ย่ำถนนคนเดิน กาดต้าตง-ตาก

โดย วิชัย ทาเปรียว

ย่ำถนนคนเดิน กาดต้าตง-ตาก – วันนี้หากมาเยือน จ.ตาก ขอแนะนำให้แวะมาเที่ยวอีกหนึ่ง สถานที่ท่องเที่ยวใหม่ “กาดต้าตง” อ.บ้านตาก หรือเมืองตากเก่า เปิดเป็นถนนคนเดินย้อนยุค ชมวิถีชีวิตริมน้ำแม่ปิงของคนบ้านตาก เปิดให้เที่ยวทุกสัปดาห์ในวันเสาร์-อาทิตย์ ตั้งแต่เวลา 15.00 น. เป็นต้นไป

“กาดต้าตง” เป็นศูนย์กลางย่านการค้าดั้งเดิมของเมืองตากเก่า โดยจัดให้ช็อป ชิม ชม แชะ และแชร์ กับการช็อปตลาดวิถีคน บ้านตาก ชิมอาหารพื้นบ้านพื้นถิ่น อย่างแกงถั่ว มะแฮะ ยำข้าวแคบ แชะแชร์ภูมิทัศน์บ้านเก่า ย่านการค้า ชมวังปลาสีแดงสด และบรรยากาศริมแม่นํ้าปิง เดินชมสะพานไม้ไผ่ และเกาะกลางนํ้าแม่นํ้าปิง

กาดต้าตงมีคำขวัญประจำตลาดว่า อาหารถิ่นรสดี ประเพณีแข่ง เรือพาย กระทงสายสืบสาน เพลินสะพานไม้ไผ่ แหล่งเรือไม้ล้ำค่า ตระการตา

เมื่อก่อนชาวบ้านเรียกว่า “ต้าตงกอกซอย” เป็นชื่อเรียกตามประสาท้องถิ่น ตามลักษณะกายภาพของพื้นที่ ซึ่งเป็นท่าน้ำและมีสะพานไม้ไผ่ยื่นตรงออกไปในแม่น้ำ มีผู้คนเดินสัญจรและปั่นจักรยานข้ามไปมาทั้งสองฝั่งแม่น้ำอย่างไม่ขาดสาย

ส่วนบริเวณฝั่งพื้นดินเป็นตรอกซอยแคบๆ ชาวบ้านเรียกติดปากว่า “ต้าตงกอกซอย” ในอดีตเป็นทั้งท่าเรือ ท่ารถโดยสาร และตลาด เป็นแหล่งค้าขายแลกเปลี่ยนสินค้าขนาดใหญ่ของ อ.บ้านตาก

นอกจากเป็นแหล่งคมนาคมขนส่งและแหล่งเศรษฐกิจ ยังเป็นต้นกำเนิดประเพณีลอยกระทงสาย จ.ตาก ในปัจจุบันอีกด้วย จนชาวบ้านในอำเภอข้างเคียงต้องมาเที่ยวงานลอยกระทง อ.บ้านตาก

ต่อมาท่าน้ำมีความเสื่อมโทรมตามกาลเวลา ทางสุขาภิบาล หรือเทศบาลตำบลบ้านตากในปัจจุบัน อนุมัติงบประมาณซ่อมแซม และเรียกชื่อใหม่ว่า “ท่าน้ำสุขาภิบาล” เมื่อเดือนพ.ค.2559 มาถึงทุกวันนี้

ล่าสุดหมู่บ้านได้รับงบประมาณโครงการประชารัฐ ชาวบ้านเจ้าของพื้นที่มีความเห็นร่วมกันว่า ควรปรับปรุงท่าน้ำเป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ธรรมชาติ จึงปรับปรุงสภาพโครงสร้างของท่าน้ำให้กลมกลืนกับสภาพบ้านเรือน และความเป็นชนบท

สะพานไม้

แล้วเรียกชื่อตามท่าน้ำตามเดิมว่า “ต้าตงกอกซอย” โดยคำกลอนที่แต่งขึ้นมา “ต้าตงกอกซอย คนคอยขึ้นท่า สัญจรไปมา สินค้ามากมาย สองฝั่งนที มีคนหลากหลาย จอแจวุ่นวาย ค้าขายครื้นเครง”

การท่องเที่ยวในกาดต้าตงในแต่ละเดือนก็จะแตกต่างกันไป ตามประเพณีวัฒนธรรมและวิถีชีวิตของชาวบ้าน เริ่มเดือนมกราคม ใส่บาตรขึ้นปีใหม่ที่กาดต้าตง และกิจกรรมวันเด็ก

