พระพุทธชัยมงคล – “วัดชัยมงคล” ตั้งอยู่เลขที่ 71 บ้านทุ่ง ต.ในเวียง อ.เมือง จ.แพร่ อยู่ทางทิศตะวันออกของตัวเมือง ห่างจากสี่แยกบ้านทุ่งประมาณ 40 เมตร
พระครูโฆษิตสังฆพิทักษ์ เจ้าคณะตำบล ในเวียง เขต 3 และเจ้าอาวาสวัดชัยมงคล บอกเล่าว่า แต่เดิมบริเวณวัดชัยมงคล เป็นที่รกร้างว่างเปล่า มีพฤกษชาตินานาพันธุ์ขึ้นปกคลุมโดยทั่วไป สมัยเมื่อสร้างวัดใหม่ๆ ชาวบ้านเรียกกันว่า “วัดชัยมงคลโป่งจ้าง” ด้วยบริเวณแห่งนี้เป็นดินโป่ง (ดินที่มีรสเค็มและหอม) เป็นธาตุอาหารสำหรับสัตว์ โดยเฉพาะช้างชอบกิน 
ผู้นำในการเข้ามาบุกเบิกพื้นที่ครั้งแรก คือพระครูพุทธวงศาจารย์ (ทองคำ พุทธวังโส) เป็นชาวบ้านสีลอ อ.เมือง จ.แพร่ บุตรของพระยาแขกเมืองกับนางแว่นแก้ว ดำรงตำแหน่งเจ้าอาวาสรูปแรกวัดพระบาทมิ่งเมือง และเป็นเจ้าคณะจังหวัดแพร่ ชักชวนพระธรรมธรการินตา (บางแห่งว่าพระวินัยธรรม) วัดน้ำ คือ (วัดเมธังกราวาส) และศิษยานุศิษย์ ทั้งฝ่ายบรรพชิตและคฤหัสถ์ จับจองบุกเบิกเมื่อปี พ.ศ.2434 โดยมีพญามงคล (ต้นตระกูลพงษ์พันธ์) ชาวบ้านเหมืองหิต เป็นผู้ลงมือถากถางพื้นที่เป็นคนแรก พร้อมทั้งฝากชื่อคำว่า “มงคล” เป็นนามของวัดด้วย
เมื่อวัดมีสิ่งก่อสร้าง ซึ่งเป็นถาวรวัตถุพระพุทธศาสนาเพียงพอ มีพระภิกษุ-สามเณร เห็นว่าวัดมีความมั่นคงดี พระครูพุทธวงศาจารย์ จึงแต่งตั้งให้พระธรรมธรการินตา ดำรงตำแหน่งเจ้าอาวาสรูปแรก เมื่อปี พ.ศ.2442 ระยะแรกแห่งการสร้างวัด มีประชาชนอาศัยอยู่รอบวัดไม่มากนัก
ต่อมาจึงมีประชาชนจากหมู่บ้านต่างๆ เช่น ชาวบ้านหัวข่วงต้นน้ำคือ บ้านเหมืองหิต และบ้านทุ่งต้อม ทยอยกันออกมาจับจองที่อยู่ใกล้วัดมากขึ้น
วัดชัยมงคลเจริญขึ้นตามลำดับ
พระพุทธรูปประธานวัดชัยมงคล คือ “หลวงพ่อพระพุทธชัยมงคล” ในระยะที่กำลังก่อสร้างวิหารหลังที่สองอยู่นั้น พระพุทธวงศาจารย์และพระธรรมธรการินตา ดำเนินการสร้างองค์พระประธานขนาดใหญ่ 1 องค์ (ประดิษฐานในอุโบสถหลังปัจจุบัน)
ก่อด้วยอิฐถือปูน หน้าตักกว้าง 7 ศอก การก่อสร้างทั้งวิหารและองค์พระประธาน สำเร็จลงเมื่อปี พ.ศ.2445 ฉลองสมโภชในปี 2456 ต่อมา สร้างซุ้มรอบหลวงพ่อพระพุทธชัยมงคล ซึ่งจำลองมาจากพระพุทธชินราช มีฉัตร 9 ชั้น ห้อยจากเพดานวิหารลงมาอยู่เหนือเศียร
ในส่วนของวัตถุมงคลของวัดชัยมงคล จัดสร้างเมื่อปี พ.ศ.2546 เหรียญหลวงปู่ การินตา รุ่น 1 เหลือไม่กี่องค์ วัดสงวนไว้เพื่อมอบให้เจ้าภาพที่จัดกฐินมาทำบุญ, พระผงหลวงพ่อพุทธชัยมงคล จัดสร้างปี พ.ศ.2554 มี ครูบาพัตร วิสุทธสีโล เกจิดังสายเขมรจังหวัดแพร่ เป็นเจ้าพิธี เหลือไว้จำนวนหนึ่ง ทางวัดยังพอมีให้บูชา
เมื่อวันที่ 5 ก.ค.2563 ตรงกับวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 8 และเป็นวันอาสาฬหบูชา วัดชัยมงคล โดยการนำของ พระครูโฆษิตสังฆพิทักษ์ เจ้าอาวาสวัดชัยมงคล พร้อมกับคณะกรรมการวัดชัยมงคล ประกอบพิธีพุทธาภิเษกพระพุทธชัยมงคล โดยมี พระราชวิสุทธี (ก๋วนอัคคปัญโญ) ที่ปรึกษาเจ้าคณะจังหวัดแพร่ และเจ้าอาวาสวัด ทุ่งกวาว เป็นประธานจุดเทียนชัยในอุโบสถ
วัตถุมงคลประกอบด้วย พระบูชาพระพุทธชัยมงคล และเหรียญบูชา
ในการประกอบพิธีพุทธาภิเษกพระพุทธชัยมงคลครั้งนี้ คณะกรรมการและคณะศรัทธาวัดชัยมงคล มีมติให้จัดสร้างเพื่อมอบให้แก่เจ้าภาพกฐิน-เจ้าภาพผ้าป่าในโอกาสต่างๆ ที่มาช่วยเป็นทุนในการก่อสร้างองค์พระธาตุโป่งช้าง ซึ่งกำลังดำเนินการอยู่ในขณะนี้ยัง ไม่แล้วเสร็จ
นี่คือจุดประสงค์เดิมของวัด จึงจัดสร้างจำนวนจำกัด แต่ในขณะเดียวกัน มีประชาชนขอเช่าบูชา เพื่อเป็นสิริมงคลกับตนเองและครอบครัว ดังนั้น วัดจะนำปัจจัยบางส่วนสมทบทุนบูรณะองค์หลวงพ่อพุทธชัยมงคลในโอกาสต่อไป ซึ่งตอนนี้องค์พระบางจุดก็เกิดการแตกร้าว เนื่องจากองค์หลวงพ่อพระพุทธชัยมงคลสร้างมานานร้อยกว่าปีแล้ว
พุทธศาสนิกชนที่มีความประสงค์เช่าบูชาพระพุทธชัยมงคล วัดชัยมงคล เป็นสิริมงคล
ติดต่อขอบูชาได้ที่วัดชัยมงคล ตั้งแต่บัดนี้เป็นต้นไป
สมฤทธิ์ ชัยพลังฤทธิ์
