ เป็นไก่ที่คุณเรวัตเลือก เนื่องจากเมื่อนับย้อนไป 10 ปีที่แล้ว ไก่สวยงามที่เป็นไก่ดำ ยังไม่เป็นที่รู้จักมากนัก “ผมทำงานอยู่หน้าคอมพิวเตอร์ จึงใช้โอกาสนั้นนั่งค้นคว้าผ่านเว็บไซต์ต่างๆ และผมไม่เคยรู้ว่า หาแหล่งพันธุ์ไก่ดำในประเทศไทยได้ที่ไหน จึงตัดสินใจสั่งนำเข้าไข่ไก่ดำผ่านเว็บไซต์ เป็นไก่ซิลค์กี้ ราคาไข่ใบละ 1,024 บาท จำนวน 50 ใบ แต่ผมไม่มีความรู้อะไรเลย เมื่อได้ไข่มาก็ให้แม่ไก่บ้านฟัก ฟักออกมาได้ลูกไก่จำนวน 16 ตัว เลี้ยงรอดเพียง 12 ตัว เท่านั้น” คุณเรวัต บอกว่า ไก่พันธุ์ซิลค์กี้ เป็นไก่ดำที่จัดอยู่ใ
ไก่ดำภูพาน ถูกพัฒนาสายพันธุ์ขึ้นจากไก่ดำลูกผสมกับไก่พื้นเมืองของจังหวัดสกลนคร จึงทำให้ไก่ดำภูพานมีคุณสมบัติโดดเด่นกว่าไก่ดำสายพันธุ์อื่นที่นำเข้ามาเลี้ยงในประเทศไทย เป็นไก่ที่เลี้ยงง่าย โตเร็ว ปล่อยให้หากินอิสระได้ หากินเก่ง ฟักไข่และเลี้ยงลูกได้เอง เนื้อแน่น รสชาติอร่อย และมีประโยชน์ต่อร่างกาย จากผลการศึกษาวิจัยพบว่า สารเมลานินซึ่งเป็นสารสีดำที่พบในไก่ดำภูพาน เป็นสารต้านอนุมูลอิสระตัวหนึ่ง มีคุณสมบัติในการชะลอความชราของเซลล์ และออกฤทธิ์ในการต้านเซลล์มะเร็งจึงทำให้ผู้ที่บริโภคไก่ดำได้รับสารอาหารที่มากกว่าไก่ทั่วไป และจัดเป็นอาหารเพื่อสุขภาพ เหมาะสำหรับบำรุงร่างกาย หญิงมีครรภ์ เด็ก ผู้ป่วย และผู้สูงอายุ ซึ่งสอดคล้องกับหลัก “โภชนศาสตร์บำบัด” คือการกินเพื่อการป้องกันและรักษาโรค จึงทำให้มีผู้สนใจนำไปเลี้ยงและขยายพันธุ์เป็นจำนวนมาก เกษตรกรสามารถเลี้ยงไว้เพื่อบริโภค เป็นแหล่งอาหารโปรตีนตามวัตถุประสงค์ของโครงการพระราชดำริภายใต้แนวเศรษฐกิจพอเพียงของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ การพัฒนาไก่ดำ KU-ภูพาน คิดค้นและพัฒนาสายพันธุ์ โดย อาจารย์ภานุวัฒน์ คัมภีราวัฒน์ (คณะทรัพยากรธรรมชาติและอุตสาหกรรมเกษตร
