เลขาฯกกต. แจงแนวปฏิบัติเลือกสว. ผู้สมัครทำได้แค่แนะนำตัว ห้ามนักการเมืองและพรรคการเมืองช่วยเหลือ สื่อเสนอข่าวได้ตามปกติ ประชาชนช่วยสังเกตการณ์ ตรวจสอบผู้สมัคร
เมื่อวันที่ 30 เม.ย.2567 นายแสวง บุญมี เลขาธิการคณะกรรมการการเลือกตั้ง (กกต.) โพสต์เฟซบุ๊กชี้แจงถึงการปฏิบัติตัวในการทำหน้าที่เมื่อมีพระราชกฤษฎีกาเลือกสมาชิกวุฒิสภา (สว.) ว่า ในส่วนของประชาชนไม่มีสิทธิ์เลือก สว.ตามรัฐธรรมนูญ เพราะรัฐธรรมนูญไม่ให้สิทธิ์ในเรื่องนี้
แต่สามารถติดตามข้อมูลข่าวสารจากสำนักงานกกต. เกี่ยวกับประวัติของผู้สมัครทั้งหมด ไม่ว่าจะอยู่กลุ่มสาขาอาชีพใด ทั้ง 20 กลุ่ม ในชั้นอำเภอ 928 อำเภอ ชั้นจังหวัด 77 จังหวัด และระดับประเทศ ได้ที่ แอพพลิเคชั่น smart vote และ เว็บไซต์ สำนักงาน กกต. รวมทั้งติดตามข้อมูลข่าวจากสื่อต่างๆ ซึ่งสำนักงานกกต. จะเผยแพร่ข้อมูลต่างๆ ที่ประชาชนควรรู้ผ่านสื่อฯ ให้มากที่สุด
ส่วนในวันเลือก สว.สามารถไปสังเกตการณ์การเลือกได้ทุกที่ ทั้งในชั้นอำเภอ จังหวัด และระดับประเทศ โดยสำนักงาน กกต.จะจัดให้มีโทรทัศน์วงจรปิด ถ่ายทอดบรรยากาศภายในที่เลือกตั้งให้ดูตลอดการลงคะแนน จนปิดเวลาลงคะแนน
ขอให้ประชาชนสังเกตการณ์ ตรวจตรา ตรวจสอบ แล้วแจ้ง กกต.ว่ามีผู้สมัคร พรรคการเมืองใดหรือผู้ใด แนะนำไม่เป็นไปตามระเบียบ หรือฝ่าฝืนกฎหมาย
ในส่วนของสื่อมวลชนสามารถเสนอข่าวได้ตามปกติตามหลักวิชาชีพ อาทิ รายงานข่าวในที่เลือก ใครสมัครในกลุ่มสาขาอาชีพใด วิเคราะห์ จัดเวที เสนอข้อเท็จจริง สัมภาษณ์ผู้สมัครเกี่ยวกับเรื่องอื่นได้ แต่ต้องไม่เกี่ยวกับการแนะนำตัวของผู้ถูกสัมภาษณ์
สื่อที่สมัคร สว.ทำหน้าที่การงานได้ตามปกติ แต่อย่าไปพูดแนะนำตัวว่าสมัคร สว. มีประวัติหรือประสบการณ์อย่างไร ทั้งนี้ จากระเบียบที่ออกมาเพื่อใช้บังคับกับผู้สมัคร ไม่ได้ใช้บังคับกับสื่อ แต่ต้องพึงระวังในการทำหน้าที่สื่อ ต้องไม่เป็นช่วยเหลือการแนะนำตัวผู้สมัครรายใดรายหนึ่งเป็นการเฉพาะ
ผู้สมัคร สว.ต้องแนะนำตัวตามที่กฎหมายและระเบียบที่ กกต.กำหนด ทำมากไปกว่านั้นอาจถูกศาลพิพากษาให้เพิกถอนสิทธิสมัครรับเลือกตั้ง หรือถ้าเป็นโทษเกี่ยวกับการทุจริต เช่น รู้ว่าตัวเองไม่มีสิทธิแต่มาสมัคร ซื้อเสียง หลอกลวง รับการช่วยเหลือจากคนของพรรคการเมือง จะมีโทษอาญาด้วย คือทั้งโทษจำคุกและปรับ
สำหรับนักการเมือง ผู้ดำรงตำแหน่งในพรรคการเมือง ต้องไม่ไปช่วยเหลือผู้สมัคร สว.นั้น หมายถึงการห้ามพรรคการเมืองไปโดยปริยาย
ในการเลือก สว.เป็นระบบปิดจริงหรือ เมื่อดูจากรัฐธรรมนูญและพ.ร.ป.ว่าด้วยการได้มาซึ่ง สว. ต้องยอมรับว่าไม่ได้ให้สิทธิ์กับประชาชนในการเลือก แต่นั่นเป็นเพียงอย่างเดียวที่ประชาชนถูกตัดสิทธิ์ไป ส่วนการมีส่วนร่วมอย่างอื่น ประชาชนยังมีส่วนร่วมเหมือนเดิม เหมือนการเลือกตั้งทั่วไป
เรื่องนี้สำนักงาน กกต.ได้ตระหนักถึงการมีส่วนร่วมของประชาชนเป็นอย่างดี จึงออกแบบให้ประชาชนเข้ามามีส่วนร่วมในการติดตาม สังเกตการณ์การเลือก สว. ตั้งแต่มีพระราชกฤษฎีกา จนถึงวันลงคะแนนอย่างใกล้ชิด
