สารจากหลี่ เค่อเฉียง นายกรัฐมนตรีจีน

ร่วมแรงร่วมใจร่างพิมพ์เขียวความร่วมมือในเอเชียตะวันออกที่ดีงาม

บทความโดย หลี่ เค่อเฉียง นายกรัฐมนตรีสาธารณรัฐประชาชนจีน

การประชุมผู้นำความร่วมมือเอเชียตะวันออกประจำปี 2019 ใกล้จะจัดขึ้นที่กรุงเทพฯ ข้าพเจ้ารู้สึกยินดีอย่างยิ่งที่ได้เดินทางมาประเทศในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้อีกครั้ง

นับเป็นครั้งที่ 3 ที่ข้าพเจ้าในฐานะนายกรัฐมนตรีจีนเดินทางมาเยือนประเทศไทย ประเทศที่เปี่ยมด้วยรอยยิ้ม จึงรู้สึกอบอุ่นดั่งเดินทางมาเยี่ยมเยียนญาติพี่น้องและเพื่อนบ้านขอถือโอกาสนี้ขอบคุณเจ้าภาพประเทศไทยที่ได้ใช้ความพยายามในการเตรียมความพร้อมสำหรับจัดการประชุมครั้งนี้

ข้าพเจ้ารอคอยที่จะได้พบปะพูดคุยกับผู้นำประเทศต่างๆ ที่เดินทางมาเข้าร่วมประชุมครั้งนี้เพื่อเสริมสร้างมิตรสัมพันธ์ระหว่างกัน และร่วมกันปรึกษาหารือถึงยุทธศาสตร์ความร่วมมือในเอเชียตะวันออก

เอเชียตะวันออกเป็นบ้านเมืองร่วมกันของเรา ข้าพเจ้ารู้สึกปีติยินดีเป็นอย่างยิ่งที่ได้เห็นความร่วมมือในเอเชียตะวันออกได้รักษาแนวโน้มการพัฒนาที่แข็งแกร่ง โดยความร่วมมือระหว่างจีน–อาเซียนได้แสดงบทบาทนำหน้า และปรากฏสภาพที่คึกคัก มีชีวิตชีวา จีนเป็นหุ้นส่วนการค้าใหญ่ที่สุดของอาเซียนต่อเนื่องกันมาเป็นเวลา 10 ปี

ขณะที่อาเซียนก็กระโดดขึ้นมาเป็นหุ้นส่วนการค้าใหญ่อันดับ 2 ของจีนในปีนี้ สินค้าที่มีลักษณะเฉพาะของประเทศเอเชียตะวันออกเฉียงใต้หลากหลายชนิด เช่น ทุเรียนจากไทย มาเลเซีย กล้วยหอมจากฟิลิปปินส์ ข้าวจากกัมพูชา กาแฟจากเวียดนาม และปาล์มน้ำมันจากอินโดนีเซียได้เข้าสู่ครอบครัวของชาวจีนทั่วไปนับวันมากขึ้น ขณะที่สินค้าคุณภาพดีของจีน เช่น สมาร์ตโฟน เครื่องใช้ไฟฟ้า ของเล่นเด็ก ก็ได้รับความนิยมจากประเทศอาเซียนเช่นกัน

เอเชียตะวันออกยังเป็นเครื่องยนต์สำคัญในการขับเคลื่อนการเติบโตของเศรษฐกิจโลก ช่วงกว่า 70 ปีหลังสงครามโลกครั้งที่ 2 เป็นต้นมา เอเชียตะวันออกได้รักษาสภาวะแวดล้อมที่มีสันติภาพและเสถียรภาพโดยรวมได้สร้างสิ่งมหัศจรรย์ในการพัฒนาเศรษฐกิจที่ทั่วโลกจับตามองปี 2018 ผลิตภัณฑ์มวลรวมในประเทศหรือจีดีพีของ 10 ประเทศอาเซียน บวกจีน ญี่ปุ่น และเกาหลีใต้ รวมแล้วคิดเป็น 27% ของผลิตภัณฑ์มวลรวมในประเทศทั่วโลกยอดมูลค่าการค้าต่างประเทศของ 13 ประเทศดังกล่าวคิดเป็น 26% ของยอดมูลค่าการค้าต่างประเทศทั่วโลก

สัดส่วนส่งเสริมการเติบโตของเศรษฐกิจโลกคิดเป็นประมาณ 60% ซึ่งหากคิดเฉพาะจีนประเทศเดียวก็มากกว่า 30% เราได้รับมือกับผลกระทบจากวิกฤตการเงินสองครั้งด้วยความสำเร็จ ได้พยายามส่งเสริมสนับสนุนเสรีภาพและความสะดวกทางการค้าและการลงทุน ได้ลงลึกการหลอมรวมทางเศรษฐกิจของภูมิภาค จึงทำให้เอเชียตะวันออกพัฒนาเป็นหนึ่งในภูมิภาคที่มีชีวิตชีวา และมีศักยภาพมากที่สุดในโลก

