ชนชั้นสัตว์โลก(7)
คอลัมน์ : คติ-สัญลักษณ์สถาปัตยกรรม
ชนชั้นสัตว์โลก(7) – สวรรค์ชั้นที่ 3 ยามา (นรดี) สัญลักษณ์ของสวรรค์ชั้นนี้ได้แก่ปล้องที่ 3 ในตัวยอด 6 ปล้อง ของสถูปหรือเจดีย์
คำบรรยายในไตรภูมิพระร่วงไม่มีคำอธิบายมากนัก นอกจากจะบอกแต่เพียงว่า หัวหน้าของเทวดาในชั้นนี้ชื่อ สุยามเทวราช หรือสยามเทวราช ไม่แน่ใจว่าจะมีสถานะเหมือนพระสยามเทวาธิราชของประเทศหรือไม่ เพราะในไตรภูมิพระร่วงก็ไม่ได้กำหนดหน้าที่ลัทธิและอำนาจของพระสยามเทวราชไว้ ไม่เหมือนพระอินทร์ในสวรรค์ชั้นไตรตรึงส์ หรือดาวดึงส์ ที่อยู่ชั้นล่างของสวรรค์ชั้นนี้ที่ทำหน้าที่บริหารจัดการพื้นที่สวรรค์มีหน้าที่ดูแลเทวดาและสนับสนุนประกาศชื่อและจารึกผู้มีบุญญาธิการ ทำบุญกุศล ดูแลบิดามารดา รักษาศีล ไว้ในแผ่นทองเรียกเป็นความเข้าใจของมนุษย์ในปัจจุบัน ไม่น่าจะแตกต่างจากการประกาศเกียรติคุณ และยกย่องส่งเสริมให้รู้แก่ผู้คนทั่วไป
ยามา แปลว่า ปราศจากความยากลำบาก เทวดาในชั้นนี้จึงหมายถึง ผู้อุบัติขึ้นในพื้นที่ที่ปราศจากความยากลำบากในชีวิตและความเป็นอยู่ ดูเหมือนไม่ต้องทำงานทำการใดๆ จึงไม่มีปัญหาความขัดแย้งกัน
เทวดาในชั้นยามานี้อยู่ในปราสาทแก้วปราสาททองและดูเหมือนไม่มีภาระหน้าที่ใดๆ ต่อโลก มีความสงบสุข ซึ่งความสงบก็คือ มงคลยิ่ง 1 ใน 38 มงคลอันประเสริฐ ไม่ร้อนไม่หนาว ไม่มีกลางวัน กลางคืน
ผู้จะไปบังเกิดในสวรรค์ชั้นนี้ก็คงมีพฤติกรรมในโลกก็คือ สร้างบุญสร้างกุศล ดูแลพ่อแม่ รักษาศีลปฏิบัติธรรม
ชวพงศ์ ชำนิประศาสน์
