พื้นที่ท่องเที่ยวกว่า 3 หมื่นตารางกิโลเมตร ของกองบิน 5 อ่าวมะนาว กองทัพอากาศ จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ แบ่งพื้นที่กิจกรรมเพื่อการท่องเที่ยวหลายส่วน เนื่องจากอุดมด้วยธรรมชาติ ทั้งชายหาดแสนสะอาดทอดยาวกว่า 5 กิโลเมตร น้ำทะเลใส การพิชิตยอดเขาล้อมหมวกกับทิวทัศน์ทะเลประจวบฯ 3 อ่าวแบบ 360 องศา
โดยมีสัตว์เจ้าถิ่นอย่างค่างแว่นคอยอยู่ตีนเขา และยังมีกิจกรรมแอดเวนเจอร์สุดสนุกอีกมากมายให้ได้สนุกร่วมกัน ทำให้พื้นที่นี้กลายเป็นหนึ่งสถานที่ยอดฮิตของการพักผ่อนสำหรับครอบครัว
อย่างไรก็ตาม ในช่วงการแพร่ระบาดของเชื้อไวรัสโควิด-19 หลายเดือนที่ผ่านมา กองบิน 5 อ่าวมะนาว ปิดพื้นที่ทุกส่วน ใช้เวลาดังกล่าวจัดระเบียบชายหาด ไปพร้อมกับรณรงค์ปลูกจิตสำนึกให้ข้าราชการและพลเรือนในพื้นที่ลดพฤติกรรมเสี่ยงที่ก่อโรค NCDs อันเป็นหนึ่งปัจจัยสำคัญที่ทำให้ร่างกายอ่อนแอและเสี่ยงติดโควิด-19 โดยร่วมกับสำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์ (นิด้า) เปิดตัวกิจกรรม “อ่าวมะนาว ปลอดภัยถูกกฎ ลดเสี่ยง(โควิด เหล้า บุหรี่)” ภายใต้โครงการการพัฒนาพื้นที่การท่องเที่ยวเขตทหารต้นแบบเพื่อส่งเสริมการลดปัจจัยเสี่ยงเหล้าบุหรี่ ชูพื้นที่อ่าวมะนาวเป็นแหล่งท่องเที่ยวเป็นต้นแบบ ลดพฤติกรรมเสี่ยง สร้างมาตรฐานใหม่ในการท่องเที่ยว “ชีวิตวิถีใหม่ หรือ New Normal”
ดร.สุปรีดา อดุลยานนท์ ผู้จัดการกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) กล่าวว่า มาตรการการควบคุมการบริโภคสุรา และยาสูบเรายังคงเดินหน้า แม้อยู่ในภาวะโควิด-19 โดยสสส. มุ่งสนับสนุนการป้องกันโควิด-19 โดยเชิญชวนให้คนปรับพฤติกรรมสู่นิว นอร์มอล นอกจากการเว้นระยะห่าง การสวมหน้ากากอนามัย และหมั่นล้างมือ การลดปัจจัยเสี่ยงทางสุขภาพก็เป็นเรื่องสำคัญ ซึ่งการลดพฤติกรรมการสูบบุหรี่และการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ นอกจากช่วยลดความเสี่ยงของการติดโควิด-19 แล้ว ยังช่วยลดความเสี่ยงจากโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง (NCDs) ด้วย
“งานด้านควบคุมแอลกอฮอล์มีหลายมาตรการ แต่ที่สำคัญอย่างหนึ่งเกี่ยวข้องกับพื้นที่จำหน่ายและบริโภค ซึ่งโดยปกติการท่องเที่ยวจะกระตุ้นการบริโภคแอลกอฮอล์หรือสูบบุหรี่ แต่ชีวิตวิถีใหม่จะมีการปรับสภาพแวดล้อมของแหล่งท่องเที่ยวเพื่อความปลอดภัยและลดความเสี่ยง ให้สามารถสนุกได้โดยไร้แอลกอฮอล์ ซึ่งกองบิน 5 อ่าวมะนาวถือว่าเป็นต้นแบบของการปรับพื้นที่ให้ปลอดภัยไปพร้อมกับการสร้างจิตสำนึกของกำลังพลและประชาชน และร้านค้าพาณิชย์ในพื้นที่ที่ปรับตัวเข้าสู่ชีวิตวิถีใหม่มากขึ้น เห็นได้จากการพัฒนาสิ่งแวดล้อมให้เอื้อต่อการพัฒนาคุณภาพชีวิตและลดความเสี่ยงด้านต่างๆ เช่น ปรับเพิงขายเหล้าให้เป็นเล่นกีฬา สร้างเลนจักรยาน มีป้ายกำกับดูแลสวมหมวกกันน็อค รวมถึงจัดโซนสูบบุหรี่ และการขายเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ในพื้นที่” ดร.สุปรีดา กล่าว
