พระพุทธรูปไม่ใช่พระพุทธเจ้า
คติ – สัญญลักษณ์ สถาปัตยกรรม
พระพุทธรูปไม่ใช่รูปปั้นที่เหมือน หรือถ่ายทอดพระพุทธเจ้าที่มาจากเจ้าชายสิทธัตถะ
หากเป็นปฏิมากรรมที่เอาลักษณะ รูปทรงหรืออวัยวะที่เป็นมงคล 32 ประการ เป็นสัญลักษณ์ คุณสมบัติพิเศษ หรือ ที่เรียกว่ามีรูปอันเป็นมงคลมารวบรวม เพื่อให้ผู้คนในพุทธศาสนาได้เข้าใจว่า ความเป็นผู้ประเสริฐของบุคคลนั้นมาจากรูปที่เป็นสัญลักษณ์ของความประเสริฐนั้น
ด้านหน้าของศูนย์การประชุมแห่งชาติสิริกิติ์เดิมมีประติมากรรมทองเหลืองอยู่ชิ้นหนึ่ง เป็นเครื่องหมายแห่งความรู้ อันสูงสุด เรียกว่า รูปโลกุตตะ
ชลูด นิ่มเสมอ ประติมากรผู้ปั้น กล่าวว่านี่คือเครื่องหมายของโลกุตตะธรรมหรือสัญลักษณ์ของปัญญาอันประเสริฐที่เป็นของผู้ที่อยู่เหนือโลก และรูปแบบของประติมากรรมนี้จะปรากฏอยู่บนส่วนหนึ่งของพระเศียรพระพุทธรูป (โลกตัวนี้ไม่ได้หมายความว่าโลกที่เราอาศัยอยู่ เป็นโลกที่หมายถึงทั้งรูป ทั้งนามทั้งสัตว์สิ่งของที่รวมตัวกันเป็นชีวิต วิญญาณ ของทุกสรรพสิ่ง)
เศียรบนพระพุทธรูปที่ปรากฏอยู่ทั่วไปในพุทธศาสนาฝ่ายเถรวาท จะปรากฏรูปอันเป็นสัญลักษณ์ของการอยู่เหนือโลก หรืออีกนัยก็คือ ปัญญายิ่งที่ทำให้อยู่ เหนือโลก เรียกกันว่า โลกุตตะมีลักษณะ ดังเปลวไฟที่ลุกโชนเปรียบเป็นแสงสว่างแห่งปัญญาที่แสดงถึงความรู้อันสูงสุดที่พาพ้นไปจากโลกจากสังสารวัฏ
ชวพงศ์ ชำนิประศาสน์
