พระเจ้าตากสินมหาราช – เมื่อวันที่ 28 ธ.ค.2561 เป็นวันคล้ายวันขึ้นเถลิงถวัลยราชสมบัติของสมเด็จพระศรีสรรเพชร์ (สมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ 4) พระมหากษัตริยาธิราชที่ยิ่งใหญ่ ที่รู้จักกันดีในพระนาม ‘สมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรี’ หรือ ‘สมเด็จพระเจ้าตาก (สิน) มหาราช’ พระมหาคุณูปการของพระองค์เป็นที่ทราบกันทั่วไป จนมีผู้สร้างพระบรมราชานุสาวรีย์ พระบรมรูปในลักษณาการต่างๆ เป็นที่เคารพสักการะไปทั่ว และมีกฤษฎาภินิหารปรากฏเป็นที่อัศจรรย์มากมาย
สมเด็จพระเจ้าตาก (สิน) มหาราช พระนามเดิมว่า “สิน” ชื่อจีนเรียกว่า “เซิ้นเซิ้นซิน‘ เกิดเมื่อวันอาทิตย์ มีนาคม พ.ศ.2277 ในแผ่นดินสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวบรมโกศ แห่งกรุงศรีอยุธยา
ต่อมาเจ้าพระยาจักรี ผู้มีตำแหน่งสมุหนายกขอไปเลี้ยงไว้เหมือนบุตรบุญธรรม รับการศึกษาขั้นต้นจากสำนักวัดโกษาวาส (วัดคลัง) และบรรพชาเป็นสามเณรเมื่ออายุ 13 ปี ที่วัดสามพิหาร หลังจากสึกออกมาแล้วได้เข้ารับราชการเป็นมหาดเล็ก และอุปสมบทเป็นพระภิกษุเมื่ออายุครบ 21 ปี ตามขนบประเพณีไทย อุปสมบทได้ 3 พรรษาก็ลาสิกขากลับมาเข้ารับราชการตามเดิม และได้รับพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้นายสินเป็นมหาดเล็กรายงานด้วยราชการทั้งหลายในกรมมหาดไทย และกรมวังศาลหลวง
ปีพ.ศ.2301 สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวบรมโกศเสด็จสวรรคต สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวอุทุมพรเสด็จเสวยราชสมบัติได้ 3 เดือนเศษ ก็ถวายสิริราชสมบัติแก่พระเจ้าเอกทัศน์ ซึ่งทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้นายสินมหาดเล็กรายงานเป็นข้าหลวงเชิญท้องตราพระราชสีห์ขึ้นไปชำระความหัวเมืองฝ่ายเหนือ หลวงยกกระบัตรเมืองตาก และพระยาตาก ปกครองเมืองตาก ตามลำดับ
พ.ศ.2308 โปรดเกล้าฯ ให้เข้ามาช่วยราชการสงครามเพื่อป้องกันพม่าในกรุงศรีอยุธยา และได้รับพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้เลื่อนตำแหน่งขึ้นเป็นพระยาวชิรปราการ (สิน) สำเร็จราชการเมืองกำแพงเพชร แทนเจ้าเมืองเดิมที่ถึงแก่กรรม
จนปีพ.ศ.2310 กรุงศรีอยุธยาเสียแก่พม่า และในเวลาต่อมาพระยาตากก็สามารถกอบกู้กรุงศรีอยุธยากลับคืนได้ แล้วย้ายราชธานีมาอยู่เมืองธนบุรีเป็นราชธานี และทรงทำพิธีปราบดาภิเษกเป็นกษัตริย์ เมื่อวันพุธ เดือนอ้าย แรม 4 ค่ำ จุลศักราช 1130 ปีชวด สัมฤทธิศก ตรงกับวันที่ 28 เดือนธันวาคม 2311 ขณะมีพระชนมายุได้ 34 พรรษา ทรงพระนามว่า สมเด็จพระศรีสรรเพชญ์ หรือสมเด็จพระบรมราชาที่ 4
พระองค์เสด็จสวรรคตเมื่อวันเสาร์ เดือน 5 แรม 9 ค่ำ จ.ศ.1144 ปีขาล ตรงกับวันที่ 6 เมษายน 2325 พระชนมายุ 48 พรรษา รวมสิริราชสมบัติ 15 ปี
ด้วยพระราชกรณียกิจในการกอบกู้ชาติของพระองค์ และความสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณ ราชการจึงมีนโยบายที่จะสร้าง “พระบรมราชานุสาวรีย์สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช” ขึ้น โดยกำหนดให้ตั้งที่วงเวียนใหญ่ ธนบุรี โดยมีประชามติให้เป็นแบบบรมรูปทรงม้าในพระหัตถ์ทรงดาบ ขนาดหนึ่งเท่าครึ่งของคนจริง โดยกรมศิลปากรออกแบบพระบรมรูปและพระแท่น เมื่อศาสตราจารย์ศิลป์ พีระศรี ปั้นพระบรมรูปเสร็จทางราชการได้ประกอบพิธีวางศิลาฤกษ์และเททองพระเศียรเป็นปฐมฤกษ์ ในวันที่ 30 พฤศจิกายน พ.ศ.2494 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช เสด็จพระราชดำเนินไปทรงเปิดพระบรมราชานุสาวรีย์ เมื่อวันที่ 17 เมษายน พ.ศ.2497 ในปี พ.ศ.2494
ขณะนั้นวัดสุทัศนเทพวราราม โดยท่านเจ้าคุณศรีสัจจาญาณมุนี (สนธิ์) ได้ดำริจัดสร้างพระรูปสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราชขนาดเล็กขึ้น โดยใช้ชนวนเก่าที่เหลือจากการเทพระกริ่งรุ่นต่างๆ ของสายวัดสุทัศน์มาผสมด้วย ลักษณะของรูปหล่อสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราชเป็นรูปเหมือนเต็มองค์ทรงเครื่องกษัตริย์นักรบ สวมพระมาลา พระหัตถ์ซ้ายทรงพระแสงดาบ ประทับนั่งบนพระแท่นฐาน 2 ชั้น น้ำหนักถ่วงมือ เนื้อสีเหลืองอมเขียว ได้รับความนิยมเสาะหากันทั่วไปทั้งในหมู่ชาวไทยและชาวไทยเชื้อสายจีน
วันที่ 28 ธ.ค.ของทุกปี เชื่อว่าชาวไทยทั่วประเทศยังคงน้อมรำลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณอันยิ่งใหญ่แห่งองค์สมเด็จพระเจ้าตาก (สิน) มหาราช
มีพระคาถาบูชาจำง่ายๆ สั้นๆ ป้องกันภัยพิบัติกำจัดเสี้ยนศึกศัตรู สร้างความเป็นสิริมงคลกับตนเอง โดยตั้งนโมสามจบ อธิษฐานบูชาเก้าคาบว่า “โอม ปู่ตากจตุอิตัง ตากสินราชะโย ตังอิ” ครับผม