ขณะนี้แรงกดดันเศรษฐกิจขาลงเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง ลัทธิกีดกันทางการค้า และลัทธิเอกภาคีนิยมผงาดขึ้น ทำให้การพัฒนาของเอเชียตะวันออกต้องเผชิญกับการท้าทายใหม่ ด้วยสาเหตุดังกล่าวนี้ ประเด็นปัญหาต่างๆ เช่น จะป้องกันและต้านความเสี่ยงอย่างไร จะรักษาการเติบโตของเศรษฐกิจ และลงลึกความร่วมมือที่อำนวยประโยชน์แก่กันด้วยวิธีการใด เพื่อเพิ่มพูนความผาสุกของประชาชนนั้น จึงเป็นประเด็นปัญหาที่เราต้องร่วมพิจารณาและปรึกษาหารือกัน

จากประสบการณ์ความร่วมมือและกระบวนการพัฒนาในเอเชียตะวันออก เราสามารถได้ข้อสรุปชี้แนะดังต่อไปนี้

ประการแรก ต้องรักษาสันติภาพและเสถียรภาพ การพัฒนาและความเจริญรุ่งเรืองจึงจะมีหลักประกัน ประเทศอาเซียนมีความสามัคคีกัน ร่วมมือกัน และช่วยเหลือกัน ได้ก่อตั้งประชาคมอนุภูมิภาคแห่งแรกในประวัติศาสตร์ของเอเชีย และได้สร้างสิ่งมหัศจรรย์อาเซียนที่ได้รับการชื่นชมจากชาวโลก จีนยืนหยัดเดินบนหนทางการพัฒนาที่สันติมาโดยตลอด ยึดมั่นในแนวทางการต่างประเทศรอบข้างที่จะเป็นมิตรกัน มีความจริงใจต่อกัน อำนวยประโยชน์แก่กัน และยอมรับกันริเริ่มและปฏิบัติตามนโยบายความมั่นคงที่มีความปลอดภัยร่วมกัน ครอบคลุมทุกด้านที่มีส่วนเกี่ยวข้องร่วมมือกันและมีความยั่งยืนเพิ่มพูนความน่าเชื่อถือทางการเมืองกับประเทศรอบข้างอย่างต่อเนื่องและเป็นพลังหลักในการรักษาสันติภาพ เสถียรภาพของภูมิภาคนี้จีนและอาเซียนได้ร่วมมือกันอย่างใกล้ชิดโดยยึดมั่นในหลักการแห่งการเปิดประเทศยอมรับต่อกัน เคารพซึ่งกันและกัน และพูดคุยเจรจากัน ร่วมกันจัดตั้งกลไกความร่วมมือของภูมิภาคที่ถืออาเซียนเป็นศูนย์กลางเพื่อให้เป็นพื้นฐานแห่งสันติภาพ เสถียรภาพ และความเจริญรุ่งเรืองของเอเชียตะวันออก

ประการที่สอง ต้องขับเคลื่อนการเปิดสู่ภายนอกและความร่วมมือ จึงสามารถบรรลุการอำนวยประโยชน์แก่กัน และได้ชัยชนะร่วมกัน การปฏิรูปและเปิดประเทศของจีนไม่เพียงได้บรรลุการพัฒนาของตน แต่ยังได้สร้างโอกาสสำคัญให้แก่โลก โดยเฉพาะอย่างยิ่งประเทศรอบข้างของจีน ซึ่งรวมทั้งประเทศอาเซียนด้วย จีนนำหน้าเจรจากับอาเซียนในการสร้างเขตการค้าเสรี และได้จัดตั้งเขตการค้าเสรีประเทศกำลังพัฒนาที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในโลก ปีนี้เขตการค้าเสรีจีน–อาเซียนบรรลุการยกระดับสูงขึ้น กฎว่าด้วยถิ่นกำเนิดสินค้าได้รับการปรับปรุงดีขึ้น กฎเกณฑ์เกี่ยวกับการเข้าถึงตลาดมีความสมบูรณ์ยิ่งขึ้น ขอบเขตความร่วมมือได้ขยายออกไปกว้างขึ้น นอกจากนี้ จีนและประเทศอาเซียนร่วมกันผลักดันการเจรจาจัดทำความตกลงหุ้นส่วนทางเศรษฐกิจระดับภูมิภาค (RCEP) ทุ่มเทกำลังในการก่อตั้งเขตการค้าเสรีที่มีประชากรมากที่สุด ประกอบด้วยสมาชิกที่มีโครงสร้างหลากหลายที่สุด และมีศักยภาพมากที่สุดในโลก รวมทั้งสร้างตลาดขนาดใหญ่ในเอเชียที่เปิดสู่ภายนอกมากขึ้น

