วิธีสถาปนิก

คอลัมน์ เลาะรั้ว

โดย…นายช่าง

วิธีสถาปนิก – การทำหลักสูตรต้านโกงศึกษาของป.ป.ช. มีส่วนที่เกี่ยวข้องกับภาคก่อสร้างที่น่าจะพูดถึงกัน

เริ่มจากคำจำกัดความว่า ฉ้อราษฎร์ ก็คือ การโกง การข่มขู่เอาประโยชน์อย่างหนึ่งอย่างใดจากผู้ประกอบอาชีพ ประกอบวิชาชีพโดยสุจริตจากชาวบ้านหรือประชาชนทั่วๆ ไป

บังหลวง คือ การโกง การเบียดบัง แสวงหาประโยชน์โดยมิชอบจากรัฐจากโครงการของรัฐ ตัวอย่างการโกงจากงานก่อสร้าง คือการสร้างมูลค่าของงานให้สูงกว่าปกติ แล้วเรียกส่วนแบ่งที่เรียกว่าเงินทอนจากผู้ชนะการประมูลหรือจากผู้ทำสัญญาก่อสร้าง

และการจะฉ้อราษฎร์บังหลวงได้นั้นจะต้องมีองค์ประกอบสำคัญ 2 ประการ คือ

1.ต้องมีโอกาส ถ้าเป็นโครงการของรัฐก็คือ มีโอกาส ถ้าเป็นโครงการของภาคเอกชนก็คือ มีการขออนุญาต มีขั้นตอนการพิจารณาการขออนุญาต

2.ต้องมีเครื่องมือสำคัญที่จะสร้างโอกาสคือ มีข้อกำหนด มีกฎระเบียบ มีขั้นตอนในการขออนุญาตในระดับต่างๆ

นั่นคือ วิธีที่ 3 วิธีสถาปนิก คือการออกแบบระบบให้เกิดกระบวนการคอร์รัปชั่นได้โดยยาก และเป็นขั้นตอนที่ไม่ได้แสดงรายละเอียดให้เห็นได้ชัดว่าควรจะเป็นอย่างไร เพื่อให้เห็นชัดเจนว่าการคอร์รัปชั่นในส่วนที่เรียกว่าฉ้อราษฎร์นั้น การหาโอกาสก็คือ การใช้อำนาจตามกฎหมาย การใช้กฎหมายก็เพื่อสร้างอุปสรรคและข้อขัดข้องในการดำเนินโครงการของภาคเอกชน ประเทศไทยมีกฎหมายที่ควบคุมกำกับการใช้สอยการก่อสร้างอาคารบ้านเรือน การใช้ประโยชน์ของพื้นที่เมือง รวมแล้วกว่า 20 ฉบับ

บางฉบับมีผลบังคับใช้มาตั้งแต่ พ.ศ.2478 จนปัจจุบันและทุกฉบับจะอยู่ในความรับผิดชอบของกระทรวงทบวงกรมต่างๆ กันในแต่ละฉบับจะมีข้อกำหนดกฎกระทรวงที่เกี่ยวข้องกันบ้าง ขัดแย้งกันบ้าง มีถ้อยคำในคำจำกัดความ หรือที่เรียกว่าศัพท์บัญญัติสอดคล้องกันบ้าง สับสนปนเปกันบ้าง บางพื้นที่ บางแห่ง มีข้อกำหนดกฎกระทรวงที่ออกตามพระราชบัญญัติต่างๆ ที่มีปัญหาซับซ้อนกันถึง 4 พระราชบัญญัติก็มี

ในแต่ละฉบับก็จะมีข้อกำหนด กฎระเบียบในการขออนุญาตก่อสร้าง ขอความเห็นชอบ ขอแจ้ง ให้ทราบที่มีระยะเวลาซ้ำซ้อน ยอกย้อน เช่น ต้องได้รับความเห็นชอบให้ดำเนินโครงการได้ ก่อนไปขออนุญาตก่อสร้าง ขออนุญาตก่อสร้างแล้วต้องขออนุญาตใช้งานอาคารเพื่อประโยชน์ต่างกันไปตามที่พระราชบัญญัติกำหนด

ด้วยความสับสนเช่นนี้เองที่ผู้มีอำนาจหน้าที่ในการพิจารณาต่างๆ ใช้เป็นโอกาสในการจะสร้างปัญหา อุปสรรคและข้อขัดข้องให้เกิดการสูญเสียโอกาสอย่างใดอย่างหนึ่งในการประกอบธุรกิจ ประกอบกิจการ ถ้าไม่มีการจ่ายเงินเพื่อความสะดวก ที่เรียกกันว่า ฉ้อราษฎร์ข้อเสนอเป็นคำถามก็คือ รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย 2560 ก็บัญญัติให้รัฐต้องลด ละ ปัญหาอุปสรรค และความยุ่งยากในการประกอบกิจการ ประกอบอาชีพของประชาชนนั้น ใครเป็นผู้รับผิดชอบ ใครจะเป็นผู้ทำให้ปัญหาส่วนนี้หมดไป

และใครจะเป็นผู้ลดอำนาจการพิจารณาการอนุมัติที่มีกฎหมายบัญญัติการอนุญาต ที่เป็นเหตุสำคัญในการเรียกหาประโยชน์จากทั้งโครงการของรัฐและเอกชน