ผมร่วง-หัวล้าน ต้องรู้สาเหตุก่อนรักษา
ผมร่วง ผมบาง หัวล้าน เป็นปัญหาของหลายคน รศ.นพ.ปวน สุทธิพินิจธรรม นายกสมาคมแพทย์ผิวหนังแห่งประเทศ ไทย กล่าวว่า สาเหตุของผมร่วง เกิดจากหลายปัจจัย ได้แก่ 1.เผ่าพันธุ์ เพศและอายุ 2.เชื้อโรคที่เล่นงานเส้นผมโดยตรงหรือเป็นผลทางอ้อม เช่น เป็นโรคติดเชื้อที่อวัยวะอื่น แล้วทำให้เกิดผมร่วงผิดปกติตามมาภายหลังนาน 3 เดือน 3.สารเคมี เช่น ยาชนิดต่างๆ สารพิษปนเปื้อนในอาหารและน้ำ 4.โรคตามระบบต่างๆ เช่น โรคไตวาย โรคต่อมไทรอยด์เป็นพิษ และ 5.จิตใจเศร้าหมองอย่างรุนแรงและเฉียบพลันจนถึงตกใจอย่างรุนแรง เช่น ถูกผีหลอกทำให้ผมร่วงหัวโกร๋นได้ เป็นต้น
รศ.นพ.ปวน สุทธิพินิจธรรม
ภาวะผมร่วงและผมบางลงหรือภาวะผมร่วงเป็นหย่อมเฉพาะที่ แบ่งเป็น 2 กลุ่ม คือ ภาวะผมร่วงเป็นหย่อม และภาวะผมร่วงทั่วศีรษะ
ภาวะผมร่วงเป็นหย่อมสามารถแบ่งแยกย่อย ได้ดังนี้
1.ผมร่วงหย่อมเฉพาะที่ชนิดไม่มีแผลเป็นที่หนังศีรษะ ที่พบบ่อยๆ ได้แก่ ผมร่วงเป็นหย่อมๆ จากเชื้อราพบมากในเด็ก ลักษณะผมจะร่วงเป็น กระจุก ผิวหนังในบริเวณที่ผมร่วงจะมีขุยหรือสะเก็ดบางครั้งจะมีผื่นแดง จะวินิจฉัยได้แน่นอนต้องตรวจพบสายราจากขุยหรือเส้นผมที่ศีรษะ การรักษาต้องใช้ยารับประทาน ยาทาไม่สามารถกำจัดเชื้อราได้หมด
ผมร่วงเป็นหย่อมๆ จากการดึงผมตนเอง พบมากในเด็กที่มีความเครียดและเมื่อไม่มีทางระบายออกจึงดึงผมตนเอง การรักษาต้องอาศัยความเข้าใจถึงสาเหตุของโรคและเข้าใจปัญหาของผู้ป่วย อาจต้องปรึกษาจิตแพทย์ร่วมในกระบวนการดูแลรักษาด้วย นอกจากนี้การทายาครีมสเตียรอยด์ร่วมกับรับประทานยาต้านฮีสตามีน จะช่วยให้อาการดีขึ้น
ผมร่วงเป็นหย่อมๆ จากโรคภูมิแพ้รากผม จะมีภาวะระบบภูมิคุ้มกันร่างกายรวน มีเซลล์เม็ดเลือดขาวมารบกวนรากผมทำให้เซลล์รากผมหยุดทำงาน เส้นผมจะหายไปเป็นหย่อมๆ ผิวหนังบริเวณที่ไม่มีเส้นผมจะเรียบไม่พบตอ เส้นผมหักหรือเป็นตุ่มที่ผิวหนัง วิธีการรักษาใช้ยาสเตียรอยด์ทา กินหรือฉีดเข้าบริเวณที่ผมหลุดร่วงไป เมื่อได้ผลแล้วต้องใช้ยาต่อไป เพราะถ้าหยุดยาผมที่งอกขึ้นมาจะกลับบางลงเหมือนเดิม โดยทั่วไปอาจพบหลุดร่วงเป็นหย่อมเดียวหรือหลายหย่อม ในรายที่อาการรุนแรงผมจะร่วงทั้งศีรษะ และถ้ารุนแรงที่สุดผม และขนตามตัวจะร่วงหมดเหมือนพญาไร้ใบ การรักษาควรปรึกษาแพทย์
2.ภาวะผมร่วงเป็นหย่อมชนิดที่มีแผลเป็นบนหนังศีรษะ เกิดได้จากหลายสาเหตุ เช่น โรคฝีหนองบนศีรษะ เชื้อกลากที่ศีรษะชนิดที่มีการอักเสบรุนแรง แผลไฟไหม้น้ำร้อนลวก โรค ดีแอลอี ที่หนังศีรษะ ส่วนใหญ่รากผมจะถูกทำลายอย่างมาก จนไม่สามารถสร้างเส้นผมใหม่ขึ้นมาทดแทน และเกิดพังผืดในชั้นหนังแท้ร่วมด้วย การรักษาควรปรึกษาแพทย์เพื่อการวินิจฉัยที่ถูกต้อง
ส่วนภาวะผมร่วงทั่วศีรษะ ที่พบบ่อยๆ คือ 1.ภาวะผมร่วงจากพิษไข้ เกิดจากหลายสาเหตุ เช่น โรคติดเชื้อชนิดต่างๆ ทำให้ร่างกายมีไข้สูง ยาชนิดต่างๆ เช่น ยากลุ่มอนุพันธุ์วิตามินเอ นอกจากนี้ยังพบในสตรีหลังคลอดบุตรภาวะเครียดหรือตกใจอย่างรุนแรง อาการผมร่วงจะค่อยๆ ดีขึ้นเองภายในเวลา 1 ถึง 2 เดือน
2.ภาวะผมร่วงทั่วศีรษะจากการติดเชื้อซิฟิลิสระยะที่ 2 ผมจะร่วงเป็นหย่อมๆ ทั่วศีรษะคล้ายมอดแทะ
3.ภาวะผมบางจากพันธุกรรมและฮอร์โมนเพศ จะเกิดอาการรากผมค่อยๆ เปลี่ยนแปลงจากผมเส้นใหญ่เป็นผมเส้นเล็ก การรักษา ภาวะผมบางชนิดนี้จะใช้ยาปลูกผมซึ่งมีหลายชนิดทั้งชนิดทา และรับประทาน
4.ภาวะผมร่วงจากการรับประทานยาขับปัสสาวะ (Spironolactone) ยาขับปัสสาวะชนิดนี้ จะใช้ลดความดันโลหิตและความดันในลูกตามีฤทธิ์ต้านการทำงานของฮอร์โมน androgen ซึ่งต้องระมัดระวังการใช้ยาชนิดนี้เพื่อป้องกันการเกิดผลข้างเคียงของยา จึงควรได้รับการดูแลจากแพทย์