จีนและประเทศอาเซียนร่วมสร้าง “หนึ่งแถบหนึ่งเส้นทาง” คุณภาพสูง ทุ่มเทกำลังในการบรรลุการเชื่อมต่อในระดับสูง ในอนาคตอันใกล้การโดยสารรถไฟจากเมืองคุนหมิงมากรุงเทพฯ จะกลายเป็น จริงขึ้น

จีนและประเทศอาเซียนร่วมสร้างสภาวะแวดล้อมการนวัตกรรมที่เปิดสู่ภายนอก มีการร่วมมือกัน และไม่เลือกปฏิบัติต่อกัน ทั้งสองฝ่ายจะถือโอกาส ปีแห่งความร่วมมือทางเศรษฐกิจดิจิตอลในปีหน้า กระชับความร่วมมือในด้าน การสื่อสาร 5 จี ปัญญาประดิษฐ์ ข้อมูลขนาดใหญ่ (Big Data) เทคโนโลยีอินเตอร์เน็ตในทุกสิ่ง (Internet of Things) และเมืองอัจฉริยะ ร่วมกันรับประโยชน์จากการนวัตกรรมทางวิทยาศาสตร์ และเทคโนโลยี

ประการที่สาม เสริมการไปมาหาสู่กันระหว่างประชาชน และการแลกเปลี่ยนทางวัฒนธรรมจะสามารถทำให้ความสัมพันธ์มีความใกล้ชิดมากยิ่งขึ้นเรื่อยๆ เส้นทางสายไหมทางทะเลที่เริ่มเปิดขึ้นเมื่อสองพันกว่าปีก่อนนั้นได้นำมาซึ่งการติดต่อไปมาหาสู่กันทางทะเลที่รุ่งโรจน์ อีกทั้งยังเป็นสักขีพยานต่อประวัติศาสตร์การไปมาหาสู่กันอย่างใกล้ชิดระหว่างจีนกับประเทศเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ เมื่อเร็วๆ นี้ ประธานาธิบดีสี จิ้นผิง ถวายเครื่องอิสริยาภรณ์รัฐมิตราภรณ์แห่งสาธารณรัฐประชาชนจีน แด่สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ทูตสันถวไมตรียอดเยี่ยมในการพัฒนามิตรสัมพันธ์ระหว่างจีนและไทยนั้น เป็นเรื่องดีงามอีกเรื่องหนึ่งในการพัฒนามิตรสัมพันธ์ระหว่างจีนและไทย ตลอดจนจีนและอาเซียน

พร้อมๆ กับการไปมาหาสู่กันระหว่างจีนและประเทศอาเซียนนับวันมีความใกล้ชิดยิ่งขึ้น ประชาชนทั่วไปจำนวนมากขึ้นทุกวันจะกลายเป็นทูตสันถวไมตรีระหว่างจีนและอาเซียน ปัจจุบันเที่ยวบินตรงระหว่างจีนและประเทศอาเซียนมีประมาณสัปดาห์ละ 4,500 เที่ยวบิน เมื่อปีที่แล้วประชาชนของทั้งสองฝ่ายที่เดินทางไปมาหาสู่กันมีจำนวน 57 ล้านคน เอเชียตะวันออกเฉียงใต้เป็นแหล่งท่องเที่ยวที่ได้รับความนิยมมากที่สุดจากนักท่องเที่ยวจีน เมื่อปีที่แล้วนักท่องเที่ยวจีนที่เดินทางมาไทยเกิน 10 ล้านคน นักเรียนประเทศอาเซียนที่มาศึกษาต่อที่จีนมีประมาณ 1 แสนคน โครงการทุนการศึกษาสำหรับบุคลากรดีเด่นจีน–อาเซียนที่เริ่มดำเนินการตั้งแต่ปีนี้ จะช่วยสนับสนุนเยาวชนดีเด่นของประเทศอาเซียนมากขึ้นมาเรียนต่อที่ประเทศจีน จีนมีสำนวนว่า “เกื้อกูลผูกสัมพันธ์กับเพื่อนบ้าน แน่นแฟ้นกว่าญาติที่อยู่ไกลกัน” จีนและไทยเป็นพี่น้องกันอยู่แล้ว เชื่อมั่นว่าจีนและประเทศอาเซียนจะใกล้ชิดกันมากยิ่งๆ ขึ้นจะเป็นครอบครัวเดียวกันที่มีอนาคตร่วมกัน

