ตื่นตาเบญจรงค์ บ้านดอนไก่ดี
ตื่นตาเบญจรงค์ บ้านดอนไก่ดี – กรมการพัฒนาชุมชน กระทรวงมหาดไทย โดย นายนิสิต จันทร์สมวงศ์ อธิบดีกรมการพัฒนาชุมชน นำทีมลงพื้นที่ติดตามโครงการ และศึกษาผลงานชุมชนท่องเที่ยวโอท็อป นวัตวิถี ที่กรมการพัฒนาชุมชนมีส่วนสำคัญในการขับเคลื่อน และให้การสนับสนุน เพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตของประชาชน สร้างอาชีพ สร้างรายได้ให้กับชุมชน และเห็นผลอย่างเป็นรูปธรรม
โดยโครงการ พช.สัมพันธ์สัญจร ถือเป็นโครงการที่จะมีส่วนช่วยเสนอภาพลักษณ์ของกรมการพัฒนาชุมชนได้อย่างชัดเจนในทุกมิติ พร้อมกับให้ข้อมูลเกี่ยวกับบทบาทหน้าที่ ภารกิจ รวมถึงผลการดำเนินงานของกรม จากสถานที่ปฏิบัติงานจริง
โดยทริปนี้ไปยังชุมชนท่องเที่ยวโอท็อป นวัตวิถี 3 ชุมชน ใน 2 จังหวัด ได้แก่ บ้านดอนไก่ดี จ.สมุทรสาคร และ จ.ราชบุรี ที่บ้านสระโบสถ์ และบ้านท่ามะขาม
ทางคณะเริ่มต้นที่ศาลพันท้ายนรสิงห์ เป็นอนุสาวรีย์แห่งความซื่อสัตย์ของการรักษากฎมณเฑียรบาล ความจงรักภักดี เป็นที่สักการะของประชาชนทั่วไป และประกาศขึ้นทะเบียนเป็นโบราณสถานของชาติ เมื่อวันที่ 4 ม.ค.2498
มีเนื้อที่โดยรอบ 100 ไร่ ภายในมีรูปปั้นพันท้ายนรสิงห์ขนาดเท่าตัวจริง ในท่าถือท้ายคันเรือ ปัจจุบันกลายเป็นแหล่งท่องเที่ยวทางวัฒนธรรมที่สำคัญของ ต.พันท้ายนรสิงห์ อ.เมือง จ.สมุทรสาคร
จากนั้นคณะเดินทางไปต่อที่หนึ่งในสถานที่ไฮไลต์งานโครงการ คือชุมชนท่องเที่ยวโอท็อป นวัตวิถี “บ้านดอนไก่ดี” ตั้งอยู่ที่ หมู่ 1 ต.ดอนไก่ดี อ.กระทุ่มแบน จ.สมุทรสาคร เป็นหมู่บ้านขึ้นชื่อในการทำเครื่องเบญจรงค์
เครื่องเบญจรงค์ที่นี่ถือได้ว่าสวยงามไม่เหมือนที่อื่น มีเอกลักษณ์อันโดดเด่นของลวดลายที่เสนอเรื่องราววิถีชีวิต เป็นมรดกประเทศชาติที่น่าหวงแหน และอนุรักษ์ให้คงอยู่คู่บ้านคู่เมืองสมุทรสาคร
เมื่อปีพ.ศ.2525 กลุ่มชาวบ้านเคยทำงานในโรงงานเสถียรภาพ หรือโรงชามไก่ จึงทำให้มีภูมิความรู้และทักษะการผลิตเครื่องลายคราม ต่อมาเมื่อโรงงานปิดกิจการลง ชาวชุมชนที่ว่างงานจึงรวมกลุ่มกันผลิตถ้วยชามลายคราม และพัฒนารูปแบบอย่างต่อเนื่อง จนเกิดเป็นเครื่องเบญจรงค์มาจนถึงทุกวันนี้
ใน พ.ศ.2546 ผลิตภัณฑ์เครื่องเบญจรงค์บ้านดอนไก่ดีได้รับรางวัลสินค้าโอท็อป ระดับ 5 ดาว และยังได้รับรางวัลชุมชนดีเด่นทางด้านการท่องเที่ยว เมื่อปี พ.ศ.2550 และรางวัลอื่นๆ อีกมากมาย ถือเป็นสิ่งที่รับประกันคุณภาพของเครื่องเบญจรงค์ และต้นแบบการพัฒนาหมู่บ้านเป็นอย่างดี
ปัจจุบันมีการพัฒนาลวดลายที่เป็นเอกลักษณ์ของไทยด้วยสี 5 สี รวมไปถึงการใช้สีที่ทำให้เกิดมิติที่สวยงามมากขึ้น เช่น ลายน้ำทอง มีสีทองอร่าม ช่วยเสริมให้ชิ้นงานสวยงามและโดดเด่น
การพัฒนางานเบญจรงค์ได้แพร่ออกไปอย่างกว้างขวาง จากถ้วยโถโอชาม สู่ภาชนะอื่นๆ มากมาย ในราคา 80-100,000 บาท
อีกทั้งยังบริการที่พักแบบโฮมสเตย์ให้นักท่องเที่ยวที่สนใจงานเบญจรงค์ได้เข้าไปศึกษาวิถีชีวิต และเรียนรู้กระบวนการผลิตเบญจรงค์อีกด้วย
นางอุไร แตงเอี่ยม ประธานกลุ่มหมู่บ้านเบญจรงค์ดอนไก่ดี กล่าวว่า การส่งเสริมวัฒนธรรมในชุมชน ทั้งโฮมสเตย์และเครื่องเบญจรงค์จนกลายเป็นชุมชนท่องเที่ยวต้นแบบได้อย่างปัจจุบันนั้น เกิดจากการร่วมมือร่วมใจกันของคนในชุมชน และกลั่นกรองฝีมือสร้างสรรค์ผลงานที่ออกมาจากจิตใจ
“เราเริ่มจากการร่วมแรงร่วมใจกันก่อน ช่วยเหลือกัน เพราะหน่วยงานต่างๆ จะเข้ามามีบทบาทกับเราก็ต่อเมื่อชุมชนของเรามีความพร้อม เมื่อเราแสดงศักยภาพจากการรวมกันเป็นหนึ่ง และสามารถอยู่ได้ด้วยตัวชุมชนเอง จึงจะสามารถต่อยอดและผลักดันให้พัฒนาต่อไปได้
เราไม่ต้องการให้เป็นชุมชนที่พัฒนากระจุกกันอยู่เพียงที่เดียว แต่เราต้องการกระจาย และแบ่งปันความรู้รวมถึงเทคนิคให้ชุมชนอื่นเห็นในฐานะชุมชนต้นแบบ” ประธานกลุ่มหมู่บ้านเบญจรงค์ดอนไก่ดี กล่าว
เป็นอีกชุมชนโอท็อปที่ไม่ควรพลาด บ้านดอนไก่ดี กระทุ่มแบน สมุทรสาคร
โดย…นิชานันท์ นิวาศะบุตร
