ชมซีรีส์ไม่ให้ป่วยด้วย5ข้อ แนะซึมเศร้าอย่าดูคนเดียว
ชมซีรีส์ไม่ให้ป่วยด้วย5ข้อ แนะซึมเศร้าอย่าดูคนเดียว – การดูละครชุดหรือซีรีส์ (series) ทางอินเตอร์เน็ต ซึ่งเป็นเทคโนโลยีใหม่กำลังได้รับความนิยมมากขึ้นทั่วโลก รวมทั้งในไทย ก็นำมาซึ่งความห่วงใยในมุมมองของจิตแพทย์ด้วย
นพ.กิตต์กวี โพธิ์โน ผู้อำนวยการโรงพยาบาล(ร.พ.)จิตเวชนครราชสีมาราชนครินทร์ จ.นครราชสีมา กล่าวว่า การดูละครชุดหรือซีรีส์ ในแง่ดีสามารถสร้างความสนุกสนาน ผ่อนคลายความเครียดจากงานประจำได้วิธีหนึ่ง แต่การดูจะต้องมีความพอดี เหมาะสม ไม่เช่นนั้นอาจส่งผล กระทบต่อสุขภาพกายและสุขภาพจิตได้เช่นกัน
จากงานศึกษาวิจัยในต่างประเทศ เช่นที่อังกฤษ พบว่าวัยผู้ใหญ่ประมาณ 1 ใน 3 ใช้เวลาดูทีวีเฉลี่ย 1.42 วันต่อสัปดาห์ ส่งผลเกิดปัญหาอ้วน และอดนอน มีผลต่อปัญหาการจดจำ รวมทั้งยังเสี่ยงต่อการเสพติดเช่นเดียวกับการเสพติดสารเสพติด ซึ่งเกิดมาจากกลไกภายในสมอง
พญ.ภรทิตา เลิศอมรวณิช จิตแพทย์ประจำร.พ.จิตเวชนครราชสีมาฯ กล่าวเพิ่มเติมว่า กรณีของซีรีส์ ซึ่งจะมีเป็นตอนๆ และมีระบบต่อเนื่องแบบอัตโนมัติ อาจทำให้เกิดความเพลิดเพลินหรือติดลมคือดูแบบต่อเนื่องซึ่งเรียกพฤติกรรมนี้ว่า บิงจ์ วอชชิ่ง (Binge watching) คือดูรวดเดียวจบเรื่องหรือดูแบบมาราธอน อาจใช้เวลามากเป็นวันหรือข้ามวันข้ามคืน เนื่องจากบางเรื่องอาจยาวเป็นร้อยๆ ตอน ผลกระทบที่ตามมาที่เห็นชัดเจนคือการอดนอน จะมีผลต่อการทำงานของสมอง ทั้งด้านความคิดความจำ การเรียนรู้ทางด้านภาษา การตัดสินใจในลักษณะเชื่องช้าลงหรือเรียกว่าสมองตื้อ มีผลกระทบกับการทำงานและการเรียน และยังทำให้อารมณ์หงุดหงิดง่ายขึ้น หากอดนอนต่อเนื่องกันเป็นเวลานาน อาจทำให้เกิดอาการทางจิต (Psychosis) เช่น หูแว่ว ประสาทหลอน ได้เช่นกัน
กลุ่มที่น่าเป็นห่วงก็คือผู้ป่วยซึมเศร้า หากจะดูซีรีส์ สามารถดูได้ โดยดูร่วมกับคนในครอบครัว หรือกับเพื่อนและดูจบเป็นตอนๆ ไม่แนะนำให้ดูคนเดียวเนื่องจากจะเพิ่มเวลาในการอยู่คนเดียว ตัดตัวเองออกสังคมผู้คนมากขึ้น โอกาสที่จะมีปฏิสัมพันธ์กับคนอื่นๆ ลดลง หรือทำให้การออกไปใช้ชีวิตข้างนอกเช่นการออกกำลังกายน้อยลง ซึ่งไม่เป็นผลดีทั้งในแง่ผลการรักษา อาจทำให้อาการแย่ลงไปอีก
ซีรีส์ที่ผู้ที่มีอาการซึมเศร้าไม่ควรดูคือ ซีรีส์ที่เกี่ยวข้องกับชีวิตหรือเรื่องเศร้าๆ เนื่องจากจะทำให้อารมณ์ที่เศร้าอยู่เดิม เกิดหดหู่ เหงาหงอย เพิ่มขึ้น หรือนอนไม่หลับ อาจเป็นอันตรายถึงชีวิตได้” พญ.ภรทิตากล่าว
พญ.ภรทิตากล่าวด้วยว่า มีคำแนะนำในการดูซีรีส์ สำหรับประชาชนทั่วไป 5 ประการ เพื่อให้ได้ผลต่อการดูคือมีความสุข คลายเครียด ป้องกันปัญหาติดลม โดยต้องจัดตารางชีวิต ฝึกวินัย แบ่งเวลาให้เหมาะสม ดังนี้
1.ควรกำหนดเวลาดูให้ชัดเจน ไม่ควรเกิน 2 ชั่วโมง เพื่อให้ร่างกายพักผ่อนอย่างเต็มที่ คือผู้ใหญ่ ควรนอน 7-8 ชั่วโมง เด็กมัธยม ควรนอน 8-9 ชั่วโมง เด็กวัยประถมควรนอน 10-11 ชั่วโมง 2.ไม่ดูซีรีส์ในห้องนอน เพื่อไม่ให้รบกวนเวลานอน 3.ในการหยุดดูซีรีส์ ควรหยุดเมื่อจบตอน หรือหยุดดูในช่วงกลางๆ ของตอน เนื่องจากในช่วงท้ายตอนมักจะทิ้งปมค้างไว้ ทำให้เราอยากจะดูต่อ 4.ควรจัดเวลาออกกำลังกายควบคู่ไปด้วย อย่างน้อยสัปดาห์ละ 3-4 วัน ครั้งละไม่ต่ำกว่า 30 นาที การออกกำลังกายจะช่วยได้ทั้งคลายความเครียดและทำให้สุขภาพแข็งแรง และ 5.ควรจัดเวลาให้ครอบครัว เช่น ช่วยกันเตรียมอาหาร รับประทานอาหารร่วมกัน