“ทุกวันนี้เกษตรกรเป็นคนยุคใหม่ มีความต้องการสิ่งใหม่ๆ ที่แปลกไปจากเดิม มีความเป็นแพชชั่น (Passion) สูงมาก เพราะฉะนั้น การทำงานในโครงการพระราชดำริก็จะต้องมีการพัฒนาองค์ความรู้ให้สามารถตอบโจทย์คนยุคใหม่ให้ได้มากขึ้น ถ้าเรายังไม่ปรับตัวก็คงจะเข้ากับยุคสมัยของผู้คนในปัจจุบันไม่ได้ เราจึงต้องทำงานให้เข้ากับเกษตรกรยุคสมัยใหม่” นายสัตวแพทย์วิสุทธิ์ เอื้อกิ่งเพชร หัวหน้างานศึกษาและพัฒนาด้านปศุสัตว์ ศูนย์ศึกษาการพัฒนาภูพานอันเนื่องมาจากพระราชดำริ จังหวัดสกลนคร กล่าว ขณะที่สายตาทอดยาวไปยังสุ่มไก่ภายในมีไก่รูปลักษณ์สวยงามอยู่หลายตัวทั้งเพศผู้และเพศเมีย หลายคนเพ่งมองไปที่ขนพินิจพิจารณา และบอกว่าช่างไม่ต่างกับเหยี่ยว ตาสีดำ จะงอยปากดำ หงอนถั่ว แข้งดำ เล็บดำ และสีสันบนลำตัวที่เป็นสีหวายดำแซมน้ำตาลขึ้นเงามันวาวขณะที่หางตั้งแบบแผ่กระจาย ขนเหมือนกับเหยี่ยวจะมองเหมือนขนแฟนซีก็ได้ ทั้งนี้ ได้ใช้เวลา 3 ปีในการพัฒนาพันธุ์ระหว่างไก่ดำภูพาน 1-2 และ 3 เป็นไก่ดำภูพาน 4 คัดเลือกลักษณะสีขน จนได้ขนสี “หวายดำ” หรือน้ำตาลอ่อนแซมด้วยหวายดำ แต่ยังคงลักษณะที่โดดเด่นของไก่ดำภูพาน คือ หนังดำ เนื้อดำ กระดูกดำ เลี้ยงง่าย
ไก่ดำภูพาน เป็นไก่ที่มีการพัฒนาสายพันธุ์ขึ้น เพื่อให้เป็นไก่ที่ตอบโจทย์กับความต้องการของตลาด คือมีขนดำ เนื้อดำ หนังดำ มีหน้าแข้งดำ และกระดูกดำ ซึ่งความดำที่มีทั้งหมดในตัวไก่ดำได้ไปสอดคล้องกับความเชื่อที่มีกันมาว่า การได้กินไก่ดำเปรียบเสมือนได้กินยาอายุวัฒณะ ซึ่งมีงานวิจัยถึงสารสีดำที่อยู่ในตัวไก่นี้ว่า มีประโยชน์อย่างไร จึงได้ผลปรากฏว่าเป็นสารเมลานิน ที่สามารถช่วยต้านอนุมูลอิสระ ทำให้ชะลอความแก่ได้ และที่สำคัญเปรียบเสมือนเป็นอาหารที่ช่วยบำรุงร่างกาย จึงเป็นที่สนใจของผู้ที่รักสุขภาพกันเลยทีเดียว คุณอรุณ ขันโคกสูง อยู่บ้านเลขที่ 39 หมู่ที่ 4 ตำบลหมื่นไว อำเภอเมือง จังหวัดนครราชสีมา เป็นอีกหนึ่งเกษตรกรที่ได้เลี้ยงไก่ดำ จากมีแนวคิดเพื่อเลี้ยงไว้บริเวณบ้านเพื่อเก็บมูลสำหรับใส่ต้นมะนาว แต่กลับเป็นสิ่งที่ทำเป็นอาชีพเสริมสร้างรายได้แบบสบายๆ “ไก่ดำภูพาน ได้มาจากฝากคนรู้จักซื้อมาจากภูพาน เราก็เลยนำมาทดลองเลี้ยง ซึ่งอาหารที่ใช้เลี้ยง เป็นอาหารที่ซื้อได้ง่ายๆ จะเป็นพวกอาหารหมู เพราะพื้นที่แถวนี้มีโรงงานค่อนข้างมาก เวลาที่มีอาหารที่ผลิตมาตกเกรด ผมก็จะซื้อได้ในราคาที่ถูก เราก็ประหยัดต้นทุน พอเอามาให