ด้าน นาวาอากาศเอกชยศว์ สวรรค์สรรค์ ผู้บังคับการกองบิน 5 กล่าวว่า กองบิน 5 ให้ความสำคัญถึงปัจจัยเสี่ยงอย่างเหล้า บุหรี่ ที่ก่อให้เกิดปัญหาทั้งทางสุขภาพและสังคม โดยเฉพาะในวิกฤตโควิด-19 จึงได้ดำเนินโครงการการพัฒนาพื้นที่การท่องเที่ยวเขตทหารต้นแบบเพื่อส่งเสริมการลดปัจจัยเสี่ยงเหล้าบุหรี่ โดยบุคลากร ตั้งแต่ระดับผู้บังคับบัญชา หัวหน้างาน รองหัวหน้างาน กำลังพล ข้าราชการ รวมถึงครอบครัว จะได้รับการพัฒนาสมรรถนะและความรู้เรื่องการจัดระเบียบพื้นที่ในความดูแลของกองบิน 5 อ่าวมะนาว เป็นพื้นที่การท่องเที่ยวต้นแบบลดปัจจัยเสี่ยงทั้งเหล้าบุหรี่ ของจังหวัดประจวบคีรีขันธ์
“กองบิน 5 อ่าวมะนาวกองทัพอากาศ เป็นแหล่งท่องเที่ยวยอดนิยม ดังนั้นคุณภาพชีวิต สุขภาพของคนในพื้นที่ ต้องปลอดภัยจากปัจจัยเสี่ยงต่างๆ และปลอดภัยจากโควิด-19 โดยในช่วงที่มีการล็อคดาวน์เราพยายามลดการเข้าออกของคนในและนอกพื้นที่ เมื่อผ่อนคลายมาตรการ มีการจำกัดนักท่องเที่ยวจากเดิมรองรับได้วันละ 8,000 คน ให้เหลือเพียง 1,500 – 1,700 คน และขอความร่วมมือกับพ่อค้าแม่ค้าในพื้นที่ห้ามจำหน่ายเหล้า บุหรี่ ภายในพื้นที่อาคาร โรงแรมที่พักทั้งหมด ยกเว้นการบริการในมินิบาร์ และพื้นที่เขาล้อมหมวก และจะมีการรณรงค์ห้ามดื่มเหล้า สูบบุหรี่ในพื้นที่สาธารณะ เช่น ชายหาด สนามกอล์ฟ โดยจะมีการลงพื้นที่ตรวจเฝ้าระวังอย่างต่อเนื่อง เพื่อลดความเสี่ยงทั้งจากอุบัติเหตุและการเสียชีวิต
“ทั้งนี้ ขอขอบคุณ สสส. และนิด้า ที่เห็นความสำคัญและร่วมสนับสนุนโครงการนี้ฯ ซึ่งจะช่วยให้บุคลากรและครอบครัว ในกองบิน 5 ประชาชนในพื้นที่ และนักท่องเที่ยว ลดพฤติกรรมการดื่มเหล้า สูบบุหรี่ และหวังว่าอ่าวมะนาวเป็นแหล่งท่องเที่ยวปลอดภัย” นาวาอากาศเอกชยศว์ กล่าว
ขณะที่ ผศ.ดร.เกศรา สุกเพชร ผู้อำนวยการศูนย์วิจัยภาคบริการและการท่องเที่ยว คณะการจัดการการท่องเที่ยว นิด้า ให้มุมมองด้านการท่องเที่ยวยุคหลังโควิด-19 ว่า วิกฤตโควิด-19 ทำให้สถานที่ท่องเที่ยวต้องคำนึงถึงความปลอดภัยในทุกมิติ กล่าวคือสถานที่ท่องเที่ยวจะต้องให้ความสำคัญทั้งเรื่อง safety & security และเรื่อง Hygiene & Healthy มากขึ้นเพื่อความเชื่อมั่นของนักท่องเที่ยว ซึ่งเมื่อย้อนมาที่พื้นที่ของกองบิน 5 อ่าวมะนาว ซึ่งนับว่ามีศักยภาพด้านการท่องเที่ยวมาก และยังเป็นพื้นที่ปิด และที่สำคัญเจ้าของพื้นที่ให้ความสำคัญกับประเด็นข้างต้น ทำให้การยกระดับแหล่งท่องเที่ยวให้มีมูลค่าเพิ่มทำได้อย่างเป็นระบบ โดยในระยะแรกของโครงการฯ สสส.และนิด้า ได้เข้ามาให้ความรู้กับกำลังพลในประเด็นกฎหมายเหล้าและบุหรี่
ในมุมมองของนักวิชาการการท่องเที่ยว ผศ.ดร.เกศรา มองว่าการกำหนดจำนวนคนที่เข้ามาท่องเที่ยวของพื้นที่อ่าวมะนาว เป็นจุดเริ่มต้นของการทดลองการท่องเที่ยววิถีใหม่ ซึ่งจะต่อเนื่องไปถึงการสร้างความยั่งยืนให้กับการท่องเที่ยวได้ด้วย เป็นโอกาสที่จะสร้างเป็นพื้นที่ต้นแบบในเรื่องการลดความเสี่ยงของเหล้า บุหรี่ หากว่าทำสำเร็จจะเห็นโมเดลของการจัดการท่องเที่ยววิถีใหม่ ที่เน้นในเรื่องของความปลอดภัย ไม่ความเสี่ยงน้อย และดีต่อสุขภาพ ได้อย่างดี ซึ่งปลายทางคือความเชื่อใจระหว่างผู้ให้บริการและผู้รับบริการ
