เยือนบ้านแพง–ชมวัดอลังการ

เยี่ยมชุมชนทอเสื่อกกโบราณ

เยือนบ้านแพง-ชมวัดอลังการ – “บ้านแพง” เป็นชุมชนเก่าแก่ก่อตั้งมานานหลายร้อยปี เหตุที่ชื่อบ้านแพงเพราะมีต้นแพง เป็นต้นไม้ชนิดหนึ่งขึ้นหนาแน่นเป็นป่าบริเวณที่ตั้งหมู่บ้าน จึงเรียกว่า “บ้านแพง” ประชากรส่วนใหญ่จะประกอบอาชีพทำไร่ทำนาเหมือนชาวอีสานทั่วไป

แต่เมื่อยามว่างเว้นจากงานไร่นาเกือบทั้งหมู่บ้านจะพากันทอเสื่อกก โดยเริ่มทำมาตั้งแต่เมื่อกว่า 60 ปีที่ผ่านมาต่อเนื่องจนปัจจุบัน ได้รับการยกย่องว่าเป็นหมู่บ้านหัตถกรรมทอเสื่อกกที่มีชื่อเสียง จุดเด่นคือ การทอเสื่อกกของที่นี่จะยังใช้วิธีแบบโบราณทำสืบต่อกันมา

สาเหตุที่ชาวบ้านต้องทอเสื่อกกเป็นอาชีพเสริมเนื่องจากกกเป็นวัตถุดิบหาได้ง่ายในท้องถิ่น ขึ้นอยู่ตามหนองน้ำทั่วไปไม่ต้องซื้อหา บางครั้งกกตามธรรมชาติมีไม่พอก็ปลูกไว้ใช้เอง

เดิมชาวบ้านแพงยังไม่ได้ทอเสื่อเป็นการค้า ส่วนใหญ่ทอเพื่อใช้สอยในครัวเรือน

ต่อมาทางราชการเข้าไปให้ความรู้ชาวบ้านพัฒนาผลิตภัณฑ์จากกกอีกมากมายหลายรูปแบบ เพื่อให้สอดคล้องกับความต้องการของตลาด อาทิ เสื่อพับ ที่รองแก้ว รองจาน หมอน โคมไฟ กระเป๋า กล่องใส่ทิชชู เป็นต้น

รวมทั้งมีการรวมกลุ่มกันเป็นกลุ่มอาชีพทอเสื่อกกเป็นกลุ่มอาชีพสตรี และเปิดเป็นศูนย์เรียนรู้และจำหน่ายผลิตภัณฑ์ของหมู่บ้าน ทำให้ผลิตภัณฑ์เสื่อกกบ้านแพงเป็นที่รู้จักของผู้บริโภคมากยิ่งขึ้น เนื่องจากเป็นหมู่บ้านที่ตั้งอยู่ริมถนนสาย อ.โกสุมพิสัย–จ.ขอนแก่น การคมนาคมสะดวกทำให้ผู้ที่สัญจรผ่านไปมานิยมแวะซื้อผลิตภัณฑ์จากเสื่อกกเป็นของฝากกันเป็นประจำ

ปัจจุบันผลิตภัณฑ์เสื่อกกบ้านแพงเป็นสินค้าโอท็อป 5 ดาว ของมหาสารคาม ที่มียอดจำหน่ายปีละนับร้อยล้านบาท ส่งขายตลาดทั้งในและต่างประเทศ

น.ส.ปริศนา โกลละสุต พัฒนาการจังหวัดมหาสารคาม เปิดเผยว่า ภาครัฐสนับสนุนผลิตภัณฑ์เสื่อกกของชาวบ้านแพงทุกด้าน ไม่ว่าจะเป็นการพัฒนาผลิตภัณฑ์ให้มีความหลากหลาย การออกแบบลวดลายและสีสันให้สอดคล้องกับความต้องการของผู้บริโภค การหาตลาดรองรับ เป็นต้น

เนื่องจากบ้านแพงเป็นหมู่บ้านที่เก่าแก่ตั้งหมู่บ้านมานาน นับร้อยปี สิ่งสำคัญที่อยู่คู่กับสังคมชาวพุทธเมื่อยามไปตั้งชุมชน คือ ต้องมีวัด เพื่อเป็นที่ประกอบศาสนพิธี เป็นศูนย์รวมใจของคนในชุมชน ขอแนะนำวัดที่นักท่องเที่ยวนิยมแวะเที่ยวชมเมื่อเข้ามาเยือนบ้านแพง

วัดที่ 1 คือ วัดชัยประสิทธิ์ สร้างมาตั้งแต่ปีพ.ศ.2360 ได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมา พ.ศ.2370 สภาพภายในวัดร่มรื่นอุดมไปด้วยต้นไม้น้อยใหญ่ กำแพงแก้วล้อมอุโบสถออกแบบเป็นเจดีย์ขนาดเล็ก ทรงสูงสวยงามแปลกตา

ส่วนชั้นดาดฟ้าศาลาศรีสัจธรรมสร้างลักษณะเป็นรูปทรงลอมข้าว ภายในมีภาพเขียนสีแสดงถึงวิถีชีวิตของคนในชุมชน อีกด้านมีบาตรขนาดใหญ่ตั้งไว้ และรูปปั้นพระสีวลี เมื่อมองลงไปยังด้านหลังวัดจะเห็นบึงน้ำขนาดใหญ่สวยงาม

ส่วนด้านหลังวัดซึ่งอยู่ใกล้กับหนองน้ำได้มีการตกแต่งออกแบบเป็นสวนสุขภาพ มีมุมนั่งพักผ่อนและ ถ่ายภาพสวยงามมาก

วัดที่ 2 คือ วัดป่าสามัคคีธรรม เป็นวัดที่พระครูวิสุทธิวรคุณ หรือหลวงปู่คำผล ธัมมโชโต อดีตพระเกจิอาจารย์ชื่อดัง พร้อมญาติโยมชาวบ้านแพงร่วมใจกันสร้างขึ้น ภายในบริเวณวัดแห่งนี้ก็อุดมไปด้วยต้นไม้นานาพันธุ์สมกับเป็นวัดป่า

แต่ถาวรวัตถุที่ถือว่าน่าสนใจคือ อุโบสถวัดแห่งนี้ออกแบบเป็นรูปทรงจัตุรมุข คือมีมุข 4 ด้าน ตัวอุโบสถรอบนอกตกแต่งได้สวยงามอลังการมาก และสามารถมองเห็นอุโบสถหลังนี้ได้ในระยะไกล

ถาวรวัตถุที่สำคัญอีกอย่างหนึ่งในวัด แห่งนี้ คือ “มหาเจดีย์พระครูวิสุทธิวรคุณ” เป็นเจดีย์ที่สร้างขึ้นเพื่อเป็นอนุสรณ์รำลึกถึงหลวงปู่คำผล อดีตเจ้าอาวาสวัด บนเจดีย์มีการบรรจุอัฐิธาตุหลวงปู่คำผล เพื่อให้ญาติโยมที่มาวัดได้กราบสักการบูชาน้อมรำลึกถึงคุณงามความดีของท่าน

ภายในศาลาด้านหน้ามหาเจดีย์มีรูปปั้นและภาพถ่ายของหลวงปู่คำผล ตั้งไว้เพื่อให้สาธุชนได้สักการบูชาเช่นกัน

หากมีโอกาสแวะซื้อของฝากผลิตภัณฑ์เสื่อกกบ้านแพง ไม่ควรพลาดแวะเที่ยวชมวัดที่เก่าแก่เพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยวทางศาสนาและวัฒนธรรมท้องถิ่น