ราชทัณฑ์ ปล่อยบทความ สร้างความเข้าใจ ขั้นตอนพิจารณา ‘พักโทษ’ หลังโดนวิจารณ์ปม ‘ทักษิณ’ ยันพักโทษปีละไม่ต่ำกว่า 1 หมื่นราย
เมื่อวันที่ 27 ก.พ.2567 กรมราชทัณฑ์ ออกเอกสารข่าวบทความ การสร้างความเข้าใจเกี่ยวกับการพักการลงโทษในงานราชทัณฑ์ ตอนที่ 1 ระบุว่า จากกระแสสังคมในปัจจุบันที่ตั้งคำถามต่างๆ นานาต่อการดำเนินงานด้านการพักการลงโทษ ของกรมราชทัณฑ์
ดังนั้น กรมราชทัณฑ์จึงขอให้ข้อมูล เพื่อสร้างความเข้าใจเกี่ยวกับการบริหารโทษในบริบทของ งานราชทัณฑ์ เพื่อให้ประชาชนทั่วไปได้รับทราบ และมองเห็นภาพการทำงานได้ชัดเจนมากยิ่งขึ้น ดังนี้
1.กฎกระทรวง แบ่งส่วนราชการกรมราชทัณฑ์ กระทรวงยุติธรรม พ.ศ.2561 ระบุให้กรมราชทัณฑ์ มีหน้าที่และอำนาจกําหนดแนวทางปฏิบัติต่อผู้ต้องขัง และบุคคลที่อยู่ในความควบคุมหรือดูแลตามหน้าที่ และอํานาจของกรม ให้สอดคล้องกับกฎหมาย ระเบียบ ข้อบังคับ นโยบายของกระทรวง หลักอาชญาวิทยา และทัณฑวิทยา ตลอดจนข้อกําหนดมาตรฐานขั้นต่ำสําหรับปฏิบัติต่อผู้ต้องขัง และข้อเสนอแนะ ในเรื่องที่เกี่ยวข้องขององค์การสหประชาชาติ
2.การพักการลงโทษ เป็นอำนาจ หน้าที่หนึ่ง ที่เกี่ยวกับแนวทางปฏิบัติต่อผู้ต้องขังตามหลักทัณฑปฏิบัติ ซึ่งดำเนินการภายใต้กฎหมายที่เกี่ยวข้อง โดยการพักการลงโทษเป็นการบริหารโทษที่กรมราชทัณฑ์ ได้ดำเนินการตามที่ได้ระบุไว้ในพ.ร.บ.ราชทัณฑ์ พ.ศ.2479 เป็นต้นมา
ประเทศไทย ได้ศึกษามาจากสหรัฐอเมริกา และเมื่อมีการปรับปรุงแก้ไขพ.ร.บ.ราชทัณฑ์ พ.ศ.2560 ก็ยังคงระบุเรื่องการพักการลงโทษไว้เช่นเดิม ดังนั้น จึงไม่ใช่เรื่องใหม่ที่เพิ่งจะเกิดขึ้นในปัจจุบัน
3.ในการดำเนินการพิจารณาการพักการลงโทษ ตั้งแต่ขั้นตอนในชั้นเรือนจำและทัณฑสถาน ระเบียบที่เกี่ยวข้อง ได้ระบุให้มีบุคคลภายนอกมาร่วมเป็นคณะทำงานเพื่อพิจารณาวินิจฉัยการพักการลงโทษ โดยมีผู้บัญชาการเรือนจำ/ผู้อำนวยการทัณฑสถาน เป็นประธาน ร่วมกับหน่วยที่เกี่ยวข้อง ได้แก่ ผู้แทนคุมประพฤติ ผู้แทนจากสำนักงานคณะกรรมการป้องกันปราบปรามยาเสพติด (ป.ป.ส.) ผู้แทนกรมการปกครอง ผู้แทนสำนักงานตำรวจแห่งชาติ และเจ้าพนักงานเรือนจำ ซึ่งผู้บัญชาการเรือนจำแต่งตั้ง
โดยเสนอผลการพิจารณาไปยังกรมราชทัณฑ์ เพื่อนำเข้าคณะอนุกรรมการเพื่อพิจารณาวินิจฉัยการพักการลงโทษ ซึ่งมีอำนาจหน้าที่พิจารณาเห็นชอบพักการลงโทษ ประกอบด้วย ปลัดกระทรวงยุติธรรม รองปลัดกระทรวงยุติธรรม อธิบดีกรมคุมประพฤติ อธิบดีกรมคุ้มครองสิทธิและเสรีภาพ อธิบดีกรมราชทัณฑ์ อธิบดีกรมสอบสวนคดีพิเศษ เลขาธิการป.ป.ส. ผู้แทนจากกระทรวงสาธารณสุข ผู้แทนสำนักงานศาลยุติธรรม
ผู้แทนสำนักงานอัยการสูงสุด ผู้แทนสำนักงานตำรวจแห่งชาติ ผู้แทนกรมการปกครอง ผู้แทนกรมพัฒนาสังคมและสวัสดิการ ผู้ทรงคุณวุฒิด้านต่างๆ ผู้อำนวยการกองทัณฑปฏิบัติ ผอ.กลุ่มงานพักการลงโทษ และหัวหน้าฝ่ายพักการลงโทษ
ดังจะเห็นว่า กรมราชทัณฑ์ ได้ดำเนินการพักการลงโทษ โดยนำภาคส่วนต่างๆ ที่มีความเกี่ยวข้องเข้ามามีส่วนร่วมในการพิจารณาทั้งในชั้นกลั่นกรองและวินิจฉัย เพื่อสร้างความโปร่งใสและคำนึงถึงประโยชน์ของสังคมเป็นหลัก
จากสถิติในทุกๆ ปี กรมราชทัณฑ์มีการปล่อยตัวพักการลงโทษไม่ต่ำกว่าหนึ่งหมื่นราย โดยในปี พ.ศ.2566 กรมราชทัณฑ์ ได้มีการปล่อยตัวพักการลงโทษกรณีปกติ จำนวน 10,552 คน พักโทษกรณีพิเศษ จำนวน 1,776 คน รวมทั้งสิ้น 12,328 คน
ผู้สื่อข่าวรายงานว่า บทความดังกล่าวได้ถูกเผยแพร่ออกสู่สาธารณะ หลังจากมีกระแสวิพากษ์วิจารณ์การพักโทษของนายทักษิณ ชินวัตร อดีตนายกฯ ที่เข้าสู่กระบวนการพักโทษเมื่อวันที่ 18 ก.พ.ที่ผ่านมา และอยู่ระหว่างการคุมประพฤติ นอกจากนี้ นายราเมศ รัตนะเชวง โฆษกพรรคประชาธิปัตย์ ยังเสนอให้แก้ พ.ร.บ.ราชทัณฑ์อีกด้วย