คอลัมน์ บทบรรณาธิการ
บทเรียนจากอังกฤษ
สิ่งที่ไทยรับรู้สถานการณ์โรคโควิด-19 จากสหราชอาณาจักร ไม่เพียงมีคำประกาศถอนไทย พร้อมอีก 46 ประเทศและดินแดนออกจากบัญชีแดง หรือประเทศที่มีความเสี่ยงสูงสุดในการเดินทางไปเยือน
แต่ยังรวมถึงการเปิดรายงานถอดบทเรียนโคโรนาไวรัส ซึ่งเป็นเรื่องที่สำคัญมาก
อังกฤษแสดงให้เห็นว่าหลังจากเกิดวิกฤตแล้ว ทุกคนต้องร่วมกันเรียนรู้ ศึกษาทั้งข้อมูล สถิติตัวเลข และประสบการณ์
ถอดบทเรียนที่มีทั้งตัวอย่าง ความผิดพลาด ความสำเร็จ ร่วมวิเคราะห์และตัดสินอย่างไม่มีอคติ
เพราะวิกฤตเช่นนี้ไม่ควรปล่อยให้ผ่านแล้วผ่านเลย ต้องหาบทเรียนเพื่อเป็นประโยชน์แก่สังคม
รายงานดังกล่าวมาจากการศึกษาของสมาชิกสภาผู้แทนฯ ทุกพรรคการเมือง ในกรรมาธิการสาธารณสุขและสวัสดิการสังคม และกรรมาธิการวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
ระบุชัดว่า การรับมือโรคระบาดช่วงต้นของรัฐบาลเป็นความล้มเหลวทางสาธารณสุขครั้งเลวร้ายที่สุดของอังกฤษ
การเลื่อนช่วงเวลาล็อกดาวน์ครั้งแรกเพราะไม่ฟังข้อมูลจากคนกลุ่มต่างๆ ให้รอบด้าน ทำให้ผู้คนต้องป่วยล้มตายหลายพันหลายหมื่นคน กระทั่งถึงวันนี้สหราชอาณาจักรมีผู้เสียชีวิตจากโรคโควิดเกิน 150,000 ราย
อย่างไรก็ตาม รายงานระบุถึงมุมที่มีความสำเร็จด้วย โดยเฉพาะโครงการวิจัยและพัฒนาวัคซีน ฉีดให้ประชาชนได้อย่างแพร่หลายและรวดเร็ว
ถือเป็นการขับเคลื่อนที่มีประสิทธิ ภาพมากที่สุดในประวัติศาสตร์ของประเทศ
ตัวอย่างของรายงานนี้ทำให้เห็นภาพรวมของเหตุการณ์ จุดบกพร่องในการตัดสินใจของรัฐบาลที่มีผลต่อความเป็นความตายของประชาชน
แม้แก้ไขสถานการณ์ได้ แต่ชีวิตที่เสียไปแล้วย่อมย้อนกลับมาไม่ได้ ดังนั้นบทเรียนนี้จึงจะเป็นประโยชน์สำหรับการป้องกันชีวิตคนในอนาคต รวมถึงการบริหารประเทศ
ที่สำคัญที่สุดคือ การยอมรับความจริงที่เกิดขึ้น พูดถึงความล้มเหลวอย่างตรงไปตรงมา ไม่ต้องมัวห่วงเสียหน้า หรือพูดได้แค่เอาดีใส่ตัว
กระบวนการที่จะถอดบทเรียนแบบนี้ได้จึงต้องมีประชาธิปไตยที่มีเสรีภาพในการวิพากษ์วิจารณ์ มีความเสมอภาคเป็นหลักพื้นฐาน และจิตสำนึกเป็นตัวผลักดัน
ถ้ามีประชาธิปไตยที่เสรีจริง ประเทศ ไทยเองจะถอดบทเรียนจากสถานการณ์โควิดได้เช่นกัน