ประการที่สี่ ต้องยืนหยัดในการพูดคุยเจรจากันและปรึกษาหารือกัน จึงสามารถบรรลุความเห็นพ้องต้องกันได้ วัฒนธรรมเอเชียตะวันออกมีลักษณะพิเศษที่ถือความปรองดองกันเป็นสิ่งล้ำค่า มีการประนีประนอมกัน รวมทั้งถือสันติสุขและความกลมกลืนกันเป็นสิ่งสำคัญมาก ขณะที่รูปแบบของอาเซียนเน้นการปรึกษาหารือกันเพื่อบรรลุความเห็นที่เป็นเอกฉันท์ และต้องคำนึงถึงความสบายของทุกฝ่าย วัฒนธรรมที่คล้ายคลึงกันทำให้เรายืนหยัดในการจัดการกับข้อขัดแย้งอย่างเหมาะสมโดยผ่านการพูดคุยเจรจากัน และปรึกษาหารือกัน มีปัญหาอะไรก็แก้ไขเสียด้วยวิธีพูดคุยกัน

จีนและบางประเทศอาเซียนมีข้อพิพาทเขตแดนและสิทธิประโยชน์ทางทะเลในทะเลจีนใต้จริง แต่ปัญหาทะเลจีนใต้ไม่เพียงแต่ไม่ได้กระทบถึงการพัฒนาความสัมพันธ์ระหว่างจีน–อาเซียน แต่กลับยังกลายเป็นอีกด้านหนึ่งแห่งความร่วมมือระหว่างทั้งสองฝ่าย เราร่วมกันปฏิบัติตามปฏิญญาว่าด้วยการปฏิบัติของภาคีในทะเลจีนใต้ (DOC) อย่างรอบด้าน และพยายามขับเคลื่อนการเจรจาในการจัดทำแนวทางปฏิบัติในทะเลจีนใต้ (COC) เมื่อปีที่แล้ว ข้าพเจ้าเสนอให้จัดทำแนวทางปฏิบัติในทะเลจีนใต้ให้เสร็จเรียบร้อยภายในปี 2021 ซึ่งได้รับการตอบรับเป็นอย่างดีจากทุกฝ่าย

ขณะนี้การอ่านวาระที่ 1 ของร่างเนื้อหาการเจรจาเพื่อจัดทำแนวทางปฏิบัติในทะเลจีนใต้ได้ดำเนินการแล้วเสร็จก่อนเวลากำหนดและวาระที่ 2 ได้เริ่มดำเนินการอย่างราบรื่นจากการพูดคุยเจรจากัน และปรึกษาหารือกัน จีนและประเทศอาเซียนจะสามารถบรรลุแนวทางปฏิบัติในทะเลจีนใต้ที่สอดคล้องกับสภาพความเป็นจริงของภูมิภาคนี้มีเนื้อแท้ มีคุณภาพสูงและมีผลผูกมัดอย่างแน่นอน พร้อมทั้งร่วมกันกำหนดหลักเกณฑ์ของภูมิภาคนี้เพื่อให้ทะเลจีนใต้เป็นทะเลแห่งสันติภาพ มิตรภาพ และความร่วมมือ

ข้าพเจ้าเดินทางมาเยือนประเทศไทยอย่างเป็นทางการครั้งนี้เป็นไปตามคำเชิญของพลเอกประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรีไทย ปีหน้าเป็นวาระครบรอบ 45 ปีการสถาปนาความสัมพันธ์ทางการทูตระหว่างจีนและไทย ความสัมพันธ์ระหว่างสองประเทศยืนอยู่บนจุดเริ่มต้นใหม่ที่สืบทอดอดีต และมุ่งหน้าสู่อนาคต เราจะต้องใช้ความพยายามทวีคูณ เน้นกระชับความร่วมมือด้านสำคัญๆ เช่น การ เชื่อมโยงด้านต่างๆ การนวัตกรรมทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี การประสานทักษะของภาคการผลิตและความร่วมมือกับฝ่ายที่สาม เพื่อเติมพลังขับเคลื่อนให้แก่การพัฒนา และสร้างประโยชน์มากขึ้นให้แก่ประชาชนของทั้งสองประเทศ

ขอให้เราร่วมมือกันในยุคใหม่ร่วมกันบรรเลงเพลงแห่งมิตรภาพจีน–ไทย ร่วมร่างพิมพ์เขียวความร่วมมือในเอเชียตะวันออกที่ดีงาม