พระนอนวัดศรีมหาโพธิ์ อ.นครชัยศรี จ.นครปฐม

คอลัมน์ คติ-สัญลักษณ์

โดย… ชวพงศ์ ชำนิประศาสน์

พระนอนวัดศรีมหาโพธิ์ อ.นครชัยศรี จ.นครปฐม – พระนอนองค์นี้เป็นพระพุทธรูปองค์ไม่ใหญ่โตนัก ทำจากหินทรายแดงเช่นเดียวกับพระ พุทธรูปอีก 9 องค์ ประดิษฐานในวิหารที่สันนิษ ฐานว่าสร้างรวมสมัยกันประมาณปี พ.ศ. 2194 สมัยอยุธยากลางระหว่างพระเจ้าเอกาทศรถจนถึงสมัยพระเจ้าปราสาททอง (พระเจ้าปราสาททองครองราชย์ พ.ศ.2173 – พ.ศ.2199)

เดิมพระพุทธรูปองค์นี้ประทับอยู่กลางแจ้งใต้ต้นโพธิ์ ซึ่งชาวบ้านบอกเล่ากันต่อมาว่า ต้นโพธิ์ต้นนี้ลอยทวนน้ำในคลองบางพระ ชาวบ้านจึงนำมาปลูกไว้ เล่าขานแสดงอิทธิฤทธิ์ปาฏิหาริย์ว่า พระ พุทธรูปปางไสยาสน์หินทรายแดงองค์นี้ลอยติดกับต้นโพธิ์มาด้วย

แต่โดยที่พระพุทธรูปองค์นี้ได้มีรูปแบบและองค์ประกอบภายนอก เช่น มีต้นรังขนาดใหญ่ ที่จะหมายถึงการเทศนาปางปรินิพพานหรือมิใช่ประดิษ ฐานอยู่ในวิหารที่คับแคบที่เรียกกันว่าปางอสุนรินทราหู

พระพุทธรูปองค์นี้จึงน่าจะเป็นการแสดงถึงการพิจารณา ระลึกถึงความไม่เที่ยงของอริยาบถ 4 คือ เดิน นั่ง นอน ยืน ที่ต้องมีสติกำกับ