เดือนกุมภาพันธ์ มีเทศน์มหาชาติชาดก 2 วัน อาหารพื้นถิ่นช่วงนี้จะเป็นขนมจีนน้ำยาปลาและน้ำยากะทิสด

เดือนมีนาคม มีกิจกรรมเกี่ยวกับทางศาสนาจะเป็นช่วงฤดูเดือนบวช อาหารตามฤดูกาล ไข่มดแดง ส้มหวานส้มแผ่น ส้มลิ้ม ข้าวเหนียวมะม่วง เดือนเมษายน จะมีประเพณีรดน้ำดำหัวผู้สูงอายุ ก่อพระทรายวัดพระธาตุน้ำไหล สรงน้ำพระที่บริเวณกาดต้าตง เล่นน้ำหาดต้าตง เลี้ยงผีปู่ย่า

เดือนพฤษภาคม จะเป็นการบวชภาคฤดูร้อน อาหารช่วงนี้จะมีผัดขนมเส้น เห็ดถอบ ส่วนเดือนมิถุนายน ตามตารางกิจกรรม ยังเกี่ยวกับประเพณีและศาสนา อาทิ ขึ้น พระธาตุ ร่างทรง เบิกเนตรพญานาค ขบวนแห่ อาหารช่วงนี้ย่างเข้าฤดูฝน ก็จะมีอึ่ง ผำ หรือไข่น้ำ

เดือนกรกฎาคม เข้าพรรษา เวียนเทียน อาหารเห็ดหล่ม แกง หรือทำน้ำพริกอร่อยมาก ต่อมา เดือนสิงหาคม ทำขนมต้ม ขนมต๊บศอก ขนมเทียน

พอเข้า เดือนกันยายน มีประเพณีตานก๋วยสลาก อาหารหลากหลายในช่วงนี้ เห็ดโคน ขนมต้ม ขนมเทียน ขนมต๊บศอก ข้าวเม่าไว้ใส่ก๋วยสลาก

จากนั้น เดือนตุลาคม เป็นประเพณีตานก๋วยสลาก อาหารก็ยังคงเหมือนกับเดือนกันยายน เริ่มมีเห็ดโคน เห็ดไข่เหลือง เห็ดไข่ห่าย เห็ดหล่ม

ล่วงเข้า เดือนพฤศจิกายน มีประเพณีลอยกระทงสาย แข่งเรือพายโบราณ จุดประทีป จุด 4 สาย ลอยโคม งานบุญกฐิน อาหารในช่วงนี้มีน้ำเส้นน้ำแกง เห็ดดอง และมีเมนูปลาให้เลือกรับประทานได้เยอะเลย

ปิดท้าย เดือนธันวาคม กิจกรรมสวดมนต์ข้ามปี ช่วงนี้เป็นฤดูหนาว ชาวบ้านก็จะเผาข้าวหลาม

การมาเดินช็อป ชิม ชม ถ่ายรูปเช็กอิน ที่กาดต้าตงแห่งนี้ ในเวลาที่แตกต่างกัน จะทำให้เราได้มาสัมผัสวิถีชีวิตริมน้ำแม่ปิงของคนบ้านตากได้อย่างแท้จริงทีเดียว ทั้งยังได้รู้ถึงประเพณีท้องถิ่น และชิมอาหารอร่อยๆ ผ่านมาเมื่อไหร่มาแวะเวียนได้ทุกวันเสาร์-อาทิตย์

ส่วนสถานที่ท่องเที่ยวและวัดใกล้เคียง อ.บ้านตาก วัดพระบรมธาตุ วนอุทยานไม้กลายเป็นหิน เจดีย์ยุทธหัตถี วัดพระพุทธบาทดอยโล้น ดอยสอยมาลัย ดอยหลวง

และในตัวอำเภอเมืองตาก ต้องไม่พลาดกาดนั่งยอง ตรอกบ้านจีน สะพานแขวน หาดทรายทอง ศาลสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช และศาลหลักเมืองสี่มหาราช

ถนนคนเดินย้อนยุค “กาดต้าตง” จ.ตาก ถือว่าเป็นนวัตวิถี “ร่วมสุข ร่วมวิถี ร่วมสมัย” ตามโครงการชุมชนท่องเที่ยวโอท็อป นวัตวิถี จ.ตาก ท่านที่สนใจเดินทางไปเที่ยว หรือสอบถามเส้นทางและติดต่อที่พักแบบโฮมสเตย์ ได้ที่โทร.08-7196-7914 ได้ทุกวัน

อ่านข่าวที่เกี่ยวข้อง

หน่อไม้ป่าบ้านยางโทน